قلم و به نقل از روابط عمومی اداره کل کتابخانههای عمومی استان همدان، عاطفه زارعی در جلسه انجمن کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان بیان کرد: ما امیدواریم که با همکاری همه دستگاهها بتوانیم اقدامات راهبردی در حوزه کتابخانههای عمومی به ویژه در شهرستان تویسرکان به انجام برسانیم.
وی با اشاره به اینکه انجمن کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان نخستین جلسه پس از شیوع کرونا در کل استان است، گفت: شیوع کرونا هشداری برای همه ما بود که بتوانیم به ظرفیتهای پنهان مانده واقف شده و تجربیات خوبی در حوزه ارتقا شرایط مطالعه و کتابخانههای عمومی به دست آوریم.
زارعی با بیان اینکه کرونا و عواقب آن باعث ایجاد سه سوال در حوزه کتابخانهها شد، اظهار کرد: در درجه اول این سؤال مطرح است که آیا با این اتفاق غیر منتظره رسالت و مأموریت یک سازمان زیر سؤال میرود چرا که هدف هر سازمان مشتری است و اگر مشتری نباشد ماهیت آن مجموعه با چالش مواجه میشود.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همدان با اشاره به اینکه آیا کتابخوانان ما پایدار هستند و و سوال دوم این است که آیا با تعطیلی کتابخانهها ارتباط خود را قطع خواهند کرد یا خیر، افزود: سؤال سوم هم بیان میکند که آیا این تهدید قابلیت تبدیل شدن به فرصت دارد یا خیر چرا که هیچ بستهای برای مقابله با این بیماری نداشتیم.
زارعی با تأکید براینکه کتابخانههای عمومی کاربر محور هستند و هدفشان حفظ و پایداری مراجعه کنندگان است، تصریح کرد: این اتفاق باعث شد که بدانیم فرصتهایی در داخل مجموعه است که از آنها مغفول هستیم و توانمندیهایی در کتابداران وجود دارد که توانستیم آنها را در فرآیند سازمانی مهندسی کرده و در راه رسیدن به اهداف استفاده کنیم.
وی ادامه داد: فضای ما بیشتر سنتی و فیزیکی است و شیوع این بیماری باعث شد که بدانیم علاوه بر داشتههای فیزیکی فضاهایی در دنیای مجازی وجود دارد که میتواند ما را در ادامه فعالیتها و همان اصل حفظ و پایداری کاربران کمک کند.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همدان با اشاره به اینکه برای بازگشایی مجدد کتابخانهها در حال حاضر کتابداران فعالیتهای خود را آغاز کردند خاطرنشان کرد: البته در این بین کتاب را امانت ندادیم چرا که میتوانست بستری برای انتقال ویروس باشد.
زارعی با بیان اینکه در ایام تعطیلی پایگاههای اطلاعاتی خود را در اختیار اعضا قرار دادیم گفت: سؤالی که اینجا برای ما مطرح بود این است که آیا کاربران نیز متقاضی استفاده از این خدمات هستند و با ما تماس میگیرند یا تنها ما به دنبال آنها هستیم؟
وی اظهار کرد: خوشبختانه ملاحظه کردیم که مردم از ما میخواهند و افراد کتابخوان بسیاری داریم که همچنان تشنه مطالعه و تحقیق هستند و ما باید بستری را فراهم کنیم که مردم نیز در این مسیر قرار گیرند.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همدان با اشاره به اینکه ویروس کرونا باعث شد که بسیاری از افراد به کتابخوانی روی بیاورند، افزود: خوشبختانه با این درخواست مواجه شدیم که مردم خواهان امانت کتاب و به طور مداوم پیگیر وضعیت بازگشایی کتابخانههای عمومی بودند.
زارعی با بیان اینکه اقدامات بسیاری طراحی و به کار گرفته شد که خوشبختانه بازخوردهای خوبی نیز دریافت کردیم تصریح کرد: کتابداران ما در شهرستان تویسرکان توانستند به خوبی با کادر درمان ارتباط بگیرند و در شرایط سخت کاری به معرفی کتاب بپردازند.
وی با بیان اینکه ما به دنبال جمع و ساماندهی تجربیات مدافعان سلامت هستیم که بتوانند این تجربیات را با عموم مردم در فضاهای مختلف به ویژه شبکههای اجتماعی به اشتراک بگذارند ادامه داد: امروز فرزندان ما به دنبال کسب اطلاعات در فضای مجازی هستند بنابراین باید شرایطی فراهم شود که با منابع موثق مواجه شوند. بنابراین ما باید این فضاها را با پویشهای هدفمند و جهت دار پوشش دهیم چرا که هر آنچه در شبکههای اجتماعی مطرح میشود بر سیر زندگی افراد به ویژه فرزندان ما تأثیر دارند.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همدان با اشاره به اینکه نهاد کتابخانههای عمومی دسترسی به اپلیکیشهایی چون طاقچه را برای کتابخوانان فعال فراهم کرد و در اختیار آنان قرار داد، خاطرنشان کرد: دوره آزمایشی این اپلیکیشن در حال انجام است تا بتوان آن را به طور کامل تسری داد.
زارعی با بیان اینکه وقتی شهرداران و دهیاران به کتابخانهها کمک میکنند کتابداران ما انگیزه بیشتری یافته و تلاش مضاعفی به کار میگیرند، گفت: هزینههای جاری کتابخانههای عمومی از محل نیم درصد درآمدهای شهرداریها تأمین میشود. شهرداریها نیز در برنامههای خود به دنبال تأثیر مثبت بر رفتار شهروندان هستند با با فرهنگ سازی بتوانند هزینههای خود را کاهش دهند.
وی با اشاره به اینکه کتابخانههای عمومی در کنار سایر دستگاهها به منظور ارتقا وضعیت جامعه فعالیت میکنند اظهار کرد: بنابراین سرمایه گذاری در این حوزه به نفع همه ارکان جامعه به ویژه شهرداریها خواهد بود.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همدان درباره روستای دوستدار کتاب نیز گفت: ۲۱ پرونده از استان برای ششمین جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب در سال گذشته ارسال شد که ۶ روستا از استان همدان در جمع ۶۰ روستای برتر کشور قرار گرفت و در ۱۰ روستای برتر کشوری روستای سید شهاب نیز معرفی شد.
زارعی با بیان اینکه هدف از فعالیت کتابخانهها تنها امانت کتاب نیست اظهار کرد: امیدواریم در رفتار افراد جامعه به ویژه کودکان و نوجوانان تأثیر مثبت بر جای بگذاریم. تلاش ما ایجاد تغییر مثبت در ساختار فرهنگی و اجتماعی منطقه و ارائه مشاوره فرهنگی و اطلاعاتی به مراجعه کنندگان است.
وی در ادامه از همکاری شهرداری تویسرکان با کتابخانههای عمومی قدردانی کرد و افزود: وقتی شهرداری برای فرهنگ دغدغه دارند جا دارد که از آنان تقدیر کنیم.
کرونا کتابخانهها را تعطیل نکرد
فرماندار شهرستان تویسرکان در این نشست اظهار کرد: کرونا کتابخانههای عمومی را تعطیل نکرد و کتابداران و کارشناسان کتابخانههای عمومی در این مدت با تمام توان تلاش کردند.
سیدرسول حسینی با بیان اینکه از نگاه ویژه استان به شهرستان تویسرکان قدردانی میکنیم افزود: مشخصات و اطلاعات کتابخانههای عمومی در شناسنامه شهرستان تویسرکان درج شده است.
وی با اشاره به اینکه وضعیت کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان مطلوب است تصریح کرد: سرانه فیزیکی به سادگی به دست نمیآید و افزایش منابع اتفاق بسیار مبارکی است که در شرایط فعلی به سختی حاصل شده است.
فرماندار تویسرکان با بیان اینکه امیدواریم که افتخارات شهرستان تویسرکان ادامه یابد ادامه داد: هر فردی میتواند نظرات خود در حوزه فرهنگ را ارائه دهد اما بهتر خواهد شد اگر در در میدان عمل هم ورود کند.
رشد هفت درصدی اعضای کتابخانههای عمومی تویسرکان در سال ۹۸
رئیس اداره کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان با بیان اینکه رتبه اول سرانه زیربنا کتابخانههای عمومی استان به شهرستان تویسرکان تعلق دارد، اظهار کرد: ۳ هزار و ۸۱۸ متر مربع کل مساحت کتابخانههای عمومی تویسرکان است. سرانه زیربنا در این شهرستان به ۳.۷۶ به ازای هر ۱۰۰ نفر میرسد که در استان ۲.۶۴ و در کشور ۱.۶۸ است.
مهدی کریمی با اشاره به اینکه در تویسرکان ۳ کتابخانه روستایی و ۶ کتابخانه شهری فعال هستند، افزود: در انتهای سال ۹۷ اعضای کتابخانههای عمومی این شهرستان ۶ هزار و ۱۴۵ نفر بودند که این تعداد در پایان بهمن ماه سال ۱۳۹۸ به ۶ هزار و ۵۳۹ نفر رسیدند.
وی با بیان اینکه کتابخانههای عمومی به دلیل شیوع ویروس کرونا از سوم اسفند ماه تعطیل شدند افزود: با وجود اینکه ۱۱ ماه را با ۱۲ ماه مقایسه میکنیم در شهرستان تویسرکان با رشد هفت درصدی اعضا مواجه هستیم.
رئیس اداره کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان ادامه داد: در شهرستان تویسرکان به ازای هر ۱۰۰ نفر ۶.۴۳ عضو کتابخانههای عمومی هستند که این سرانه در استان به ۴.۴۹ نفر میرسد. این عدد در پایان برنامه ششم توسعه در شهرستان تویسرکان باید به ۷.۸۰ برسانیم.
کریمی در این راستا خاطرنشان کرد: در سال ۹۷ تعداد کتابهای موجود در کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان ۹۳ هزار و ۱۱ نسخه کتاب بود و در سال ۹۸ به بیش از ۹۵ هزار نسخه رسید. از همین رو شاهد رشد سه درصدی در حوزه منابع هستیم.
وی با اشاره به اینکه عمده کتابهای موجود در کتابخانهها را کتابهای دینی و ادبیات تشکیل میدهند و پس از آن کتب تاریخی و سایر عناوین قرار دارد گفت: به ازای هر ۱۰۰ نفر ۹۷ نسخه کتاب در کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان وجود دارد که در استان به ۷۷ نسخه برای هر ۱۰۰ نفر میرسد.
رئیس اداره کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان با بیان اینکه در پایان سال ۹۷، ۷۷ هزار و ۱۹۱ نسخه کتاب در این شهرستان به امانت رفته است، اظهار کرد: در سال ۹۸ این تعداد به ۶۷ هزار و ۸۵۴ نسخه رسید چرا که در اسفند ماه کتابخانهها تعطیل بودند اما اگر دو سال گذشته را در ۱۱ ماه مقایسه کنیم، شاهد رشد ۲ درصدی در بخش امانات خواهیم بود.
کریمی با اشاره به اینکه کتابهای دینی، ادبیات و علوم اجتماعی بیشترین آمار امانت را به خود اختصاص دادند، افزود: ۱۱ درصد امانت گیرندگان در دوره کارشناسی ارشد و ۱۷ درصد در دوره متوسطه هستند. کمترین تعداد مخاطبین کتابخانههای عمومی هم به حوزه دکترا باز میگردد.
وی تصریح کرد: در بخش برنامههای فرهنگی که مهمترین رسالت کتابخانههای عمومی محسوب میشود برنامههای مختلفی مانند مسابقات کتابخانهای، مسابقات کتابخوانی، جلسات نقد کتاب و … برگزار شده است.
رئیس اداره کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان با بیان اینکه برنامههای مفیدی در مدارس برگزار میشود که دانش آموزان را با دنیای کتاب و مطالعه آشنا میکند، ادامه داد: در سال گذشته سه مسابقه کتابخوانی شهرستانی که مهمترین آن مسابقه کسب و کار و با محوریت شهر سرکان بود؛ برگزار شد.
کریمی با اشاره به اینکه برنامهها و نمایشگاههای مختلفی به مناسبتهای گوناگون در سطح شهرستان برگزار شده است خاطرنشان کرد: در نهمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی بیش از ۴ هزار و ۶۰۰ نفر در شهرستان تویسرکان شرکت کردند که برای نخستین بار اختتامیه شهرستانی نیز برگزار شد.
وی درباره اقدامات انجام شده در دوران شیوع بیماری کرونا و تعطیلی کتابخانههای عمومی گفت: دهمین جشنواره کتابخوانی رضوی با محوریت فضای مجازی در شهرستان تویسرکان همزمان با سراسر استان و البته کشور آغاز شد. کتابداران با وجود تعطیلی کتابخانهها، با تمام توان برگزاری این مسابقه را دنبال میکنند.
رئیس اداره کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان با بیان اینکه کتابداران با فعال کردن شبکههای اجتماعی به اعضای خود خدمات ارائه دادند، تصریح کرد: معرفی کتاب و اجرای پویشهای مختلف در بستر شبکههای مجازی توسط کتابداران انجام شد که همچنان ادامه دارد.
کریمی با اشاره به اینکه کتابخانههای عمومی به طور کامل ضدعفونی شدند، ادامه داد: تجهیزات مورد نیاز کتابداران به منظور رعایت پروتکلهای بهداشتی تهیه و در اختیار آنها قرار داده شده و اقدامات حفاظتی انجام شده است.
وی با بیان اینکه نشست مجازی کتابخوان با موضوع عفاف و حجاب نیز در شهرستان برگزار شد، خاطرنشان کرد: همه مردم میتوانند با مراجعه به صفحه کتابخوان همدان در این نشستهای مجازی شرکت کنند و از مباحث آن استفاده نمایند.
رئیس اداره کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان گفت: به همت کتابخانه عمومی بعثت، روستای سید شهاب به عنوان روستای دستدار کتاب در جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب برگزیده شد.
کریمی با بیان اینکه مبلغ ۵۰ میلیون تومان به عنوان جایزه برای این کتابخانه در نظر گرفته شده است، اظهار کرد: البته این مبلغ هنوز تخصیص نیافته است اما حوالههای آن را دریافت کردیم.
وی افزود: از سال ۱۳۹۳ تا کنون، کتابخانههای عمومی شهرستان تویسرکان توانستند که همه عناوین برتر را در حوزههای مختلف به دست آورند به طوری که عناوینی چون بهترین مسؤول کتابخانه، بهترین کتابخوان و روستای دوستدار کتاب را در سالهای گذشته کسب کردیم.