علی طیبنیا از احتمال کاهش سود بانکی در جلسه این هفته شورای پول و اعتبار خبر داد. کاهش سود بانکی از جمله مواردی است که در یک دهه اخیر با مخالفت برخی فعالان بازار پول مواجه شده است. مخالفان دلیل مخالفتشان با کاهش نرخ سود بانکی را کاهش منابع بانکها و کاهش توان پرداخت تسهیلات، عنوان میکنند.
سعید لیلاز در گفتگو باایلنا با رد اعای مخالفان کاهش سود بانکی گفت: چیزی که هدف یک طرح را تشکلیل میدهد، عیب آن طرح نیست. با کاهش نرخ سود بانکی، سپردهها از حالت سپرده بلندمدت به سپرده جاری تبدیل میشود. این اقدام موجب میشود که گردش پول بالا برود و صنعت و تجارت رونق بگیرد. در حاضر رونق بخشیدن به اقتصاد الویت دولت است. نباید وضع به گونهای باشد که سپردهگذاری در بانک، پر صرفهترین فعالیت اقتصادی باشد. این باعث تشدید رکود میشود.
این اقتصاددان گفت: دولت اگر طرح کاهش نرخ سود بانکی را با احتیاط انجام بدهد، اقدامی مناسب است اما به تنهایی کافی نیست. بازار پول باید به سوی آزادسازی حرکت کند و نظام بانکی باید رقابتی شود. در حال حاضر یکی از اصلیترین مشکلات بازار پول، بخش غیر متشکل است. دولت باید بازار غیرمتشکل را شفاف کند.
وی افزود: منظور از بازار غیر متشکل فقط موسسات اعتباری و قرضالحسنه ها نیست. بانکهای زیر نظر نهادهای نظامی نیز بخش بزرگی از بازار غیرمتشکل هستند. در ۱۰ سال اخیر بازار غیرمتشکل بسیار گسترده شده است و این باعث شکست طرحهایی همچون کاهش نرخ سود بانکی میشود. زیرا در عمل بانکهای دولتی نرخ سود بانکی را کاهش می دهند و بانکهای غیر دولتی با ترفند های مختلف این کار را انجام نمی دهند. در نتیجه پول ها از بانکهای دولتی به سوی بخش غیرمتشکل حرکت میکنند زیرا در عمل زور دولت به بازار غیر متشکل نمیرسد.
لیلاز تصریح کرد: در حال حاضر بازار پول ایران یکی از فاسدترین بازارهای پولی در دنیا است. وضع به گونهای شده که پس دادن وام نوعی بیعرضگی وام گیرنده محسوب میشود. مطالبات معوق و عدم بازپرداخت بدهیها، یکی از مشکلات بانکها است.
این کارشناس اقتصادی گفت: در دولت اصلاحات به موازات کاهش نرخ تورم، نرخ سود بانکی کاهش پیدا کرد چون در آن دوران رکود تورمی نداشتیم. به موازارت کاهش رکود شبکه بانکی نیز از حالت دولتی بودن، بیرون آمد. در ضمن در دوران اصلاحات بازار غیر متشکل به گستردگی الان، وجود نداشت.