حجت الاسلام و المسلمین سیدحسن خمینی در مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاه ادیان و مذاهب در قم، با تاکید بر شناخت موانع همزیستی مسالمتآمیز پیروان ادیان و مذاهب مختلف اظهار کرد: مشکل همزیستی پیروان ادیان و مذاهب در جهان امروز پررنگتر از گذشته است در حالی که در اوایل شکلگیری ادیان در برخی از مناطق همزیستی مسالمتآمیزی میان پیروان آنان وجود داشت.
وی با ذکر برخی از نمونههای تاریخی در این زمینه افزود: تا وقتی موانع همزیستی را نشناختیم نمیتوانیم آنها را از بین ببریم؛ این کار نیازمند پژوهشهای قوی است تا بدانیم چه عواملی باعث شد در برهههایی از تاریخ جریانات متضاد، به یکدیگر گرایش پیدا کنند و در مقابل جریانات دیگر که درصد بالایی اشتراک فکری داشته اند کارشان به دعوا و خونریزی کشیده شود.
وی یکی از موانع همزیستی مسالمتآمیز میان ادیان و مذاهب مختلف را مطلقانگاری دانست و گفت: مطلقانگاری در عقاید، لازمه دین است؛ زیرا اگر یک دین عقاید خود را کامل و سالم نداند دین واقعی نیست؛ ما پلورالیسم اعتقادی را قبول نداریم؛ زیرا حقیقت یکی است که برخی به آن دسترسی دارند و برخی از آن دور میمانند، اما مطلقانگاری رفتاری، یک ایراد و مانع همزیستی است.
وی افزود: اینکه فکر کنیم موحدان، مسلمانان، شیعیان و دوستان مان هر کاری که میکنند درست است، خلاف واقع است؛ زیرا هیچ ملازمه عقلی میان عقاید و رفتار ما وجود ندارد و ممکن است عقیده شما درست باشد، اما رفتارتان غلط باشد.
یادگار امام ادامه داد: عدالت مانع خطا نیست، بلکه مانع گناه است و آنچه مقابله خطاست عصمت است؛ بنابراین اگر فکر کنیم هرآنچه پیروان یک دین، مذهب یا فرقه انجام میدهند درست است، اشتباه کردهایم.
وی تصریح کرد: ما از عقاید دینی خود دفاع میکنیم در حالی که ممکن است مسلمانان در طول تاریخ خطاهایی کرده باشند؛ اینکه فکر کنیم مسلمان در هر کجای تاریخ هر کاری که کردهاند درست است تصور غلطی است همانطور که مسلمانان در دوران حکومت اموی در اروپا اشتباه کردند؛ بنابراین مطلقانگاری در حوزه رفتار آغاز دگماتیسم غلط است.
وی مطلقانگاری رقیب را دیگر بعد مطلقانگاری به عنوان یکی از موانع همزیستی دانست و گفت: سرایت دادن دادن همه بدیها و خوبیها به رقیب درست نیست و باید توجه کنیم مطلقانگاری آفتی در فضای ذهنی ماست.
یادگار امام تصریح کرد: یکی از مهمترین موانع همزیستی ادیان و مذاهب این است که انسان در ذهن خود به مطلقانگاری رسیده باشد و همه را با یک چوب برانند.
وی با اشاره به برخی جریانات غیرعقلانی در جهان اسلام مانند داعش گفت: شکلگیری این گروهها نتیجه مطلقانگاری و براساس این روش فکری است که هر کسی غیر از ماست بد است و باید کشته شود.
وی با اشاره به عید غدیر خم، امیر المومنین(ع) را یکی از سرمنشاءهای اندیشه اسلامی ذکر و تاکید کرد: از افتخارات ما سرسپردگی و ارادت به آستان علی (ع) است.
یادگار امام در ابتدای سخنان خود با ابراز تاسف از فاجعه منا تاکید کرد: در این حادثه که ذائقه ملت ما را در آستانه اعیاد بزرگ تلخ کرد، بدون شک مسئولیت بزرگی متوجه دولت بی تدبیر سعودی است.
در ابتدای این دیدار حجت الا اسلام و المسلمین ابوالحسن نواب رییس دانشگاه ادیان و مذاهب طی سخنانی با آرزوی همزیستی میان همه انسانها تاکید کرد: هیچ راهی جز گفت و گو و توافق، برای انسان ها وجود ندارد و بی اثر بودن جنگ ها در طول تاریخ نشان می دهد با که باید گفت و گو، توافق و همزیستی را دنبال کرد.
وی افزود: باید با همه کسانی که مشترکاتی داریم گفت و گو و همزیستی در پیش بگیریم.
جماران