پیمان سلامتی متخصص پزشکی اجتماعی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در یادداشتی نوشت: در ابتدای شیوع اپیدمی کرونا در کشور و پس از انتشار یادداشت چند هفته قبل من با عنوان «تا چند هفته دیگر روند کرونا در کشور کاهشی خواهد شد»، انتقادات فراوانی از سوی دوستان خیرخواه در خصوص این پیش‌بینی به سوی من روانه شد.
در این یادداشت سعی دارم تا روند بیماری را برای یک فاز میان مدت حدود یک ساله در ایران پیش‌بینی نمایم.
الف- روند نزولی مبتلایان جدید:
با توجه به آمار روزانه ابتلای بیماران جدید به کرونا خوشبختانه از روز یازدهم فروردین روند ابتلاء نزولی شده به طوری که تا ۱۹ فروردین حدود ۳۰ درصد کاهش داشته است. با توجه به نقص سیستم بیماریابی و گزارش‌دهی حاکم در کشور باید در نظر داشت که داده‌های موجود با تأخیری در حدود یک تا دو هفته اعلام می‌شوند. به عبارت دیگر باید در نظر داشت که بنا به دلایل مختلف تاکنون نتوانسته‌ایم فرایند بیماریابی فعال را به درستی راه‌اندازی کنیم و به جای آنکه ما برای کشف موارد جدید از بیماری با انجام هرچه بیشتر تست‌های آزمایشگاهی به سراغ مردم برویم این بیماران هستند که با پای خود به مراکز پزشکی می‌آیند.
بدین ترتیب، با در نظر داشتن دوره نهفتگی بیماری که حدود پنج روز است، عدم مراجعه بیماران به مراکز درمانی در روزهای اولی که با علائم خفیف‌تر بیماری مواجه می‌شوند، تلاش کادر پزشکی در درمان سرپایی بیماران و عدم بستری آنها تا حد امکان و عدم انجام تست برای عمده این بیماران، تأخیر چند روزه در گزارش موارد مثبت از سوی آزمایشگاه‌های مسئول و…، می‌توان ادعا کرد که در حقیقت روند کاهشی مشاهده شده از اوایل این ماه به وقوع پیوسته است.
از سوی دیگر با توجه به روند دوره بیماری در کشورهایی همچون چین و کره جنوبی که پیش از ما با این اپیدمی مواجه شده بودند و همچنین محدودیت‌های اتخاذ شده در سطح جامعه در هفته‌های اخیر به نظر می‌رسد که این روند نزولی تداوم یابد. اگرچه اینجانب معترف هستم که تعداد واقعی مبتلایان به بیماری از آنچه که به طور رسمی گزارش می‌شود بنا به دلایل اجرایی متعددی که خارج از حوصله این مقال است به مراتب بالاتر است اما استناد به روند فراوانی بیماری را امری قابل اعتمادتر می‌دانم.
همچنین باید تأکید کنم که تداوم این روند نزولی، مشروط به اعمال صحیح برخی از سیاستگذاری‌های حکومتی و رفتارهای بهداشتی شهروندان همچون ضوابط بازگشت ایمن مردم به فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی، فاصله‌گذاری فیزیکی و سفرهای هموطنان در هفته‌های آتی است.
ب- بومی شدن بیماری
به طور معمول سرنوشت اپیدمی‌های عفونی تبدیل شدن به آندمی (بیماری بومی) است. باید به یاد داشته باشیم که بیماری‌های نوپدید عفونی به زودی ریشه کن نخواهند شد بلکه با بومی شدن به لیست تهدیدکنندگان سلامتی انسان‌ها اضافه خواهند شد.
بیماری‌های آندمیک بیماری‌هایی هستند که در یک منطقه جغرافیایی ماندگار شده و در طول زمان با فراوانی نسبتاً مشابهی که در این حالت تعداد مبتلایان جدید نیز خیلی بالا نیست بروز می‌یابند.
بدین ترتیب انتظار داریم در طی ماه‌های آتی کرونا مهمان ما مانده و فعلاً با این بیماری سر و کار داشته باشیم.
البته می‌توان پیش‌بینی کرد که هر از چند گاهی بنا به دلایلی همچون تغییر شرایط محیطی در پاییز و زمستان و یا برگزاری اجتماعاتی که موجب شیوع بیماری گردد، با طغیان مجدد و شدید بیماری رو به رو شویم.
ج- کشف دارو و واکسن
خداوند انسان را به طور شگفت‌انگیزی آفریده و این موجود در طی هزاران سال ثابت کرده که با تکیه بر عقل و هوشمندی قادر است که بر ناملایمات طبیعی فایق آید.
جای خوشوقتی است که شاهد هستیم هم اکنون هزاران پژوهشگر در سراسر گیتی در حال تحقیق بر روی این بیماری هستند و با توجه به شواهد علمی موجود نظر می‌رسد که به زودی در فاز اول درمان بیماری و در فاز بعدی واکسن آن تهیه خواهد شد.
جان کلام آنکه، اپیدمی‌های نوظهور عموماً سیری مشابه دارند.
گرچه ابتدا بسیار پر سر و صدا هستند اما در تقابل با خرد آدمیزاد و با اعمال روش‌های کنترلی به مرور سیری نزولی پیدا می‌کنند، بومی می‌شوند و پس از دستیابی به روش‌های پیشگیری و درمان فروکش می‌کنند.
مهر
