دراگون؛ پرتابی که انجام شد تا صنعت فضا را متحول کند

شب گذشته، ناسا با همکاری شرکت “اسپیس ایکس” یک پرتاب فضایی تاریخی انجام داد و توانست پس از گذشت نزدیک به ۱۰ سال، دو تن از فضانوردان خود به نام‌های “داگلاس جی. هارلی”(Douglas G. Hurley) و “روبرت ال. بهنکن “(Robert L. Behnken) را از خاک آمریکا به سمت ایستگاه فضایی بین‌المللی اعزام کند.

در این پرتاب کپسول “دراگون” شرکت اسپیس ایکس سوار بر موشک “فالکون۹” این شرکت به فضا پرتاب شد.

این ماموریت اولین پرتاب سرنشین‌دار کپسول “دراگون” بود چرا که این فضاپیما پیش از این ماموریت‌های بدون سرنشین انجام داده بود و تجهیزات آزمایشگاهی را به ایستگاه فضایی بین‌المللی ارسال کرده بود.

به نوعی می‌توان گفت “دراگون” نسبت به فضاپیماهای پیشین ویژگی‌های خاص خود را دارد. به نوعی که فضانوردان آن یعنی داگلاس جی. هارلی”(Douglas G. Hurley) و “روبرت ال. بهنکن “(Robert L. Behnken) هم نسبت به ویژگی‌های این فضاپیما اظهار نظراتی جالب داشته‌اند.

روبرت ال. بهنکن در یک مصاحبه مطبوعاتی در این رابطه گفته بود: شاید رویای هر خلبانی باشد که در یک فضاپیما با برند جدید به فضا رود. من هم به اندازه‌ای خوش‌شانس بوده‌ام که این فرصت را پیدا کرده‌ام.

این فضانوردان مدت‌ زمان بسیار زیادی را برای پرواز دیشب به آماده‌سازی پرداختند و شبیه‌سازی‌های گوناگونی انجام دادند.

این دو تن، از روزهای اولیه آماده‌سازی ماموریت با اسپیس ایکس همکاری کردند.

داگلاس هارلی نیز در این رابطه گفت: حداقل پنج یا شش سال پیش بود که ما به شرکت اسپیس ایکس رفتیم و مکانیسم‌های مختلف کنترلی را ارزیابی کردیم.

ولی نکته قابل تامل اینجاست که همچنان حتی در فضاپیمای پیشرفته و مدرنی چون “دراگون”، قطعات کنترلی زیادی وجود دارد که سبب می‌شود فضای کمی برای فضانوردان باقی بماند.

کپسول دراگون به گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند در تمام مدت زمان پرواز، به صورت خودکار عملیات پرواز را انجام دهد.

این عملیات خودکار شامل اتصال خودکار دراگون به ایستگاه فضایی، جدایی از مدار و فرآیند فرود است.

ولی دراگون قابلیت کنترل دستی هم دارد و در صورت بروز هرگونه خطا فضانوردان می‌توانند خودشان کنترل دستی فضاپیما را به دست گیرند.

کپسول دراگون قابلیت‌های منحصر به فردی دارد و برای رسیدن به موفقیت تازه خود آزمایش‌های متعددی انجام داده است.

یکی از ویژگی‌های این کپسول سیستم خطای پرتاب(LAS) یا سیستم فرار اضطراری(LES) آن است.

این سیستم در بالای موشک‌های غول پیکر تعبیه می‌شود و وظیفه دارد در صورت تشخیص خطر یا انفجار احتمالی، کپسول خدمه را به سرعت از موشک جدا کند تا خطری جان فضانوردان را تهدید نکند.

استقرار سیستم‌های خطای پرتاب بسیار ضروری است و از زمان برنامه “مرکوری” و برای پرتاب موشک “سترن V” به منظور اکتشاف ماه در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ استفاده می‌شده است و هم اکنون نیز در پرتاب‌های موشک روسی “سایوز” استفاده می‌شود.

این سیستم را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد. بخش اول یک پوسته محافظ سبک وزن است که کپسول را طی صعود می‌پوشاند. این پوشش از کپسول در برابر گرما، باد و فشارهای صوتی محافظت می‌کند.

بخش دوم، برج پرتاب است که بالای محافظ نشسته است. این برج در نوک تیز موشک قرار دارد و دارای سه موتور تشخیص خطا در پرتاب و همچنین موتورهای جدا کننده کپسول و کنترل ارتفاع است.

این موتورها در هنگام پرتاب در صورت تشخیص خطری مبنی بر شکست مأموریت، به سرعت فعال می‌شوند و کپسول، فضانوردان را از بدنه اصلی موشک جدا می‌کنند.

در نهایت چتر نجات باز می‌شود و کپسول به سلامت روی زمین فرود می‌آید.

این ویژگی مهم نشانگر این است که اسپیس ایکس و کپسول دراگون به هدف خود یعنی ارسال ایمن فضانوردان به ایستگاه بین‌المللی فضایی گامی مهم برداشته‌اند.

شرکت اسپیس ایکس توانسته بود در آزمایش چتر نجات کپسول هم ۱۳ آزمایش موفقیت‌آمیز را سپری کند تا کارآیی سیستم چتر نجات کپسول “دراگون”(Dragon) را اثبات کند.

 این سیستم چتر نجات می‌تواند دراگون را تنها با استفاده از سه چتر نجات خود با ایمنی کامل فرود آورد.

کپسول دراگون می‌تواند در هر پرواز خود ۷ مسافر را حمل کند.

استفاده از لباس فضایی جدید اسپیس ایکس

در ماموریت “دمو-۲”  لباسی که فضانوردان این ماموریت به تن کردند، یک طراحی جدید در لباس‌های فضایی است که توسط شرکت “اسپیس ایکس” تولید شده است.

در تولید این لباس‌های جدید از فناوری‌های جدید استفاده شده است. به عنوان مثال، کلاه ایمنی با فناوری چاپ سه بعدی ساخته شده و دستکش‌ها به صفحه لمسی حساس هستند.

هدف اصلی این لباس‌ها محافظت از فضانوردان در برابر زمانی است که در کپسول هوا نیست.

همچنین این لباس‌ها تضمین می‌کند که فضانوردان اکسیژن کافی دارند و دمای آنها تنظیم است.

پیوند ارتباطی هوای قابل تنفس از طریق یک کابل مرکزی در صندلی تامین می‌شود که به لباس متصل است.

این لباس‌ فضایی “استارمن”(Starman) نامیده شده و یک تکه است.

ولی نکته این لباس‌ها این است که تنها برای استفاده در داخل فضاپیمای دراگون طراحی شده‌اند و برای پیاده‌روی‌های فضایی مناسب نیستند.

گامی بزرگ برای صنعت فضایی آمریکا

پرتاب موفقیت‌آمیز دراگون می‌تواند صنعت هوافضا را دچار تحول کند. این ماموریت مهم بازتاب‌های گوناگونی در رسانه‌های معتبر سراسر جهان داشته است.

چرا که با پرتاب دراگون، آمریکا وابستگی خود به روسی‌ها در اعزام فضانوردان به فضا را از بین می‌برد. زیرا طی چند سال اخیر فضانوردان آمریکایی سوار بر فضاپیمای سایوز روسیه به فضا می‌رفتند.

علاوه بر این، ماموریت “دمو-۲” آغازی برای دوره جدیدی در صنعت فضای تجاری است که در آن شرکت‌های خصوصی می‌توانند در آینده بلیط‌های رفتن به فضا را برای مسافران معمولی به فروش برسانند تا گردشگری فضایی رونق پیدا کند.

اسپیس ایکس قصد دارد در آینده‌ای نه‌چندان دور، برای توریست‌های فضا پروازهای مداری انجام دهد.

شبکه “سی‌ان‌ان” در رابطه با این پرتاب نوشت: ناسا و اسپیس ایکس پس از نردیک به یک دهه، فضانوردان را از خاک آمریکا به فضا فرستادند.

شبکه خبری “بی‌بی‌سی” این پرتاب را تاریخ ساز خواند.

در خبر واشنگتن‌پست آمده است: ایالات متحده فصل جدیدی از ماجراجویی‌های فضایی را باز کرد.

شبکه فاکس‌نیوز هم این پرتاب را تاریخی اعلام کرد.

روزنامه گاردین در وب‌سایت خود به حضور دونالد ترامپ و مایک پنس در محل پرتاب دراگون اشاره کرد و نوشت: این یک همکاری مشترک میان ناسا و یک شرکت خصوصی است.

انتهای پیام