تهیه خورشت برای یک خانواده چقدر آب می‌خورد؟

گروه اقتصادی: اگر چرخی در فروشگاه‌های بزرگ و بعضی از قصابی‌ها بزنید، گوشت‌های قرمزی می‌بینید که نه تنها برای چهارپایان نیست، بلکه برای پرنده‌ها و حتی یک نوع ماهی است که گوشتش خیلی شبیه گوشت قرمز گوسفند و گوساله است و بعضی‌ها با گوشت این ماهی خورش قیمه و قرمه‌سبزی هم درست می‌کنند.
هفت صبح، گوشت شتر جزو گوشت‌های گرم است و در زمستان طرفدار زیاد دارد و گوشت شتر مرغ و بوقلمون هم جزو گوشت‌هایی است که می‌گویند کم چرب است و برای کسانی که از چاقی می‌ترسند و مدام رژیم می‌گیرند، انتخاب مناسبی است. حتی بعضی‌ها که بوی گوشت گوسفند و گوساله را دوست ندارند؛ از این مخلوط این گوشت‌ها استفاده می‌کنند تا بوی کمتری احساس کنند.
گیدر هم نوعی ماهی است و همه جا از خاصیت آبزیان حرف می‌زنند و برتری که نسبت به گوشت قرمز دارد و… هر چه هست روند بازار نشان می‌دهد، مردم از این گوشت‌ها استقبال کرده‌اند. شاید تا چند وقت پیش، افزایش قیمت گوشت قرمز باعث می‌شد مردم دنبال جایگزین آن باشند، اما حالا تنوع بالای گوشت قرمز باعث محبوبیت این گوشت‌ها شده و کسی به قیمتشان کاری ندارد.
 مثلا یک کیلو گوشت شتر حدود ۶۰۰ هزار تومان است و یک کیلو گوشت ران گوساله حدود ۵۸۰ هزار تومان قیمت دارد. از طرف دیگر یک کیلو گوشت ران گوسفندی حدود ۷۰۰ هزار تومان قیمت دارد و برای خرید یک کیلو سینه شتر مرغ باید حداقل ۶۵۰ هزار تومان هزینه کنید.
‌قیمت گوشت گوسفند و گوساله
مدل خریدن گوشت خانواده‌ها با هم خیلی متفاوت است. بعضی از خانواده‌های عیالوار که گوشت گوسفندی استفاده می‌کنند اول ماه یک شقه یا یک نیم شقه می‌خرند و با آن خورش و آبگوشت و گوشت چرخ کرده هم درست می‌کنند. یک شقه گوسفندی شامل ماهیچه، قلم، ران، سردست، راسته، گردن و قلوه‌گاه می‌شود و وزن آن حدود ۱۰ کیلوگرم است.
قیمت یک شقه گوسفندی در قصابی‌ها بین پنج میلیون و ۱۰۰ تا پنج میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است. اما بعضی از خانواده‌های کم جمعیت به جای یک شقه، نیم شقه می‌خرند. نیم شقه اگر ران باشد حدود پنج کیلو وزن دارد که شامل ماهیچه، قلم، کعب ران و قلوه‌گاه است و با قیمت حدود سه میلیون تومان فروخته می‌شود.
نیم شقه سردست نیز با قیمت حدود دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان فروخته می‌شود که شامل پنج کیلو گوشت ماهیچه، قلم، سردست، راسته، گردن و قلوه‌گاه است. بعضی از خانوار‌ها هم کارشان را با خرید کیلویی راه می‌اندازند. البته ذکر این نکته ضروری است که گوشت شقه و نیم شقه به دلیل اینکه وزن بیشتر و همچنین استخوان بیشتری دارد با قیمت کمتری نسبت به اوزان پایین‌تر فروخته می‌شود.
با این اوصاف اگر بخواهید از قصابی یک کیلو ران گوسفندی بخرید باید حدود ۷۰۰ هزار تومان هزینه کنید. یک کیلو گردن گوسفندی بین ۴۸۰ هزار تا ۵۲۰ هزار تومان قیمت دارد و برای خرید یک کیلو سردست باید حدود ۵۴۰ هزار تومان بپردازید. قیمت یک کیلو گوشت خورشی حدود ۹۶۰ هزار تومان و همچنین یک کیلو ماهیچه حدود ۸۴۰ هزار تومان قیمت دارد.
برای خرید یک کیلو دنبه گوسفندی نیز باید ۲۶۰ هزار تومان هزینه کنید و یک کیلو گوشت آبگوشتی نیز با قیمت ۳۲۰ هزار تومان فروخته می‌شود. کسانی که طرفدار گوشت با طبع گرم هستند، از گوشت گوساله استفاده می‌کنند. به دلیل اینکه فروش شقه‌ای گوشت گوساله خیلی مرسوم نیست، این افراد برای خرید یک کیلو گوشت خورشی گوساله باید بین ۵۷۰ هزار تا ۵۹۰ هزار تومان هزینه کنند.
یک کیلو فیله گوساله حدود ۹۲۰ هزار تا ۹۶۰ هزار تومان قیمت دارد و برای یک کیلو گوشت چرخ کرده گوساله باید حداقل بین ۸۰۰ هزار تا ۸۵۰ هزار تومان بپردازید. یک کیلو سردست گوساله با قیمت ۵۳۰ تا ۵۵۰ هزار تومان فروخته می‌شود. همچنین یک کیلو استیک گوساله با قیمت حدود ۶۶۰ تا ۷۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. گوشت چرخ کرده مخلوط گوسفند و گوساله نیز بین ۷۰۰ هزار تا ۷۵۰ هزار تومان قیمت دارد.
درباره گوشت شتر، شترمرغ و بوقلمون
اهالی شهر‌های کویری و جنوب کشور با گوشت شتر آشنا هستند. حتی در بعضی از شهر‌ها این گوشت از گوسفند و گوساله محبوب‌تر است. گوشت شتر طبع گرمی دارد و از طرف دیگر چربی آن به خصوص نسبت به گوشت گوسفند و همچنین گوساله خیلی کمتر است. از گوشت شتر به صورت چرخ کرده و همچنین برای انواع خورش استفاده می‌کنند.
بریانی مخصوص اصفهانی‌ها با گوشت شتر پخته می‌شود و … شاید پیدا کردن این گوشت تا چند سال پیش کمی سخت بود، اما حالا در بیشتر شهر‌ها گوشت شتر پیدا می‌شود. در حال حاضر یک کیلو گوشت مخلوط شتر بین ۶۰۰ هزار تا ۶۵۰ هزار تومان قیمت دارد.
گوشت چرخ کرده شتر نیز با قیمت ۶۵۰ هزار تا ۶۷۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. کسانی که می‌خواهند سردی گوشت گوسفند را بگیرند، گوشت گوسفند و شتر را با هم چرخ می‌کنند. گوشت چرخ کرده مخلوط گوسفند و شتر نیز با قیمت بین ۶۸۰ هزار تا ۷۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
شتر مرغ، پرنده است، ولی گوشتش قرمز است همچنین به دلیل خواصی که دارد می‌تواند جایگزین گوشت قرمز گوسفند و گوساله باشد. حتی گفته می‌شود، کلسترول گوشت شترمرغ از چهارپایان کمتر است و کسانی که بیماری قلبی و عروقی دارند سراغ این گوشت می‌روند.
اگر بخواهید یک کیلو گوشت سینه شتر مرغ و بدون هیچ استخوانی بخرید برای هر کیلو باید بین ۵۶۰ هزار تا ۵۸۰ هزار تومان هزینه کنید. گوشت خورشی شترمرغ بین ۷۴۰ هزار تا ۷۸۰ هزار تومان قیمت دارد و برای خرید یک کیلو گردن شتر مرغ باید بین ۵۵۰ هزار تا ۶۰۰ هزار تومان بپردازید. ماهیچه شتر مرغ با قیمت ۷۴۰ هزار تومان و چرخ کرده شتر مرغ نیز با قیمت ۶۵۰ هزار تا ۶۹۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
یک پرنده دیگر هم هست که رنگ گوشتش با مرغ متفاوت است و به عنوان گوشت قرمز با خواص بسیار فروخته می‌شود. گوشت بوقلمون از لحاظ طعم و رنگ گوشت هیچ شباهتی به مرغ ندارد. گوشت بوقلمون از مرغ گرانتر است، اما از بقیه گوشت‌های قرمز قیمت پایین‌تری دارد. حتی بعضی‌ها گوشت سینه بوقلمون را با گوشت گوسفند مخلوط و چرخ می‌کنند تا هم بوی آن کم شود وهم اینکه به قول خودشان خواصش بیشتر شود.
با این اوصاف گوشت بوقلمون در قطعات متنوع به فروش می‌رسد. مثلا یک کیلو گوشت سینه با استخوان بوقلمون که شامل، گردن، کتف و بال می‌شود با قیمت ۱۸۰ هزار تا ۱۹۰ هزار تومان فروخته می‌شود. برای خرید یک کیلو ران بوقلمون باید بین ۱۸۵ هزار تا ۱۹۵ هزار تومان هزینه کنید. اگر می‌خواهید گوشت سینه بوقلمون بدون استخوان بخرید برای هر کیلو باید بین ۳۰۵ هزار تا ۳۱۵ هزار تومان هزینه کنید. گوشت چرخ کرده بوقلمون نیز بین ۳۱۰ هزار تا ۳۲۰ هزار تومان قیمت دارد.
ماهی گیدر گوشت قرمز بدون استخوان و چربی
رنگ گوشت ماهی گیدر قرمز است. اگر در فروشگاه‌های بزرگ یخچال مخصوص ماهی‌ها را بررسی کنید، بسته‌های منجمد این ماهی راپیدا می‌کنید که با برند‌های متفاوت فروخته می‌شود. این ماهی که مخصوص دریای جنوب است؛ به ماهی هوور یا زردباله هم معروف است. گوشت این ماهی کلسترول کمی دارد و به دلیل اینکه ماهی بدون استخوان است، جنوبی‌ها از آن برای کباب و انواع خورش استفاده می‌کنند.
در فروشگاه‌های بزرگ فیله منجمد این ماهی در وزن‌های ۵۰۰ گرمی فروخته می‌شود که حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان قیمت دارد. اما اگر بخواهید از ماهی فروش‌ها، ماهی گیدر تازه بخرید، یک ماهی پنج کیلویی بین یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قیمت دارد، یعنی قیمت هر کیلو از گوشت آن حدود ۲۶۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است.
چرا این گوشت‌های قرمز محبوب شده‌اند؟
آنچه مسلم است، تفاوت قیمت دلیل محبوبیت این گوشت‌های قرمز نیست. بعضی‌ها به سردی و گرمی گوشت توجه می‌کنند. کسانی که طبعشان گرم است گوشت گوسفند می‌خرند که طبعش سرد است و کسانی که طبعشان سرد است، گوشت گوساله می‌خرند که به مزاجشان هماهنگ باشد.
بعضی‌ها هم از بوی گوشت گوسفند و گوساله خوششان نمی‌آید و معتقدند هر کاری می‌کنند نمی‌توانند بوی گوشت را از بین ببرند به همین دلیل دنبال گوشت‌هایی هستند که بوی کمتری بدهند. بعضی از طرفداران گوشت قرمز هم دنبال تنوع هستند. دوست دارند گوشت‌های دیگر را هم امتحان کنند. برخی از افرادی که چربی بالا دارند و می‌خواهند به سلامتشان اهمیت بدهند، دنبال گوشت‌های قرمز کم ضرر و بی‌ضرر می‌گردند.
بعضی‌ها هم دلیلشان این است که نمی‌خواهند گوشت موجود چهار پا یا پرنده بخورند، به همین دلیل ماهی گیدر را انتخاب می‌کنند که نه پا دارد و نه پرنده است و در جای تمیزی به نام دریا زیست می‌کند. با این تفاسیر تنوع گوشت قرمز در فروشگاه‌ها و قصابی‌ها هم یکی از دلایل محبوبیت این گوشت‌ها به شمار می‌آید. تا همین یکی دو سال پیش مردم فقط دو انتخاب داشتند باید بین گوشت گوسفند و گوشت گوساله یکی را انتخاب می‌کردند.
اما با پرورش شتر، شتر مرغ و مزرعه‌هایی که به این کار اختصاص داده شده؛ و گسترش تولید بوقلمون و همچنین توجه به صید ماهی گیدر، دیگر گوشت گوسفند و گوساله تنها محصولات برای فروش در قصابی‌ها نیستند و رقبای تازه نفس می‌توانند عرصه را برای قدرتنمایی آن‌ها که این روز‌ها خیلی خوب هم جولان می‌دهند، تنگ کنند.
صرفه اقتصادی خرید گوشت شتر و شترمرغ
در این مطلب چند بار به این موضوع اشاره کردیم که دلیل محبوبیت گوشت‌های قرمز دیگر به غیر از گوسفندی و گوساله، قیمت آن‌ها نیست. چون اگر پای مقایسه قیمت به میان بیاید، گوشت شتر، شترمرغ، بوقلمون و ماهی گیدر نه تنها از آن دو ارزانتر نیستند، حتی ممکن است خرید بعضی از این گوشت‌هایی که این روز‌ها ترند شده‌اند، از گوشت گوسفند و گوساله بودجه بیشتری بخواهد.
مثلا یک نیم شقه ران گوسفندی پنج کیلویی که شامل ماهیچه، قلم، ران و قلوه‌گاه است، با قیمت حدود سه میلیون تومان فروخته می‌شود. خرید نیم شقه سردست نیز دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان هزینه دارد که شامل پنج کیلو گوشت ماهیچه، قلم، سردست، راسته، گردن و قلوه‌گاه است. با اینکه قیمت یک ماهی گیدر پنج کیلویی حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است.
اما کسی که نیم شقه می‌خرد، می‌تواند با آن، آبگوشت، گوشت چرخ کرده، گوشت خورشی، گوشت کبابی، ماهیچه و… درست کند، یعنی دایره استفاده از نیم شقه گوسفندی خیلی وسیع‌تر است، اما ماهی گیدر فقط به درد کباب کردن یا استفاده در خورش می‌خورد و نمی‌توان گوشت آن را چرخ کرد یا با آن آبگوشت درست کرد. وضعیت بقیه گوشت‌های قرمز هم به همین شکل است.
مثلا یک کیلو گردن گوسفندی بین ۴۸۰ هزار تا ۵۲۰ هزار تومان قیمت دارد، اما برای خرید یک کیلو گردن شتر مرغ باید حدود ۵۵۰ هزار تا ۶۰۰ هزار تومان هزینه کنید. یا یک کیلو گوشت خورشی گوسفندی با قیمت حدود ۹۶۰ هزار تومان فروخته می‌شود، اما یک کیلو گوشت خورشی شتر مرغ حدود ۷۴۰ هزار تا ۷۸۰ هزار تومان قیمت دارد.
همچنین یک کیلو ماهیچه گوسفندی با قیمت حدود ۸۴۰ هزار تومان فروخته می‌شود، اما یک کیلو ماهیچه شتر مرغ با قیمت ۷۴۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. گوشت گوساله و شتر هم که از نظر طبع به هم شباهت دارند و گرم هستند، از نظر قیمتی با هم تفاوت دارند. مثلا یک کیلو گوشت مخلوط شتر بین ۶۰۰ هزار تا ۶۵۰ هزار تومان قیمت دارد. همچنین گوشت چرخ کرده شتر با قیمت ۶۵۰ هزار تا ۶۷۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
اما اگر بخواهید یک کیلو گوشت گوساله مخلوط بخرید باید بین ۵۷۰ هزار تا ۵۹۰ هزار تومان هزینه کنید. هر کیلو گوشت چرخ کرده گوساله نیز با قیمت ۸۰۰ تا ۸۵۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. در مقام مقایسه ارزانترین گوشت قرمز، گوشت بوقلمون است.
مثلا یک کیلو گوشت سینه با استخوان بوقلمون که شامل گردن، کتف و بال می‌شود با قیمت ۱۸۰ هزار تا ۱۹۰ هزار تومان فروخته می‌شود، اما یک کیلو گوشت سینه شتر مرغ بین ۵۶۰ تا ۵۸۰ هزار تومان قیمت دارد. گوشت چرخ کرده بوقلمون نیز با قیمت ۳۱۰ هزار تا ۳۲۰ هزار تومان به فروش می‌رسد، اما برای خرید یک کیلو گوشت چرخ کرده شتر مرغ باید حداقل ۶۵۰ تا ۶۹۰ هزار تومان هزینه کنید.