دکتر هاشمی در خصوص تعداد کشته شدگان فاجعه منا گفت: طبق اطلاعیهای که روابط عمومی بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت منتشر کردند تعداد کشتهشدگان ۴۶۵ نفر اعلام شده بود که از نظر دولت ایران لحاظ واژه متوفی برای همه آنها درست نیست و آمار دقیق جان باختگان پس از بازگشت کامل حجاج از عربستان اعلام خواهد شد.
وی افزود: همه باید دقت کنند که در مصاحبههای خود از به کار بردن واژه متوفی پرهیز کنند. تعدادی از ایران با ویزای عربستان وارد خاک این کشور شدهاند طبیعی است که به همان تعداد هم باید به کشور بازگردند.
وزیر بهداشت گفت: تا کنون از تعداد ۴۶۵ نفر اعلام شده بیش از ۳۰۰ پیکر وارد کشور شده است. مابقی را باید بتوانیم در روزهای آینده از سردخانههایی که هنوز بازدید نشده است پیدا کنیم و تعدادی هم که از سرنوشت آنها اطلاعی در دست نیست مطالبه دولت جمهوری اسلامی ایران از دولت پادشاهی عربستان خواهد بود.
هاشمی ادامه داد: بخشی از مفقودین ممکن است جزو دستگیر شدگان باشند و در بازداشتگاه ها و زندانهای عربستان باشند و یا در بیمارستانهای عربستان باشند که به دلیل وسعت فاجعه رخ داده هنوز مسئولین مربوطه اطلاعی از آنها نداشته باشند.
وزیر بهداشت تاکید کرد: اطلاق واژه متوفی فقط برای کسی صحیح است که پیکر او به کشور منتقل شده باشد و بر این اساس تعداد حدود ۳۰۰ نفر از ۴۶۵ نفر اعلام شده که اجسادشان شناسایی و تحویل ما شده است، جزو جان باختگان محسوب می شوند.
وی در خصوص شناسایی جان باختگان گفت: شناسایی جان باختگان طی یک فرایند پیچیده پزشکی قانونی عربستان انجام میشود و با مهر خروج بر روی پاسپورت آنها از عربستان خارج میشود. در کنار آن پنج هیئت پزشکی از ایران افراد را شناسایی میکنند. ما به این هم اکتفا نمیکنیم چراکه در دراز مدت ممکن است افرادی خانوادهها را تحریک کنند که اجساد درست تحویل داده نشده است. بنابراین پزشکی قانونی کشور از همه اجساد نمونه برداری میکند و در هر زمان که لازم باشد از نظر پزشکی قابل اثبات است. اگرچه که خانواده این زائران هم میتوانند شناسایی کنند.
وزیر بهداشت تاکید کرد: همه اقدامات لازم پزشکی برای اثبات هویت شخصی جان باختگان و علت فوت متوفی به دقت انجام خواهد شد.
وزیر بهداشت اعلام کرد: در عربستان هم با دقت این اقدامات انجام میشود به این معنی که اگر کسی از سایر کشورها هم در عربستان دفن شود دقیقا مشخص است که در چه محلی و با چه پلاکی به خاک سپرده شده است و اگر بستگان آنها مایل باشند میتوانند با ارسال نمونه خون خود از هویت عزیزان خود و محل دفن آنها مطلع شوند.
هاشمی خاطرنشان کرد: در خصوص دفن جان باختگان همچنان همراهی عربستان را داریم و هیچ یک از جان باختگان تاکنون بدون اجازه خانواده متوفی در عربستان دفن نشده است. اگرچه که دفن در مکه و مکانهای مقدس مذهبی افتخاربزرگی است. بنابراین تشویق به دفن در مکه میتواند خوب باشد و تاکنون نیز با رضایت خانواده هفت نفر از جان باختگان، پیکرهای آنان در مکه دفن شدهاست.
وزیر بهداشت در خصوص همکاری عربستان گفت: ما تقریبا همه روزه با وزارت بهداشت عربستان به صورت تلفنی در ارتباط هستیم و از همکاری پزشکی قانونی عربستان تشکر میکنم که شبانه روز در کنار همکاران ما کار میکنند. تاکنون همکاری خوبی با ما داشته اند و امیدوارم بعد از این نیز که کار شناسایی سختتر شده است همکاری داشته باشند تا نگرانی خانوادههای ایرانی را رفع کنند.
وی اظهار داشت: ایران اولین کشوری است که پیکرهای جان باختگان خود را از دولت عربستان تحویل گرفته است. عربستان چه در زمانی که در آن کشور حضور داشتم و چه الان نهایت همکاری را با ما داشتند و امیدوارم این همکاری استمرار داشته باشد.
ادعای حمل اجساد منا با لودر و لیفتراک صحت ندارد
هاشمی در خصوص شایعاتی که پس از حادثه مطرح میشد گفت: سکوت طولانی عربستان شایعات را بوجود آورد. در این میان دستهایی هم که علاقمند به ارتقاء روابط کشورهای اسلامی نبودند به این شایعات دامن زدند. این چنین نیست که اجساد را با لودر و لیفتراک حمل کرده باشند و این ادعا صحت ندارد. ممکن است بستههای فلزی اجساد را که انسان قادر به حمل آنها نیست با لیفتراک جابجا کرده باشند و به قفسه ها در سردخانه ها منتقل کرده باشند ولی اینکه اجساد را اینگونه حمل کرده باشند چنین چیزی نبوده است.
وی افزود: نگاه آنها از نظر مذهبی به این جان باختگان به عنوان شهید است. بنابراین همه مطمئن باشند چنین رفتاری نشده است و این مسئله از روی پیکرهای اجساد هم مشخص است.
وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: البته شایعات دیگری هم مطرح شده است که همه باید بررسی شود. دوربینهای منا همه وقایع را ثبت کرده است. هر کسی ممکن است حرفی را بزند که تا زمانی که ثابت نشود نشر آن دور از انصاف است.
هاشمی با اشاره به توصیه مقام معظم رهبری به عربستان مبنی بر رعایت انصاف و عذرخواهی از ملتهای مسلمان، گفت: این انصاف برای همه است و ما نیز نباید مطالبی را که صحت ندارد و در حد شایعه است بر زبان بیاوریم، اسنادی میشود که در روابط دو کشور تاثیر منفی میگذارد.
زوایای تاریک فاجعه منا را دوربینها روشن میکنند
وی افزود: آنچه را که واقعیت دارد باید بیان کرد اما قصههایی که افراد از ظن خودشان بیان میکنند را نباید منتشر کنیم. بسیاری از کسانی که میتوانستند این حادثه را روایت کنند در بین ما نیستند و آنچه که زوایای تاریک را روشن میکند دوربینها هستند.
عربستان همه کشورهای اسلامی را دعوت کند و فیلم های منا را به نمایش بگذارد
وزیر بهداشت اظهار داشت: عربستان باید توجه داشته باشد که همه کشورهای اسلامی را دعوت کند و این فیلم ها را به نمایش بگذارد و اصل واقعه را تشریح کند و آنجا که قصوری صورت گرفته است عذرخواهی کند و متناسب شأن کشور عربستان از آسیب دیدگان دلجویی کند.
وزیر بهداشت گفت: دولت همان مسیری را میرود که رهبر اعلام کردند و شخص رئیس جمهور چندین بار در بیاناتش همان مسائل را اعلام کرد. ما کارهای تخصصی را برای برطرف کردن نگرانیهای مردم انجام میدهیم.
وی افزود: سازمان حج و زیارت و هلال احمر نیز نمایندگان ایران در عربستان هستند و تلاش بسیار زیادی برای پیشبرد امور در عربستان انجام دادند. در عین حال دولت به این نکته که هنوز بسیاری از کارها انجام نشده است و باید پیگیری شود واقف است.
هاشمی خاطرنشان کرد: بخشی از کارها امور حقوقی است که بعد از این مرحله بعد از اطلاع کامل از سرنوشت همه حجاج کشور توسط وزارت امور خارجه آغاز خواهد شد.
وزیر بهداشت گفت: دکتر روحانی شخصا پیگیر موضوع است و تقریبا هر روز از من درباره اقدامات صورت گرفته گزارش میگیرد.
وی افزود: طبیعی است که زبان دولت باید دیپلماتیک باشد و با سایرین متفاوت باشد اما حساسیت آن کمتر از بقیه نیست و در حال انجام وظیفه است.
عمدی بودن این فاجعه با عقل جور درنمی آید
باید تمام هیئت هایی که به حج میآیند از این حادثه درس بگیرند
هاشمی در خصوص شائبه عمدی بودن این فاجعه نیز گفت: عمدی بودن این فاجعه با عقل جور درنمی آید. افتخار عربستان به میزبانی حجاج است و برای کشوری مثل عربستان بسیار باعث سرشکستی است که چنین اتفاقی در دوران حج اتفاق بیافتد. ممکن است گروههای سیاسی از چنین اتفاقاتی که رخ میدهد بهره برداری سیاسی کنند اما اینکه با قصد قبلی چنین اتفاقی را برای حذف همدیگر برنامه ریزی کرده باشند بسیار بسیار بعید میدانم.
بر اساس گزارش سایت وب دا، وی خاطرنشان کرد: انصاف حکم میکند تا اعلام علل وقوع حادثه توسط عربستان صبر کنیم. آنچه که خواست همه مسلمانان است آن است که پیشگیری شود و صرف محکومیت مشکلی را حل نمیکند. هر سال حج را داریم و قطعا سال های بعد با استقبال بیشتری مواجه خواهد شد. باید تمام هیئت هایی که به حج میآیند از این حادثه درس بگیرند و به گونه ای تهمیداتی اندیشیده شود تا شاهد چنین حوادث تلخی نباشیم.