ایران دارای ظرفیت های بالقوه و بالفعلی است که با تکیه بر آنها می تواند به یکی از محورهای اصلی تامین انرژی جهان تبدیل شود. ایران در قلب منطقه سوق الجیشی قرار گرفته که بزرگترین ذخایر نفتی و گازی جهان را در خود جای داده است.
قلم به نقل از متاسفانه در سال های اخیر به دلیل تحریم، ایران از جایگاه حقیقی خود به عنوان یک محور عمده تحولات انرژی در منطقه و جهان به حاشیه رانده شده بود؛ اما با رفع موانع بین المللی و سیاسی، کشورمان قادر خواهد بود که به تدریج به جایگاه اصلی خود در بازار جهانی انرژی بازگشته و بار دیگر به عنوان محور و مرکز دیپلماسی انرژی تبدیل شود.
در این راستا، برگزاری دو کنفرانس مهم بین المللی در حوزه انرژی در تهران می تواند نقطه خوبی برای بازگشت پرقدرت ایران به بازار جهانی انرژی به شمار برود.
برگزاری اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز (GECF)که مهم ترین تحول در بازارجهانی گاز به شمار می رود و همچنین تشکیل کنفرانس بین المللی رونمایی از مدل جدید قراردادهای نفتی ایران (IPC) دو گام بزرگ دولت یازدهم به شمار می رود که بازگشت ایران به بازار جهانی انرژی را تسریع کرده و تهران را در کانون دیپلماسی جهانی انرژی قرار می دهد.
** برگزاری اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز( GECF)
سران ۱۸ کشور عضو جی ای سی اف که به عنوان غول های گازی دنیا به شمار می آیند، در اوایل آذر (نوامبر) برای شرکت در اجلاس مجمع کشورهای صادرکننده گاز به تهران می آیند.
گفته می شود که ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه، یکی از مهمانان اصلی این کنفرانس خواهد بود.
مجمع کشورهای صادرکننده گاز دارای ۱۸ عضو اصلی و ناظر است و دبیرخانه دایم آن در دوحه قطر قرار دارد. ایران، روسیه، قطر، الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، لیبی، نیجریه، ترینیداد و توباگو، ونزوئلا، پرو، امارات متحده عربی و عمان از اعضای اصلی این مجمع هستند.
کشورهای هلند، قزاقستان، عراق و نروژ نیز به عنوان عضو ناظر در مجمع کشورهای صادرکننده گاز در این مجمع حضور دارند.
کشورهای عضو مجمع صادرکنندگان گاز، ۴۲ درصد از تولید گاز جهان، ۷۰ درصد از ذخایر گازی جهان، ۴۰ درصد از انتقال گاز با خط لوله و ۶۵ درصد از تجارت گاز طبیعی مایع شده (ال ان جی) را در اختیار دارند.
محمدحسین عادلی دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز دراین باره به می گوید: اجلاس آتی سران جی ای سی اف که قرار است در تهران برگزار شود به دلیل حضور سران و بالاترین مقامات سیاسی کشورهای صادرکننده گاز و رونمایی از دو سند مهم گازی، اهمیتی ویژه دارد.
وی با بیان اینکه حضور مقامات ارشد ۱۸ عضو این مجمع در اجلاس تهران قطعی شده است، خاطرنشان می کند: اجلاس سران جی ای سی اف در حالی در تهران برگزار خواهد شد که بازار جهانی گاز، تغییراتی عمده را از نظر عرضه و تقاضا تجربه می کند.
دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز با اشاره به رونمایی از دو سند مهم گازی در اجلاس تهران، افزود: سند راهبردهای استراتژیک گاز و همچنین سند چشم انداز بازار جهانی گاز به روایت مجمع کشورهای صادرکننده گاز در این اجلاس ارایه خواهند شد.
** برگزاری کنفرانس بین المللی قراردادهای نفتی ایران
علاوه بر اجلاس سران GECF قرار است کنفرانس مهم دیگری نیز در آخرین روز آبان و اولین روز آذرماه در تهران برگزار شود.
براین اساس، مدیران شرکت های بزرگ نفتی از اروپا، آسیا و احتمالا آمریکا به تهران می آیند تا در مراسم معرفی از مدل جدید قرارداد های نفتی ایران (IPC) شرکت کنند.
همچنین قرار است در این کنفرانس، ده ها پروژه بزرگ بخش بالادستی صنعت نفت نیز برای جذب سرمایه گذار به شرکت های بین المللی معرفی شود. تخمین زده می شود که پروژه های معرفی شده در این کنفرانس حدود ۴٠ میلیارد دلار ارزش داشته باشد.
هدف وزارت نفت از طراحی مدل جدید قراردادهای نفتی، سرعت بخشیدن به توسعه میدان های نفت و گاز، جبران کم کاری سال های گذشته در میدان های مشترک و وارد کردن فناوری های نوین است که به دلیل تحریم، معرفی آن به سرمایه گذاران و شرکت های خارجی با تأخیر همراه شده است.
مهدی حسینی رئیس کمیته بازنگری قراردادهای نفتی درباره مدل جدید قراردادهای نفتی ایران می گوید: این مدل جدید به گونه ای طراحی شده که در ١٢ بخش اصلی خود از قراردادهای پیشین متمایز است و عیب و نقص قراردادهایی نظیر «بای بک» که پیش از این قراردادهای نفتی ایران بر مبنای آن تنظیم می شد را رفع خواهد کرد.
گفته می شود که قراردادهای جدید IPC به نوع چهارم قراردادهای نفتی تعلق دارند که در آنها، حلقه های مختلف صنعت نفت (اکتشاف، توسعه و تولید) به صورت یکپارچه واگذار می شوند تا شرکتهای خارجی با چنین قراردادی، انگیزه ای برای حضور در صنعت نفت ایران داشته باشند. در این نوع قرارداد مالکیت مخزن قابل انتقال نیست و مالکیت آن واگذار نمی شود و تولید صیانتی از مخزن، یکی از مهمترین مباحث در این قراردادهاست.
دراین مدل از قرارداد، عملیات اکتشاف به پیمانکار واگذار می شود و باید سعی شود شرکتهای خارجی به مناطق پر ریسک صنعت نفت وارد شوند زیرا قاعده در دنیا این است که هزینه سنگین اکتشاف را شرکتهای خارجی تامین کنند و نباید هزینه های ملی صرف مخارج اکتشاف شود.
انتقال فناوری و شفافیت مالی یکی از مهمترین مباحث قراردادهای جدید (IPC) به شمار می رود که براساس آن قرار است در قرارداد های جدید، کارشناسان ایرانی در کنار شرکتهای سرمایه گذار خارجی قرار گیرند تا با آخرین فناوریهای روز دنیا آشنا شوند.
