در قرن بیستم، همه‌گیری بیماری آنفلوآنزای اسپانیایی در سال ۱۹۱۸ حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیون نفر را در سراسر جهان به کام مرگ کشاند؛ از این رو این بیماری یکی از مرگبارترین وقایع بیماری در تاریخ بشر محسوب می‌شود. پس از آن همه‌گیری “آنفلوآنزای آسیایی” در سال ۱۹۵۸ بود که عامل مرگ حدود ۲ میلیون نفر و آنفلوآنزای “هنگ کنگی” در سال ۱۹۶۸ عامل مرگ حدود یک میلیون نفر بود.
به دلیل تولید واکسن آنفلوآنزا تا به امروز آمار مرگ و میر ناشی از این ویروس سیر نزولی را طی کرد، ولی گونه‌های جدیدتر این ویروس مانند آنفلوآنزای پرندگان یا آنفلوانزای خوکی نیز ظهور کردند.
واکسن آنفلوآنزا واکسنی است که از انسان در مقابل ابتلا به آنفلوآنزا محافظت می‌کند و هرسال طی دو نوبت، واکسن جدیدی برای آنفلوآنزای همان فصل ساخته می‌شود؛ چرا که ویروس آنفلوآنزا به سرعت خود را تغییر می‌دهد. با آنکه اثربخشی واکسن، سال به سال متفاوت است، اما بیشترشان مصونیت متوسط تا زیادی علیه بیماری آنفلوآنزا ایجاد می‌کنند و محققان تخمین می‌زنند که واکسیناسیون علیه آنفلوآنزا، شدت بیماری، مراجعات پزشکی، بستری‌شدن بیمارستانی و مرگ را کاهش می‌دهد.
بر اساس آمارها سالانه تقریباً هشت میلیون دلار واکسن وارد می‌شود که در صورت تولید داخل موجب صرفه‌جویی ارزی به همین میزان خواهد شد؛ از این رو تولید این نوع واکسن در قالب طرح کلان ملی در دستور کار معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری قرار گرفت.
برای تولید واکسن آنفلوآنزا در کشور نیازمند برخی پیش نیازها از جمله تخم‌مرغ استریل (SPF) به عنوان ماده اصلی در تولید است؛ از این رو در طی سال‌های گذشته طرحی برای تامین تخم‌مرغ (spf) مورد استفاده در تولید واکسن آنفلوآنزا از سوی معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری به موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی واگذار شد که هم‌اکنون مراحل پایانی تولید پایلوت این نوع تخم‌مرغ‌ها در موسسه مذکور در حال انجام است.
دکتر مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در گفت‌وگو با در خصوص تولید واکسن آنفلوآنزا توضیح داد: مطالعات در حال انجام مربوط به تولید واکسن آنفلوآنزا، پیشرفت قابل توجهی داشته است.
قانعی در خصوص زمان تجاری‌سازی این واکسن، خاطر نشان کرد: امید داریم که در مهر و آبان ماه سال جاری واکسن آنفلوآنزا به تولید انبوه برسد.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در پاسخ به این سوال که آیا میزان تولیدات داخل پاسخگوی نیاز کشور در زمان پیک آنفلوآنزاست، توضیح داد: برای سال اول که وارد تولید این واکسن می‌شویم، انتظار نداریم که شرکت‌های تولیدکننده بتوانند کل نیاز کشور را برآورده کنند.
وی با تاکید بر اینکه نیاز هر ساله به این واکسن متفاوت است، یادآور شد: در برخی از سال‌ها حدود یک میلیون دوز مصرف داریم و در برخی اوقات بیشتر از این میزان مصرف می‌شود.
قانعی اظهار کرد: با زیرساخت‌هایی که ایجادشده، توانایی تولید ۲ تا ۳ میلیون دوز واکسن در کشور را داریم.
انتهای پیام
