وقوع سیلاب فروردین ماه ۹۸ در استان لرستان شهرهای مختلف این استان از خرمآباد مرکز لرستان گرفته تا پلدختر، دلفان، کوهدشت، دورود، چگنی و … را درگیر کرد. مطابق آخرین آمار اعلامشده از سوی متولیان امر در جریان دو سیل رخداده طی فروردینماه سال گذشته، ۶ هزار واحد تجاری و ۳۵ هزار واحد مسکونی لرستان خسارت دیده است.
در جریان سیل حدود هشت هزار میلیارد تومان خسارت در حوزه زیرساختها به استان لرستان وارد شد و همین میزان بالای خسارات، سیل لرستان را منحصربهفرد کرد، بهطوریکه در شهرستان پلدختر در روزهای ابتدایی سیل هیچگونه زیرساختی در بخشهای مختلف اعم از آب، برق، ارتباطات، راه دسترسی، گاز و … وجود نداشت.
در سیل لرستان ۱۸ شهر و هزار و ۲۰۰ روستا درگیر سیلاب و ۳۵ هزار خانوار دچار مشکل شدند، راه ۸۷۰ روستا، برق هزار و ۱۴۵ روستا، ارتباط تلفنی ۳۶۰ روستا و ۱۰ شهر، گاز ۱۸۲ روستا و آب ۸۰۰ روستا قطع شد.
میراثی که سیل با خود برد
آثار تاریخی و بناهای کهن لرستان نیز از گزند سیل مهیب ۹۸، در امان نماندند و خسارات متعددی به بناهای تاریخی از پلهای هزار ساله گرفته تا خانههای تاریخی وارد شد.
بیشترین خسارت سیلاب متوجه بسترها، پایهها و اتصال بستر و پایهها در پلهای تاریخی لرستان بود به طوری که یکی از پایههای پل تاریخی «کشکان» در آب غوطه ور شد و آب آن را با خود برد و به پل پایین دستی برخورد کرد و موجب خسارت به پل این هم شد و پایه اصلی آن ۱۳ درجه کج شد.
همچنین بخشی از تپه محل قرارگیری قلعه فلک الافلاک در سیلاب دچار رانش شد و در شهرستان بروجرد هم حدود ۱۵ خانه تاریخی براثر بارشهای سیل آسای فروردین ۹۸ آسیب بسیار جدی دیدند.
در مجموع بیش از ۱۰۰ بنای تاریخی لرستان تحت تأثیر سیلاب قرار گرفتند و آسیبهایی به آنها وارد شد که نیازمند به مرمت و استحکام بخشی اساسی هستند.
لزوم اجرای مرمتهای مستمر، مقطعی و اضطراری بناهای تاریخی
عطا حسن پور کارشناس برجسته میراث فرهنگی لرستان در این رابطه با اشاره به اینکه مرمت و حفاظت دو موضوع جدا هستند گرچه به هم مرتبط هستند؛ اظهار داشت: حفاظت قبل از مرمت است و راه آخر مرمت است، سعی میکنیم ابتدا بناهای آسیب دیده را به طرق مختلف حفاظت کنیم تا کمتر آسیب ببینند؛ در صورتی که بنایی آسیب دید وارد فاز مرمت میشویم.
وی با بیان اینکه بناهایی وجود دارند که از دوره باستان تا کنون دچار آسیبها، شکستها و مسائلی شدهاند و در چهره اصلی آنها اثر تغییراتی ایجاد شده است که اگر پایش و کنترل نشوند جز آسیب چیز دیگری در پی ندارد، تصریح کرد: سعی میکنیم اولین اقدام در این راستا، دادن کاربری به بنا باشد، حتی اگر در یک ساختمان امروزی دو تا سه سال سکونت جریان نداشته باشد مستهلک میشود و دچار آسیب میشود.
این کارشناس برجسته میراث فرهنگی لرستان یادآور شد: اگر حیات در یک بنا جریان داشت باعث زیبایی، پویایی و زنده ماندن بنا میشود.
حسن پور با اشاره به اینکه یکسری مرمتهای مستمر، مقطعی و اضطراری را برای بناهای تاریخی داریم، گفت: مرمتهای مستمر مربوط به بناهایی مثل پلهای تاریخی و قلعه فلک الافلاک میشود که هر ساله پایش و مرمت میشوند تا آسیبها برطرف شود.
پل تاریخی «کشکان» نیازمند به مرمت اساسی است
وی با بیان اینکه مرمتهای مقطعی مربوط به بناهایی است که به طور مثال در اثر سیلاب دچار آسیب شده است، تصریح کرد: مرمت اضطراری نیز برای بناهایی همچون پل تاریخی کشکان کاربرد دارد که دهانه آن در حال تخریب است و اگر قبل از بارندگی استحکام بخشی نشود ممکن است ریزش کند، لذا وارد فاز مرمت اضطراری یا نجات بخشی میشویم.
این کارشناس برجسته میراث فرهنگی لرستان با تاکید بر اینکه مرمت آثار تاریخی بودجههای خاص نیاز دارد و زمان در این رابطه خیلی مهم است، افزود: اگر قبل از بارشها تپه زیر برج بزرگ قلعه فلک الافلاک را استحکام بخشی نمیکردیم ممکن بود هر آن ریزش کند.
در سیل لرستان ۱۸ شهر و هزار و ۲۰۰ روستا درگیر سیلاب و ۳۵ هزار خانوار دچار مشکل شدند، راه ۸۷۰ روستا، برق هزار و ۱۴۵ روستا، ارتباط تلفنی ۳۶۰ روستا و ۱۰ شهر، گاز ۱۸۲ روستا و آب ۸۰۰ روستا قطع شد.
میراثی که سیل با خود برد
آثار تاریخی و بناهای کهن لرستان نیز از گزند سیل مهیب ۹۸، در امان نماندند و خسارات متعددی به بناهای تاریخی از پلهای هزار ساله گرفته تا خانههای تاریخی وارد شد.
بیشترین خسارت سیلاب متوجه بسترها، پایهها و اتصال بستر و پایهها در پلهای تاریخی لرستان بود به طوری که یکی از پایههای پل تاریخی «کشکان» در آب غوطه ور شد و آب آن را با خود برد و به پل پایین دستی برخورد کرد و موجب خسارت به پل این هم شد و پایه اصلی آن ۱۳ درجه کج شد.
همچنین بخشی از تپه محل قرارگیری قلعه فلک الافلاک در سیلاب دچار رانش شد و در شهرستان بروجرد هم حدود ۱۵ خانه تاریخی براثر بارشهای سیل آسای فروردین ۹۸ آسیب بسیار جدی دیدند.
در مجموع بیش از ۱۰۰ بنای تاریخی لرستان تحت تأثیر سیلاب قرار گرفتند و آسیبهایی به آنها وارد شد که نیازمند به مرمت و استحکام بخشی اساسی هستند.