مهدی آزادی ساکن روستای سرنجه زیودار پلدختر ۳۸ سال سن دارد و ۱۸ سال است که به کار ترمیم اسکناس‌های کهنه و فرسوده می‌پردازد، کاری که برایش جذابیت خاصی دارد و البته افراد زیادی هم برای نونوار کردن اسکناس‌هایشان سراغش می‌آیند.
مهر، مهدی آزادی در حال حاضر مغازه‌دار و زمانی وضع اقتصادی‌اش خیلی ضعیف بوده است. در سفری که با مینی‌بوس مسافربری به خرم‌آباد داشته اتفاقی رخ می‌دهد که تصمیم می‌گیرد سراغ نو کردن اسکناس‌های کهنه برود.
خودش می‌گوید در این سفر وقتی به مقصد می‌رسد تنها پولی که در جیب داشته یک اسکناس کهنه هزارتومانی بوده است که با اکراه و خجالت آن را به سمت راننده دراز می‌کند و راننده هم به دلیل پاره بودن اسکناس از گرفتن آن امتناع می‌کند، موضوعی که برای مرد روستایی گزارش ما انگیزه می‌شود تا سراغ همه اسکناس کهنه برود و آنها را دوباره صاحب عیار و اعتبار کند.
اسکناس کهنه بده؛ اسکناس نو تحویل بگیر
مهدی آزادی در گفتگو با مهر می‌گوید: در حال حاضر سالانه افراد زیادی برای درست کردن اسکناس کهنه و فرسوده‌شان به من مراجعه می‌کنند که بدون هیچ‌گونه دستمزدی و به‌صورت رایگان آنها را ترمیم می‌کنم.
آزادی که کارش رونق گرفته است ادامه داد: هم‌اکنون اسکناس‌های کهنه مغازه خودم، دوستان و آشنایان و کسانی که باکار من آشنا هستند و محل‌هایی مانند کمیته امداد، موسسه‌های خیریه، داروخانه‌ها، جایگاه سوخت و سوپرمارکت‌ها را تحویل گرفته و پس از ترمیم به آنها برمی‌گردانم.
وی بابیان اینکه ازآنجایی‌که به این کار علاقه شدید دارم، اسکناس در هر حدی از کهنگی که باشد آن را ترمیم می‌کنم، بیان کرد: مغازه‌ام در کنار مدرسه قرار دارد و پول‌هایی که دانش آموزان برای خرید می‌آورند بیشتر پاره و کهنه هستند که خودم آنها را ترمیم می‌کنم.
روزانه یک‌میلیون تومان اسکناس ترمیم می‌کنم
این مغازه‌دار روستایی با اشاره به اینکه روزانه مبلغ یک‌میلیون تومان اسکناس ریز و درشت کهنه و فرسوده را به‌صورت رایگان مرمت می‌کنم، اظهار داشت: ابتدا اسکناس‌های کثیف را شستشو داده و تمیز کرده و پارگی آنها را چسب می‌زنم و آنها را با گیره آویزان می‌کنم تا خود را بگیرد سپس بعضی از آنها که نیاز به صاف شدن دارد را «اتو» زده، بسته‌بندی و باند می‌زنم و روانه بازار می‌کنم.
آزادی افزود: این کار من کمکی به اقتصاد کشور به‌حساب می‌آید چون سالانه برای درست کردن اسکناس‌های نو هزینه‌های زیادی باید صرف شود و مردم به‌راحتی آن را از بین می‌برند درصورتی‌که این اسکناس‌ها نیاز اصلی هر جامعه‌ای است و همه برای به دست آوردن آن تلاش می‌کنند.
این مغازه‌دار روستای زیودار پلدختر ادامه داد: اگر از اسکناس خوب نگهداری شود هم در موقع خرید، استفاده و خرج کردن در مقابل دیگران شرمنده نخواهیم شد و هم اینکه عمر بیشتری پیدا می‌کند و کشور در این رابطه هزینه کمتری را متحمل می‌شود.
کار ترمیم و مرمت اسکناس برایم عادت شده است
آزادی بابیان اینکه دیده‌ام که بلاهای زیادی سر این اسکناس‌ها می‌آورند، گفت: ترمیم اسکناس ها دیگر برایم یک عادت شده، عادتی ۱۸ ساله که اکنون کسبه شهر هم اسکناس‌های فرسوده خود را برای ترمیم تحویل من می‌دهند.
وی به رکوردهایش در زمینه ترمیم اسکناس هم اشاره کرد و اظهار داشت: پیش آمده که مبلغ ۲۰ میلیون تومان اسکناس کهنه و پاره را به کمک اعضای خانواده‌ام در مدت کوتاهی ترمیم کرده ام.
عمر اسکناس‌ها هشت سال بیشتر می‌شود
آزادی افزود: در حال حاضر اسکناس‌های از رده خارج‌شده را با عملیاتی که روی آن انجام می‌دهم طوری بازسازی و مرمت می‌کنم که ماندگاری و دوام آن تا هشت سال ادامه پیدا کند.
این مغازه‌دار روستایی بابیان اینکه اگر مسئولان حمایت کنند می‌توانم در سطح گسترده‌تر و در چندین استان این کار را به‌طوری‌که مردم راضی باشند به عهده بگیرم تا مملکت به‌واسطه این کار هزینه کمتری را متحمل شود.
از مسئولان انتظار دارم به کارم اهمیت دهند
وی گفت: از مسئولان شهرستان انتظار دارم که به اسکناس‌های فرسوده اهمیت بیشتری داده و به آنها رسیدگی کنند و از شخصی که در این کار سررشته دارد برای مرمت و درست کردن اسکناس‌ها استفاده کنند.
کار تعمیر اسکناس در خانواده «آزادی» تنها به «مهدی» محدود نمی شود، بقیه خانواده هم به نوعی یا تشویق کننده این حرکت هستند و یا در بخش هایی به وی کمک می کنند.
مادر این مغازه‌دار روستایی پلدختری گفت: ۱۸ سال است که فرزندم این کار را به‌صورت رایگان برای مردم انجام می‌دهد و اهل خانه همگی او را در این راه تشویق می‌کنیم.
وی افزود: از مسئولان می‌خواهم که پسرم را که با اشتیاق زیاد این کار را انجام می‌دهد حمایت کنند تا هم کار او رونق پیدا کند و هم کمکی به اقتصاد کشور باشد.
حامد آزادی برادر مغازه‌دار روستایی نیز می‌گوید: در کار تعمیر و مرمت اسکناس‌های فرسوده به برادرم کمک می‌کنم و با توجه به اینکه شغل اصلی مردم منطقه باغداری است اسکناس‌های فرسوده را از مردم جمع‌آوری و برای ترمیم و بازیافت آنها را به برادرم تحویل می‌دهم.
وی افزود: پول‌های فرسوده رانندگان مسافرکش که از روستای زیودار به پلدختر مسافر حمل می‌کنند را برادرم بدون هیچ دستمزدی ترمیم می‌کند و باوجود علاقه شدید خودش به این کار اعضای خانواده نیز وی را تشویق می‌کنند.
برادر مغازه‌دار پلدختری: دولت امکانات و وسایل موردنیاز را در اختیار برادرم قرار دهد
برادر این مغازه‌دار روستایی گفت: برادرم برای انجام این کار با یکسری مشکلات روبرو است که انتظار می‌رود دولت امکانات و وسایل موردنیاز را در اختیارش قرار داده تا بتواند این کار را در سطح وسیع‌تر و گسترده‌ای انجام دهد.
وی افزود: سالانه اسکناس‌های زیادی به دلیل فرسودگی از چرخه اقتصاد کشور خارج می‌شوند که اگر دولت زمینه و بستر مناسبی را برای این کار فراهم کند هم کارآفرینی شده و هم کمک خوبی به بانک مرکزی می‌شود.
نیما آزادی فرزند مهدی آزادی نیز می‌گوید: ترمیم اسکناس‌های کهنه و پاره باعث شده که حجم کارهای پدرم افزایش یابد و من وقتی‌که از مدرسه به خانه‌بر می‌گردم حدود دو تا سه ساعت از وقتم را صرف کمک به پدرم برای ترمیم اسکناس‌های فرسوده می‌کنم و از این کار راضی هستم.
سال گذشته بیش از ۸۵ میلیارد تومان اسکناس فرسوده در لرستان امحا شد
یک کارشناس اقتصادی لرستانی در این زمینه گفت: خیلی از افراد در نگهداری اسکناس به عنوان سرمایه ملی دقت لازم را ندارند و وقتی پول را به‌صورت مچاله شده داخل جیب‌هایمان جای می‌دهیم شاید دیگر به این فکر نمی‌کنیم که سالانه چه هزینه گزاف و سنگینی صرف امحای اسکناس‌های فرسوده و چاپ اسکناس‌های جدید می‌شود.
عینی افزود: در سال ۹۳ بیش از ۸۵ میلیارد تومان اسکناس فرسوده در لرستان جمع‌آوری و برای امحا از استان خارج و به بانک مرکزی تحویل داده شد.
این کارشناس اقتصاد گفت: طبق اظهارنظر یکی از مقام‌های بانک مرکزی، سالانه ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون قطعه اسکناس فرسوده امحا می‌شود که برای چاپ هر یک از آنها حدود ۷۵ تومان و در مجموع مبلغی حدود ۳۷.۵ تا ۵۲.۵ میلیارد تومان در سال برای این کار هزینه می‌شود.
عینی متوسط عمر اسکناس در ایران را پنج سال برآورد کرد و افزود: با توجه به کیفیت اسکناس‌ها این زمان باید دست‌کم دو برابر این مدت یعنی ۱۰ سال باشد و از سوی دیگر طبق آمار موجود هزینه امحای بیش از ۵۰۰ میلیون قطعه اسکناس در سال ۸۵ حدود ۲۳۷ میلیارد تومان بوده است.
