هرسم از جمله روستاهای قدیمی استان کرمانشاه است که در گذشته در مسیر راه ارتباطی همدان به بغداد واقع بوده و تاریخ بنای این روستا به دوره صفویه بازمی گردد.
روستای سراب هرسم در فاصله ۱۵ کیلومتری شهر حمیل، ۳۵ کیلومتری شهر اسلام آباد غرب و ۹۰ کیلومتری کرمانشاه واقع شده که از شمال شرقی به کوه سراب و از شرق به کوه پنجه بانه محدود میشود، روستایی که ارتفاع آن از سطح دریا به یک هزار و ۳۲۰ متر می رسد و آب و هوای آن معتدل و خشک است.
مردم روستای سراب هرسم به زبان کُردی و لهجه زنگنه سخن میگویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند و براساس نتایج آخرین سرشماری حدود ۵۰۰ نفر جمعیت را در خود جای داده است.
بیشتر درآمد مردم روستای سراب هرسم، از فعالیتهای زراعی، دامداری، مرغداری و امور خدماتی تأمین میشود، محصولات زراعی روستا شامل گندم، جو، چغندر قند، نخود و ذرت است و شیر، ماست، کره و روغن حیوانی نیز از فرآوردههای لبنی آن به شمار میرود.
سراب هرسم روستایی کوهپایه ای با بافت مسکونی متمرکز است. کوچه های پردرخت که نهرهای پرآبی در آنها جاری است، همراه با سرسبزی و زیبایی اطراف، جلوه جذابی به آن بخشیده است.
روستای سراب هرسم، با استقرار در دامنه کوهستان، مناظر و چشماندازهای طبیعی جذاب و زیبایی دارد. فضاهای داخل روستا و پیرامون آن جلوه گاه مناظر بدیع و شورانگیز است.
سراب این روستا در داخل روستا قرار گرفته و نهرهای منشعب از آن، مزارع روستایی و نواحی جلالوند و تالاندشت را مشروب می سازد.
اطراف سراب را درختان ارجن، بلوط و کیکم در بر گرفته و فضای دلپذیر و زیبایی پدید آوردهاند. سراب هرسم زیستگاه آبزیان و گونه های مختلفی از پرندگان است و از حواشی آن به عنوان تفرجگاه روستایی استفاده میشود.
همچنین گستره مزارع سرسبز و حاصلخیز روستا و دشتها و دامنه کوههای پیرامون به ویژه در بهار و تابستان از گلهای رنگارنگ سرشار میشوند و همراه با گیاهان دارویی آویشن، شیرینبیان، گل گاوزبان و گون، چشم اندازهای بدیع و جلوههای زیبای روستای سراب هرسم را به نمایش میگذارند.
در ۱۵ کیلومتری روستا، بنای زیارتگاهی موسوم به امامزاده حسن (ع) وجود دارد و اطراف این بنای ساده بسیار سرسبز و زیبا است، این زیارتگاه در فصول مختلف سال پذیرای زائران و گردشگران زیادی است.
مردم سراب هرسم در اوقات فراغت به اجرای انواع بازیهای سنتی محلی می پردازند که از جمله آنها می توان کشتی زوران ، توپان، هلان، سولان، کلاوروانکی، کورکور، قمچان، ترخولان و هفت سنگ را نام برد.
در روستای سراب هرسم، مراسم عروسی با موسیقی همراه است و معمولاً با سازهای سُرنا، دهل و نغمههای محلی برگزار میشود. مهمترین آواز این روستا هوره نام دارد که گاه فردی و گاه به صورت جمعی خوانده میشود. این آواز به هورهخوانی معروف است.
پوشاک مردم این روستا عموماً شامل لباسهای محلی است که با طرحها و رنگهای متنوع دوخته میشود. مردان از چوخه (نوعی نیم تنه)، پانتول (نوعی شلوار)، ملکی (نوعی نیم تنه بدون یقه)، لفکه سورانی (نوعی پیراهن با آستین گشاد و بلند) شال، دستار (نوعی کلاه) فرنجی (نوعی لباس نمدی)، کله بال (نوعی لباس مخصوص چوپانان) و پاپوش (گیوه) استفاده میکنند.
لباس زنان نیز شامل کلاه، کلکه (نوعی روسری)، کلنجه (نوعی نیم تنه گلدار)، قبا (نوعی پیراهن بلند)، جافی (نوعی شلوار) و شال میباشد.
روستای سراب هرسم از طریق شهرهای کرمانشاه و اسلامآباد غرب، قابل دسترسی میباشد و جادههای منتهی به این روستا از مسیر شهرهای مذکور آسفالت است، همچنین این روستا در مسیر راه استان های لرستان و خوزستان قرار دارد.
استان کرمانشاه ۲ میلیون نفر جمعیت ساکن در ۲ هزار و ۶۰۰ روستا و ۳۴ شهر دارد.