به نقل از پایگاه خبری هیل، دولت ترامپ میگوید مذاکرات رسمی با مسکو برای تمدید توافق استارت جدید که تعداد کلاهکهای هستهای مستقر را محدود میکرد، به زودی آغاز خواهد شد. اما پس از اطلاعرسانی روز پنجشنبه ترامپ مبنی بر خروج از پیمان آسمانهای باز، حامیان کنترل تسلیحات درباره آینده استارت جدید که فوریه منقضی میشود، ابراز تردید کردند.
ترامپ نگاه مرددی به توافقهای بینالمللی دارد، خصوصا مواردی که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما تحت مذاکره قرار گرفت، اما این دولت تاکید میکند که روی کنترل تسلیحات دست برنداشته است.
رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی آمریکا در مصاحبه با فاکس نیوز درباره اینکه آیا احتمال خروج کاخ سفید از استارت جدید وجود دارد، گفت: گمان نکنم.
او تاکید کرد: قصد داریم با حسن نیت وارد گفتوگو با روسها درباهر کنترل تسلیحات هستهای شویم. فکر میکنیم که این مهم است. رئیسجمهوری آمریکا معتقد است که این اهمیت بسیاری دارد. شاید مهمترین مسالهای که یک رئیسجمهوری با آن مواجه میشود، حفاظت از مردم آمریکا و ایمن نگاه داشتن آنها از اشاعه هستهای و تهدید یک حمله هستهای است.
اما شخصی که ترامپ برای تمدید یا جایگزینی این پیمان منصوب کرده است، هیچ تضمینی نداده و به تازگی در یک اندیشکده گفت «در همین ابتدای امر، در رابطه با اینکه این پیمان تمدید خواهد شد یا خیر گمانهزنی نمیکنم» و استدلال کرد که اگر ضرورت داشته باشد، ایالات متحده ممکن است در یک رقابت تسلیحاتی پیروز شود.
مارشال بیلینگزلی، نماینده ویژه ریاست جمهوری در کنترل تسلیحات در کنفرانس مجازی موسسه «هادسون» گفت: میدانیم چطور در این رقابتها پیروز شویم و میدانیم که چطور عمل کنیم. اگر مجبور شویم، این کار را میکنیم اما مطمئنا ترجیح میدهیم از آن اجتناب کنیم.
تردیدها درباره رژیم کنترل تسلیحات که چندین دهه قدمت دارد، در شرایطی دیده میشود که توجه اکثر جهان روی پاندمی ویروس کرونا متمرکز است و دموکراتها، ترامپ را به استفاده از آن برای پوشش خروج از پیمان آسمانهای باز متهم میکنند.
چهارشنبه ۲۱ ماه مه، ایالات متحده اعلام کرد از معاهده آسمانهای باز خارج میشود و دلیل خروج خود را تخلف روسیه از این معاهده اعلام کرد. روسیه این اتهام را رد کرد و گفت به معاهده پایبند است. کشورهای عضو اتحادیه اروپا از تصمیم آمریکا ابراز تاسف کردند، و در عین حال از روسیه هم به دلیل ندادن مجوز پرواز بر فراز مناطقی از گرجستان و مرکز روسیه، انتقاد کردند.
معاهده آسمانهای باز که در مارس سال ۱۹۹۲ امضا شد، به کشورهای عضو اجازه میدهد با اطلاع قبلی، بر فراز خاک کشورهای دیگر پروازهای غیرمسلح شناسایی به منظور گردآوری اطلاعات درباره نیروها و فعالیتهای نظامی انجام دهند.
هواپیماهای شناسایی که در چنین ماموریتهایی به کار میروند باید مجهز به حسگرهایی باشند که بتوانند تجهیزات مهم نظامی از قبیل توپخانه، هواپیماهای جنگی و خودروهای زرهپوش را تشخیص دهند. البته ماهوارهها هم میتوانند چنین اطلاعاتی را به دست بیاورند. ولی همه ۳۴ کشور عضو معاهده، امکانات رصد ماهوارهای ندارند. هدف از این معاهده، اعتمادسازی میان کشورهای عضو است.
برای اولین بار، دوایت آیزنهاور، رئیس جمهوری وقت آمریکا در سال ۱۹۵۵ پیشنهاد کرد که ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی، به طرف مقابل بر فراز خاک یکدیگر اجازه پروازهای شناسایی بدهند.
شوروی با این استدلال که چنین معاهدهای برای جاسوسی گسترده به کار خواهد رفت، پیشنهاد آیزنهاور را رد کرد. در سال ۱۹۸۹، جورج بوش پدر، رئیس جمهور وقت آمریکا، این پیشنهاد را دوباره مطرح کرد، و مذاکره میان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و همتای شرقیاش پیمان ورشو در فوریه ۱۹۹۰ آغاز شد، و در ۲۴ مارس همان سال در هلسینکی پایتخت فنلاند به امضا رسید.
معاهده آسمانهای باز از روز اول ژانویه ۲۰۰۲ اجرایی شد. ۳۴ کشور عضو معاهده بودند. تنها قرقیزستان که معاهده را امضا کرده بود، آن را به اجرا نگذشت. از زمان اجرایی شدن معاهده، کشورهای بوسنی و هرزگوین، کرواسی، استونی، فنلاند، لتونی، لیتوانی، اسلوونی و سوئد هم به آن پیوستهاند.
انتهای پیام