چه عواملی بر تعیین قیمت طلا موثر هستند؟
وقتی در مورد بازار طلا صحبت میکنیم یعنی باید بازار ارز و انس جهانی را هم مد نظر قرار دهیم. این دو، عوامل تعیینکننده وضعیت بازار طلا در کشور هستند. اگر مساله حباب سکه را که در قطعات بزرگ، حدود ۳۰ درصد است، کنار بگذاریم، دو مساله انس جهانی و قیمت ارز باقی میماند.
این دو عامل، در حال حاضر چگونه به بازار طلا جهت میدهند؟
قیمت ارز در حال حاضر ثبات دارد و دلیل عمده آن، سیاست تثبیت به دلیل افزایش فروش نفت در بازار است. ایران روزانه حدود ۲.۵ میلیون بشکه نفت میفروشد و این شرایط باعث شده است وضعیت موازنه پرداختهای ما نسبت به گذشته بهبود پیدا کند؛ در نتیجه، بازار ارز شاهد ثبات نسبی است. البته انس جهانی طلا این روزها حوالی ۲۰۰۰ دلار در حال معامله است و نوسان جدی در طلای جهانی شاهد نیستیم.
آیا فاکتورهای تعیین قیمت در بازار طلا به یک اندازه در این بازار اثرگذار هستند؟
خیر؛ عمده نوسانات قیمت طلا را بخش ارز تشکیل میدهد، یعنی قیمت دلار به ریال و در بازه زمانی بلندمدت همچنان تورم کشور، تعیینکننده مقدار جابهجایی قیمت ارز است. بهدنبال اتفاقی که در بازار طلا و کامودیتیها بهویژه با اثر کرونا در دنیا رخ داد، کالاهای اساسی جابهجاییهای جدی داشتند و ما شاهد تورمهای بالایی به دلیل تزریقهای بزرگ در بازارهای پول جهانی توسط دولتها، بانکهای مرکزی و در مجموع حاکمیتها بودیم.
به طور مثال در ایالات متحده، حوالی ۱۰ درصد تورم در بخش محصولات کشاورزی، فلزات، حاملهای انرژی و فلزات صنعتی رخ داد و جابهجاییهای جدی و چندین برابری صورت گرفت. اما عجیب این است که در بازار فلزات به ویژه طلا جابهجایی جدی رخ نداد. مدتهای طولانی است که طلای جهانی افزایش جدی نداشته است.
یعنی میزان پولهایی که در نظامهای پولی تزریق شد از بحران ۲۰۰۸ هم بزرگتر بود؟
بله در ایالات متحده و کشورهای حوزه یورو و ژاپن، بانکهای مرکزی پولپاشی کردند، اما جابهجایی قیمت طلا رخ نداد. با بررسی تاریخی میتوان به این نتیجه رسید، رفتاری که از طلا نسبت به سایر بازارها انتظار میرفت، رخ نداده است.
طلا به طور سنتی رقیب پول اعتباری (Fiat Currency) تلقی میشود. اما با افزایش حجم جدی کلهای پولی که معنی آن افزایش پول اعتباری در دنیاست، رشد قیمت طلا رخ نداد. در سالهای گذشته، کلهای پولی و پولهای کاغذی چندین برابر شدهاند؛ اما در قیمت طلای جهانی واکنش متناسب با انتظارات رخ نداد.
آیا نشانهای از حرکت قیمت طلا در سال جدید میلادی وجود دارد؟
بله اگر در انس جهانی طلا، رشد قیمت رخ ندهد، میتوانیم بگوییم طلا خاصیتی که پیش از این داشته را از دست داده است. میتوان گفت طلا گران نیست و ارزان است؛ بنابراین فرصت خوبی برای سرمایهگذاری است و میتوان بهعنوان سرمایهگذاری کمریسک روی طلا حساب کرد.آنچه روشن است اینکه دلار بالا خواهد رفت؛ بنابراین طلا در بازار داخلی، از محل دلار دچار ریزش قابل اعتنایی نمیشود و پتانسیل طلای جهانی نیز صعودی است.
با این وصف آیا قیمت طلا صعودی است؟
قطعا اگر بازه بلندمدت را در نظر بگیریم تصور نمیکنم افزایش فروش نفت با وجود تورم بتواند بازار ارز را کنترل کند. معتقدم این بازار با تورم جابهجا خواهد شد و این مساله با توجه به مفروضات فعلی اقتصاد و برابری قدرت خرید در آیندهای نه چندان دور رخ خواهد داد. این مساله اثر مستقیم بر روند قیمت در بازار داخلی طلا دارد.