گروه جامعه: سازمان بهداشت جهانی (WHO) روز هفتم آوریل (۱۸ فروردین)، سالگرد تاسیس سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال ۱۹۴۸ را بهعنوان روز جهانی بهداشت معرفی کرده است و همه را به کمپین ساختن جهانی سالمتر و عادلانهتر دعوت میکند.محققان دریافتند، دنیای ما جهانی نابرابر است و بیماری کووید- ۱۹ نیز نشان داده است که برخی افراد نسبت به دیگران دسترسی بهتری به زندگی سالمتر و خدمات بهداشتی بهتر دارند و این به علت مکان تولد، رشد و زندگی آنان است. بسیاری از افراد در سراسر جهان برای تامین هزینههای زندگی خود تلاش میکنند، اما شرایط مسکن و تحصیلات مناسبی ندارند، فرصتهای شغلی کمتری را تجربه میکنند، نابرابری جنسیتی بیشتری دارند و دسترسی کمتری به محیط امن، آب و هوای پاک، امنیت غذایی و یا سلامتی دارند و این موارد در ابتلا به انواع بیماری و مرگ زودرس موثر است.
موارد فوق ناعادلانه و البته قابل پیشگیری است. به همین دلیل WHO رهبران جهان را دعوت میکند تا اطمینان حاصل کنند که همه افراد برای سلامتی از شرایط زندگی و کار مناسب برخوردار هستند و از رهبران میخواهد تا نابرابریهای بهداشتی را کنترل و اطمینان حاصل کنند که همه مردم میتوانند در هر زمان و مکان به خدمات بهداشتی مورد نیاز و با کیفیت دسترسی داشته باشند.بیماری کووید- ۱۹ به همه کشورها آسیب رسانده است، اما برخی جوامع با عدم دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی باکیفیت در مهار همهگیری تاثیرات شدیدتر و احتمالا عواقب نامطلوبی را تجربه کردهاند.
فرسودگی شغلی کارکنان بهداشت و درمان
طی بیماری همهگیر کروناویروس، فرسودگی شغلی بهعنوان موضوع مهم سلامتی برای کارکنان در مشاغل بهداشتی است، زیرا شرایط مختلفی از جمله عوامل استرسزای جسمی و روانی را تجربه کردهاند که میتواند موجب ابتلا به فرسودگی شغلی شود. همچنین، مشکلات خواب و حمایت روانشناختی ناکافی ممکن است این خطر را افزایش دهد.اگرچه اثبات نشده است که سندرم فرسودگی شایع باشد، اما نتایج جدی جسمی، روحی و اجتماعی را به همراه خواهد داشت و تهیه راهکارهای عملی و ابزار موثر برای افراد بسیار ضروی است تا بتوانند خود را با این شرایط استرسزا وفق دهند. در یک متاآنالیز یا فراتحلیل اخیر شیوع فرسودگی شغلی در بین پزشکان، پرستاران و سایر اعضای کادر پزشکی بیمارستانها در خاورمیانه در محدوده ۴۰ تا ۶۰ درصد تخمین زده شد.شواهد نشان داده است که پرستاران، جنسیت زن، سن جوانی و منابع حمایتی محدود برای کنترل بار کاری از مهمترین عوامل خطر برای فرسودگی شغلی در کادر پزشکی بیمارستانی هستند. بنابراین، فرسودگی شغلی بهعنوان یک نگرانی فزاینده برای جامعه مراقبتهای بهداشتی، ممکن است هزینههای زیادی برای تامینکنندگان، بیماران و کل سیستم مراقبتهای بهداشتی متحمل شود.
کریستینا ماسلاچ روانشناس اجتماعی، مدلی از فرسودگی شغلی کارکنان را براساس دیدگاه فرویدنبرگر، روانشناس آمریکایی ایجاد کرد و بر این اساس، فرسودگی شغلی را میتوان بهعنوان وضعیت خستگی عاطفی، بدبینی و ناکارآمدی ناشی از استرس مزمن جسمی (عینی) و روانشناختی (ذهنی) در کار تعریف کرد. همچنین، فرسودگی شغلی معمولا با خستگی، فرسودگی، شکست، کاهش موفقیت، خوددگربینی (در آن شخص خود را غیر واقعی یا دچار تغییرات شگفتآور احساس میکند) استرس و فرسودگی شغلی متفاوت است، اگرچه اغلب به صورت مترادف در نظر گرفته میشود. در واقع استرس مدیریتنشده میتواند منجر به فرسودگی شغلی شود.
فرسودگی شغلی برای ارائهدهندگان خدمات بهداشتی مشکلات زیادی ایجاد میکند و موجب فشارهای شدید و خستگی، علائم جسمی مانند سردرد، قدرت کم استقامت، بیماریهای دستگاه گوارش، مشکلات تنفسی، بیخوابی و بیماریهای طولانی میشود. همچنین کاهش عزت نفس، اشتیاق و انگیزه، افزایش احساسات افسرده و تحریک خشم و تحریکپذیری را به دنبال دارد. تغییرات منفی در رفتار به دلیل این آسیبهای جسمی و روانی رخ میدهد. فرسودگی شغلی به دلایل مختلفی از جمله فشار بالا در محل کار، عدم پشتیبانی، تعادل نامناسب در زندگی کاری یا احساس عدم کنترل بیش از حد اتفاق میافتد.
فرسودگی شغلی در کارکنان مراقبتهای بهداشتی معمول است و میتواند همدلی با بیماران را دشوار کند. همدلی این است که بتوانید خود را جای دیگران بگذارید یا بتوانید احساسات شخص مقابل را احساس کنید و این درک را به او منتقل کنید. اگرچه بدون شک برای بسیاری از جنبههای زندگی مهم است، اما همدلی بهویژه برای کسانی که در بخش بهداشت و درمان کار میکنند بسیار مفید است.در بیماریهای همهگیر از جمله کووید- ۱۹، ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی و متخصصان اغلب با کار بیشتر از حد متوسط، شیفتهای طولانی، مقررات سختگیرانه، زمان کمتر برای کنارآمدن با خطرات، کمبود خواب، اختلال در تعادل زندگی و کار و منابع محدود حمایتی مواجه شدند. این چالشها اغلب منجر به فرسودگی عاطفی میشوند و بهعنوان احساس کمبود جسمی و روحی ناشی از محیط کار هستند. اگر ارائهدهندگان خدمات بهداشتی از عوامل خطر، آگاه و برای استرس احتمالی شغلی آماده شوند، میتوان از فرسودگی شغلی جلوگیری کرد.
بهترین عملکرد کشورها در پاسخگویی به بیماری همهگیر در سال ۲۰۲۰
جهان باید از راهبردهای موفق برای آزمایش، قرنطینه، ارتباطات عمومی و پشتیبانی اقتصادی تجربه کسب کند. از زمان شیوع همهگیری، یک نفر از هر ۹۹۰ آمریکایی به علت بیماری کووید- ۱۹ فوت کرده است که سیاست نامناسب این کشور در مقابله با این بیماری را نشان میدهد. سایر کشورهای پیشرفته مانند کانادا و برخی از کشورهای اروپایی که ابتدا عملکرد خوبی داشتند، در موج دوم یا سوم بیماری با مشکل مواجه شدند، زیرا دولت و مردم این کشورها از اجرای راهبردهای موثر خسته شدند.
تایوان، بهترین کشور در اجرای اقدامات اولیه
از دیرباز در بسیاری از کشورهای آسیایی استفاده از ماسک هنگام احساس بیماری معمول بوده است، بنابراین ماسک را زود و بهطور گسترده استفاده کردند. اولین آگاهی جهان از بیماری کووید- ۱۹ در میان مسافرانی بود که ازووهان چین وارد تایوان شدند. این کشور به سرعت پروازهای خود از چین را متوقف، مسافران را قرنطینه و آزمایشهای گسترده را شروع کرد و در عرض یک ماه تولید ماسک را به چهاربرابر رساند.تایوان از بیماران مبتلابه کووید- ۱۹ و افراد در تماس با آنان حمایت و به آنان کمک هزینه پرداخت کرد تا به رعایت دستورالعملهای بهداشتی پایبندی بیشتری داشته باشند. این اقدامات اولیه باعث شد تا در یکسال کمتر از ۸۰۰ مورد را ثبت کند و همچنین از اعمال محدودیتهای شدید نیز جلوگیری شود. در حال حاضر هر پنج دقیقه آمار ابتلا و مرگ و میر در ایالات متحده بیشتر از مواردی است که تایوان در طول یک سال گذشته ثبت کرده است.
لیبریا، بهترین کشور در استفاده از تجربیات گذشته
در سال ۲۰۱۴ کشور لیبریا (کشوری در آفریقای غربی) با شیوع بالای بیماری ابولا مواجه شد و از اولین کشورهایی بود که غربالگری بیماری کووید- ۱۹ را در فرودگاه آغاز و اقدامات کنترلی مانند آزمایش سریع، ردیابی بیماری و قرنطینه را شروع کرد. بسیاری از کشورهای دیگر در آفریقا از جمله سنگال و اوگاندا نیز از تجربیات گذشته در مورد شیوع بیماریها برای اجرای سریع، واکنشهای تخصصی و جامع استفاده کردند.
نیوزیلند، بهترین کشور در شکستن منحنی ابتلا به کووید-۱۹
کشور نیوزیلند مانند تایوان یک جزیره است که اجرای ممنوعیت سفر را بسیار آسانتر میکند. مدلهای اولیه نشان داد که گسترش بیماری کووید- ۱۹ میتواند بهطور مستقیم سیستم مراقبتهای بهداشتی را تحت فشار قرار دهد. با توجه به عدم آزمایش و ظرفیت ردیابی بیماران، در اواخر ماه مارس و با هدف از بینبردن کامل بیماری کووید- ۱۹ یک محدودیت سراسری در این کشور اجرا شد. با شیوع همهگیری در نیوزیلند، این کشور یکی از کمترین میزان مرگومیر مربوط به ویروس کرونا را در میان ۳۷ کشور OECD (کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی) گزارش کرد و مسافران بینالمللی پس از ورود به مدت دو هفته قرنطینه شدند و اجازه تردد در کشور را نداشتند.
ساموآی آمریکا، بهترین مکان بدون بیماری کووید-۱۹
ساموای آمریکا (مجمع الجزایری در غرب اقیانوس آرام) تنها قلمرو در ایالاتمتحده بدون بیماری کووید- ۱۹ است و علت آن آمادگی قبلی مقامات بهداشتی این منطقه پس از شیوع سرخک در اواخر سال ۲۰۱۹ بود. این سرزمین ۵۵ هزار نفری، در تلاش برای جلوگیری از ویروس تمام پروازهای ورودی مسافران را متوقف کرد. همچنین با رعایت فاصله و انجام آزمایش و اقدامات مشابه ۱۰۰ سال پیش برای جلوگیری از همهگیری آنفلوآنزا توانست موفقیتهایی را بدست آورد.
کرهجنوبی، بهترین در انجام آزمایش
زمانی که مشخص شد افراد بدون علامت میتوانند ناقل بیماری کووید- ۱۹ باشند، این کشور آزمایش زودهنگام را آغاز کرد و نسبت به سایر کشورها در هفته اول همهگیری بیش از دوبرابر آزمایش انجام داد. همچنین با ردیابی تماس بیمار و قرنطینه توانست از افزایش آمار جلوگیری کند.
هنگ کنگ، بهترین در اجرای قرنطینه
کشور هنگکنگ تراکم جمعیتی بالایی دارد، اما با رعایت پروتکلهای اجباری و مراکز قرنطینه برای افراد مبتلابه بیماری کووید- ۱۹ و افرادی که در ارتباط نزدیک با آنان بودهاند، توانست موارد ابتلا پایین را ثبت کند.
دانمارک، بهترین در حمایت اقتصادی
برخی کشورها سرآمد در محافظت اقتصادی و اجتماعی از مردم هستند. در دانمارک، دولت بخشی از حقوق کارمندان شرکتهای خصوصی را پوشش داد تا از اخراجهای گسترده جلوگیری کند. همچنین در هند، اتحادیه اروپا و استرالیا نیز به سرعت کمک درآمد برای افراد کمدرآمد با استفاده از انتقال وجه انجام شد. کلمبیا با تاسیس پناهگاهها و مراکز غذایی برای محافظت از مهاجران آسیبپذیر ونزوئلایی که واجد شرایط انتقال پول نبودند، استفاده کرد.
فنلاند، بهترین در ارتباطات عمومی
چند کشور با اشتراکگذاری گسترده و آشکار اطلاعات با مردم با شایعات و بیاعتمادی مبارزه کردند. فنلاند، بر اساس روشی ابتکاری در سال ۲۰۱۴ و با کمک سواد بالای رسانهای خود توانست به مردم آموزش دهد که چگونه با اطلاعات نادرست مقابله کنند.آفریقای جنوبی همچنین در برقراری ارتباطات شفاف، ازجمله استفاده راهبردی از یک سیستم سطح هشدار که به مردم امکان میدهد خطر را درک کنند و به دولت کمک میکند تا تصمیمات شفاف و متعادل در مورد تعطیلات را بگیرد، بسیار سرآمد است.آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز از شهروندان خواست تا سه جنبه اساسی از واکنش موثر در همهگیری یعنی صبر، انضباط و همبستگی را رعایت کنند.اکثر افراد از جمله کارکنان کادر درمان و بهداشت هرگز تصور نمیکردند که بیماری کووید- ۱۹ اینگونه باشد و کشورهایی که بهترین عملکرد را داشتند از تجربیات خود آموختهاند و از دادههای خود برای بهبود مستمر بهداشت عمومی، مراقبتهای اولیه، واکنش اضطراری و ارتباطات بهداشتی استفاده کردند.محققان عنوان کردند: این آخرین بیماری نیست که جهان با آن روبرو خواهد شد و سال گذشته نشان داده است که همه ما با هم مرتبط هستیم و تا زمانی که همه کشورها ایمنی نداشته باشند، همه در معرض خطر هستیم. همه دنیا باید در هنگام بروز همهگیری بعدی، بهترین روشها را برای نجات جان و محافظت از معیشت اجرا کنند. اکنون فرصت برای بهبود آمادگی جهانی است.