مدیرکل حفاظت‌محیط زیست اصفهان با بیان اینکه یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار کانون بحران فرسایش بادی در اصفهان وجود دارد، گفت: وجود برخی صنایع و خشکی تالاب‌ها و همچنین خشکی زاینده‌رود به این گردو غبار دامن می‌زند.
حمید ظهرابی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در ارتباط با بروز پدیده گرد و غبار در استان اصفهان گفت: اصفهان استانی است که نزدیک به ۳۳ درصد مساحت آن را مناطق بیابانی تشکیل می‌دهد و از این میزان یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار به کانون بحرانی فرسایش بادی تبدیل شده است که ۲۴۰ -۲۵۰ هکتار آن نزدیک شهر اصفهان قرار دارد که می‌توانند منشا ایجاد گردو غبار محیطی باشد.این کانون‌ها سبب شده است که در نقاط دارای ایستگاه سنجش، غلظت آلاینده‌های ذرات معلق ۲ و نیم میکرونی اعدادی را نشان دهد که نیاز شدید به برنامه ریزی و مدیریت در این عرصه‌ها احساس شود.
وی ادامه داد: از طرف دیگر استقرار ۶۰۰ واحد معدنی مختلف در شهر اصفهان و صنایع مختلف در اطراف شهر که شامل برخی فعالیت‌های آلاینده‌ای مانند ۱۲۰ واحد سنتی تولید گچ، ۱۵۰ واحد سنتی تولید آجر، ۵۰۰ واحد صنفی ریخته‌گری سنتی در داخل شهر، تعدادی واحد صنعتی بزرگ که در رابطه با کانی‌های غیر فلزی فعالیت میکنند، ۲۰۰ واحد سنگ بری و صنایع بزرگ فولادی کشور نیز می‌توانند؛ منشا ایجاد گرد و غبار باشند و به همه این‌ها آلاینده‌های ناشی از فعالیت خودرو‌ها و سوخت را که ذرات خطرناک میکرونی تولید میکنند را نیز باید اضافه کرد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان افزود: در کنار این مجموعه، ۵ معدن سطحی تولید گچ نیز وجود دارد که با تخریب سطح زیادی از عرصه‌ها و قسمت‌های تثبیت شده خاک و رها کردن بخش‌های تخریب شده، نقش مهمی را در افزایش کانون‌های فرسایش بادی ایجاد میکنند که با فعالیت‌های در حال انجام هم منابع مصرف کننده این معادن را متوقف خواهیم کرد و هم از طریق شورای معادن کشور پیگیری کرده‌ایم تا بتوانیم فعالیت آنها را به صورت قانونی متوقف کنیم، زیرا رونق اقتصادی که این معادن ایجاد میکنند، بسیار کمتر از خساراتی است که به این منطقه وارد میکنند.
وی با اشاره به اینکه مشکلات مربوط به تالاب‌های این استان نیز به پدیده گرد وغبار در اصفهان دامن زده است، اظهار کرد: هر حوضه آبریزی مانند یک سیستم زنده‌است، هر قسمتی از آنکه آسیب ببیند سبب آسیب دیدن دیگر بخش‌ها می‌شود. در حال حاضر کمبود آب در زاینده رود، عدم تامین حقآبه تالاب بین‌المللی گاو خونی، افت آبهای زیرزمینی منطقه و کاهش رطوبت منطقه باعث شده است که بیابان‌زایی به شدت در منطقه شرق اصفهان افزایش پیدا کند و منجر به شوری اراضی و ایجاد مداوم کانون‌های جدید فرسایش بادی شود.
ظهرابی تصریح کرد: افت آبهای زیر زمینی، کاهش سطح پوشش گیاهی و ازبین رفتن رطوبت خاک نتیجه جز تبدیل شدن زمین به کانون بحران فرسایش بادی ندارد، در کنار آن کمبود آب باعث شده است که بخش عظیمی از اراضی کشاورزی به عنوان اراضی‌ای که آب برایشان قابل تامین نیست، تبدیل به بیابان می‌شوند و به عنوان عامل ایجاد گردو غبار بر این مشکلات دامن می‌زنند. خود بستر رودخانه زاینده رود در داخل شهر اصفهان نیز در زمانی که خشک است به عنوان یکی از کانون‌های بحرانی عمل می‌کند و همه این‌ها باعث شده تا اصفهان در شرایط خاصی قرار بگیرد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با اشاره به اینکه از ابتدای سال تاکنون ۸ جلسه در ارتباط با مدیریت گرد و غبار در استان اصفهان برگزار کرده‌ایم، افزود: این جلسات منجر به ایجاد برنامه جامع مقابله با پدیده گرد و غبار و ذرات معلق منطقه مرکزی اصفهان و به تصویب رسیدن آن در کارگروه استانی مقابله با گرد و غبار شده است. اقدامات این برنامه منجر به کم شدن گردو غبار در طی ۵ ساله آینده می‌شود و بر اساس آن قرار است که ۸ هزار هکتار از کانون‌های بحرانی فرسایش بادی با مشارکت منابع طبیعی، شهرداری و یگان‌های نظامی مستقر در منطقه احیا و بازسازی شود، در کنار آن ساماندهی صنایع تولیدی همانند گچ و آجر نیز با جدیت در دستور کار قرار دارد و پیگیری‌های زیادی از طرف فرمانداری‌های سه شهرستان اصفهان دولت اباد و شاهین شهر در این زمینه شکل گرفته است.
وی تصریح کرد: بر اساس برنامه تهیه شده منابع طبیعی مجموعه‌ای از فعالیت‌ها را متناسب با شرایط هر منطقه مانند مالچ پاشی، نهال کاری، بذر پاشی، استفاده از بادشکن‌های طبیعی و مصنوعی در دستور کار قرار می‌دهد. حذف یکسری از فعالیت‌های انسانی که تشدید کننده کانون‌های هست نیز از جمله این مواردی است که به طور موازی انجام می‌شود، حتی نحوه رفت و روب شهری و رسیدگی به غبار ناشی از فعالیت‌های ساختمانی مناطق شهری نیز در این برنامه که از سال آینده آغاز می‌شود، در نظر گرفته‌شده است. البته برخی فعالیت‌های روشن و واضح آن مانند ساماندهی صنایع از همین حالا آغاز شده است.
ظهرابی افزود: انتظار داریم با اجرای دقیق این برنامه در ۵ سال آینده بتوانیم؛ حداقل ۵۰ درصد از مسائلی که باعث افزایش گردو غبار در اصفهان می‌شود را کنترل کنیم.
