منظور از بیمه تامین اجتماعی چیست؟
بیمه تامین اجتماعی به عنوان یکی از بیمه‌های اجباری است که باید تمام شرکت‌های در حال فعالیت این بیمه نامه را برای کارمند‌ها و کارگر‌های خود تهیه کنند. در صورتی که برای تهیه این بیمه اهمال کاری صورت گیرد، کد کارگاهی مشمول جریمه شده و باید خسارت پرداخت کند. نکته مهمی که باید درباره این سازمان بدانید این است که بیمه تامین اجتماعی در همه شرایط سعی می‌کند که از قشر کارگر و کارمند حمایت کند. حتی این حمایت بعد از بیکار شدن بیمه شده هم ادامه خواهد داشت. اما به طور کلی اگر بخواهیم مزیت‌های سازمان تامین اجتماعی را عنوان کنیم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دریافت حقوق بازنشستگی و مستمری
استفاده از پوشش‌های بیمه برای زمان ازکارافتادگی
بهره‌مندی از خدمات و هزینه‌های درمانی
پرداخت هزینه کفن و دفن بیمه شده
استفاده از بیمه بیکاری
دریافت مستمری ازکارافتادگی
بازنشستگی
خدمات درمانی
حوادث
بیماری‌ها
دریافت غرامت دستمزد ایام بیماری
کمک هزینه بارداری
دریافت کمک هزینه ازدواج
هزینه‌های اروتز و پروتز
پرداخت هزینه سمعک، عینک طبی و ویلچر
منظور از بیمه بیکای چیست؟
مطابق با قانون کار و تامین اجتماعی تمام افرادی که بدون میل و اراده، شغل خود را از دست داده‌اند، تحت پوشش بیمه بیکاری خواهند بود. اما نکته مهم قبل از استفاده از این بیمه این است که فرد به عنوان بیمه شده تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی باشد. البته که قوانین دیگری هم وجود دارد که باید آن‌ها را بررسی کرد.
به چه کسی بیکار گفته می‌شود؟
با توجه به تعریف سازمان تامین اجتماعی افرادی که بدون میل خود از کار اخراج شده‌اند و برای اشتغال به کار جدید آماده هستند، بیکار گفته می‌شود. دقت کنید که اگر بیمه شده‌ای به عنوان بیکار موقت باشد یا به دلایلی مانند: سیل، زلزله و آتش سوزی بیکار شده باشد، می‌تواند درخواست استفاده از مزایای بیمه بیکاری را داشته باشد.
چه افرادی مشمول دریافت بیمه بیکاری می‌شوند؟
سازمان تامین اجتماعی قبل از اینکه بیمه بیکاری را به عنوان حقوق یا مستمری پرداخت کند، یکسری شرایط دارد که به عنوان قوانین بیمه بیکاری شناخته می‌شوند. اما قبل از هر اقدامی برای استفاده از این بیمه باید بدانید که مشمول دریافت حقوق و مستمری ماهانه خواهید بود یا خیر؟
به طور کلی بیمه شده‌های مشمول دریافت بیمه بیکاری به شرح زیر هستند:
بیمه شده به صورت غیر ارادی بیکار شده باشند.
بازنشسته، مستمری بگیر یا از کار افتاده نباشند.
افراد شاغل در کار‌هایی که ماهیت آن جنبه دائمی‌دارد و براساس قرارداد کار در مدت معینی مشغول کار بوده‌اند. با تشخیص واحد‌های تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در صورتی که در پایان قرارداد بیکار شوند و در آخرین کارگاه حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، مورد حمایت قرار گرفته و مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری خواهند شد.
چنان چه بیمه شده‌ای حداکثر ظرف مدت ۲ ماه پس از طی دوران سربازی به محل کار خود بازگردد، اما کارفرما از به کارگیری مجدد او خودداری کند، با احراز سایر شرایط می‌تواند از مقرری بیمه افراد بیکار استفاده کند.
پیش از بیکار شدن حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند.
حداقل یکسال سابقه بیمه در آخرین کارگاه داشته باشند.
تبعه کشورهای دیگر نباشند.
یک سال قرارداد کار با پرداخت حق بیمه داشته باشند.
بیمه شده‌هایی که به دلیل حوادثی مانند: سیل، زلزله، آتش‌سوزی بیکار شدند نیاز به داشتن حداقل سابقه بیمه ندارند، مشمول این بیمه خواهند شد.
افرادی که در زمره صاحبان حرفه و مشاغل آزاد و بیمه شده‌های اختیاری قرار می‌گیرند، مشمول این بیمه نیستند.
کارگر‌های فصلی در صورتی که در میانه فصل کار اخراج شده و بیکاری آن‌ها غیرارادی تشخیص داده شود.
حقوق بیمه بیکاری در سال ۱۴۰۲
میزان حقوق بیکاری در سال‌های مختلف دچار افت و خیز‌هایی هرچند جزیی می‌شود؛ در سال ۱۴۰۲ این عدد برابر با ۵۵% متوسط حقوق سه ماه اخیرتان است و حداکثر، ۸۰% از متوسط حقوقتان به شما پرداخت می‌شود. از همان اولین روزی که فرد شغل خود را از دست می‌دهد، مقرری قابل پرداخت است.
باید بدانید که از دیگر عواملی که بر افزایش این کمک هزینه ماهیانه موثر است می‌توان به حقوق سه ماه آخر و تعداد افرادی که تحت تکفل شما قرار دارند، اشاره کرد. همچنین شما می‌توانید تا چهار نفر را تحت تکفل داشته باشید که به‌ازای هر نفر ۱۰ درصد به دریافتی‌تان افزوده می‌شود. البته سقف مبلغ پرداختی به شما همان ۸۰% متوسط حقوق خواهد بود.
به عنوان مثال، فردی که حقوق دریافتی او معادل حداقل حقوق وزارت کار است، در سال ۱۴۰۲ به ازای هر ساعت کار ۱۷۶ هزار تومان دریافت خواهد کرد. در صورتی که این فرد برای استفاده از بیمه بیکاری اقدام کند، حداقل به ازای هر ساعت کار مقرر، ۵۵% این مبلغ یعنی ۹۷ هزار تومان به او تعلق می‌گیرد. حداکثر حقوق بیمه بیکاری ۱۴۰۲ چنین فردی هم می‌تواند معادل ۸۰ درصد حقوق دریافتی یعنی ۱۴۰ هزار تومان به ازای هر ساعت کار در نظر گرفته شود.
اما به طور کلی باید دقت کنید که بیمه بیکاری مشمول افراد زیر نمی‌شود.
اتباع خارجی
بازنشسته‌ها
بیمه شده‌های اختیاری
از کار افتاده‌های کلی
کارگر‌های شاغل در کارگاه‌های خانوادگی
افراد تحت تکفل بیمه بیکاری چه کسانی هستند؟
سوالی که بسیاری از افراد مشمول دریافت بیمه بیکاری می‌پرسند، این است که افراد تحت تکفل این بیمه چه کسانی هستند؟ به طور کلی افراد تحت تکفل بیمه بیکاری عبارتند از:
همسر
فرزندان دختر مجرد که فاقد شغل و حرفه هستند.
فرزندان پسر که کمتر از ۱۸ سال داشته باشند و فاقد شغل باشند.
پدر و مادری که حداقل ۶۰ سال سن داشته باشند و پزشک تامین اجتماعی از کارافتادگی آن‌ها تعیین کرده باشد و تحت تکفل فرد مشمول بیمه بیماری باشند.
مدارک مورد نیاز برای دریافت بیمه بیکاری
حال که متوجه این شده‌ایم که چه افرادی مشمول دریافت بیمه بیکاری هستند، بهتر است که برای تشکیل پرونده و مراجعه به سازمان مربوطه، مدارک مورد نیاز را همراه خود داشته باشید تا در اسرع وقت روند پرونده شما پیگیری شود. مدارک مورد نیاز برای دریافت این بیمه عبارتند از:
اصل و کپی یکسال آخر قرارداد کار یا رای صادر شده
عکس ۴*۳ جدید (۴ قطعه)
اصل و کپی مدرک تحصیلی یا فنی
اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه
اصل و کپی کارت ملی
اصل و کپی گواهی کار از شرکت
اصل و کپی کارت پایان خدمت (فقط برای آقایان)
کپی صفحه اول دفترچه بیمه
معرفی نامه کارفرما
قوانین بیمه بیکاری
به طور حتم برای دریافت بیمه بیکاری نیاز است که قوانین این بیمه را بدانید. در اینجا برخی از مهم‌ترین قوانین را مطرح کرده‌ایم.
ماده ۱
تمام افراد مشمول قوانین کار و افرادی مانند: بازنشسته‌ها، ازکارافتاده‌ها، صاحبان حرف و مشاغل آزاد، بیمه شده‌های اختیاری و اتباع خارجی می‌توانند از این بیمه بهره‌مند شوند.
ماده ۲
با توجه به قانون هر فردی که بدون میل و اراده خود از کار اخراج شود، مشمول دریافت بیمه بیکاری خواهد بود. همچنین افرادی که به دلایل مختلفی مانند: سیل، زلزله و جنگ بیکار می‌شوند، با معرفی واحد کار و امور اجتماعی، می‌توانند از مزیت‌های این قانون استفاده کنند.
ماده ۳
برای اینکه بتوان از بیمه بیکاری استفاده کرد، نیاز است که حق بیمه مقرر را به موقع پرداخت کرده باشید.
ماده ۴
بیمه شده استفاده از بیمه بیکاری نیاز است که معرفی نامه کتبی از سازمان امور کار داشته باشد تا روند پیگیری پرونده انجام شود.
ماده ۵
با توجه به ماده ۵ قوانین بیمه بیکاری، پرداخت حق بیمه بیکاری بر عهده کارفرما است. در این شرایط این حق بیمه جزو همان ۲۳ درصد حق بیمه‌ای است که از طرف کارفرما پرداخت می‌شود؛ بنابراین میزان حق بیمه بیکاری ۳ درصد است.
همچنین در ماده ۵ قوانین بیمه بیکاری به نکات دیگر هم توجه می‌شود که عبارتند از:
مزد بیمه شده
چگونگی تعیین حق بیمه بیکاری
چگونگی دریافت آن
مشخص کردن تکلیف بیمه شده و کارفرما
مراحل و چگونگی رسیدگی به اعتراض
ماده ۶
بیمه شده‌ها برای اینکه بتوانند از قوانین بیمه بیکاری استفاده کنند، نیاز است که یکسری تبصره‌ها را بدانند که عبارتند از:
شخص متقاضی قبل از اعلام کردن خود به عنوان بیکار، باید حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.
فرد متقاضی حداکثر باید تا ۳۰ روز بیکاری و همچنین آمادگی خود را برای پذیرش شغل تخصصی و متناسب اعلام کند. در صورت داشتن عذر موجه بعد از ۳۰ روز و با تائید هیئت حل اختلاف تا ۳ ماه امکان پذیر خواهد بود.متقاضی باید در دوره‌های آموزشی و سوادآموزی شرکت کند و هر دو ماه یک بار، گواهی لازم را به شعب تامین اجتماعی ارائه دهد.
توصیه می‌کنیم برای اینکه از شرایط و قوانین بیمه بیکاری به طور کامل اطلاع داشته باشید به سامانه بیمه دات کام مراجعه کنید و اطلاعات مرتبط با قوانین این بیمه را مطالعه کنید. بیمه دات کام یکی از سامانه‌های آنلاین خرید بیمه است که شرایط استعلام و مقایسه خدمات و پوشش‌های تمام شرکت‌های بیمه را فراهم کرده تا همه افراد بتوانند بهترین بیمه نامه را در زمان کوتاهی تهیه کنند.
