با گسترش اینترنت و پیشرفتهای علمی و فناوری، روشهای خلاقانه‌ای برای تولید و توزیع و مصرف کالا ایجاد شده که از بسترهای مهم اقتصاد خلاق به شمار می‌رود. صنایع خلاق، صنایعی هستند که پایه و اساس آنها ایجاد و انتشار دانش و اطلاعات است. ریشه این مفهوم به صنایع فرهنگی بازمی‌گردد که در طول زمان و با انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات در قالب صنایعی چون سینما، موسیقی، پویانمایی و بازیهای رایانه‌ای ظهور پیدا کرد.
امروزه صنایع فرهنگی و خلاق در بسیاری از کشورها مورد توجه قرار گرفته و این امر به دلیل سرعت بخشیدن به رشد اقتصادی و تحقق برنامه های اشتغال در این کشورها بوده است.
با وجود آنکه میزان سرمایه گذاری لازم برای ایجاد یک شغل مستقیم در صنایع دیگر زیاد است، در صنایع خلاق و فرهنگی برای اشتغالزایی به سرمایه گذاری کمتری نیاز است. به علاوه اشتغالزایی در صنایع فرهنگی بسیار متنوع است و دامنه گسترده ای از خدمات را شامل می شود. صنایع فرهنگی بیشتر به جذب نخبگان و متخصصان می پردازد و از این جهت می تواند معضل بیکاری در این قشر را کاهش دهد.
عیسی منصوری ـ معاون توسعه اشتغال و کارآفرینی وزیر کار، با اشاره به اهمیت صنایع خلاق در حوزه کارآفرینی و کسب و کارهای دانش بنیان، می گوید: از منظر کارآفرینی در حوزه صنایع خلاق هنری می‌توان اشتغالزایی و تولید محصولات خوب را انتظار داشت به نحوی که نه تنها هنرمندان، بلکه فعالان حوزه فرهنگ و هنر نیز از مزایای آن بهره مند شوند.
طبق بررسی ها حدود دو میلیون نفر در صنایع خلاق کشور فعالند که در صورت فراهم کردن ظرفیتها و بسترهای مناسب می توانند سهم کشور از اقتصاد و صنایع خلاقانه دنیا را افزایش دهند. وی درباره تعداد شاغلان این حوزه می گوید: طبق ارزیابی ها حدود دو میلیون نفر در صنایع خلاق کشور فعالند و در صورت فراهم کردن ظرفیتها و بسترهای مناسب و استفاده از دانش و اندیشه و خلاقیت و نوآوری می توانند سهم کشور از اقتصاد و صنایع خلاقانه دنیا را افزایش دهند.
برابر آمارها، میزان درآمد کشورهای پیشرفته دنیا از حوزه صنایع خلاق حدود ۹۰ میلیارد دلار برآورد می شود. حجم صادرات محصولات خلاق و خدمات فرهنگی طی سال ۲۰۱۵ بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار بوده است در حالی که در سال ۱۳۹۷ این میزان صادرات درحوزه صنایع فرهنگی کشورمان به ۴۵۰ میلیون دلار رسیده و حجم قابل توجهی از آن به صنایع دستی و فرش اختصاص داشته است.
محمد عبده ابطحی ـ مدیر رسته فناوری اطلاعات طرح تکاپوـ در گفت وگو با ایسنا می گوید حوزه صنایع خلاق ضمن ایجاد اشتغال و درآمدزایی، ارزآوری قابل توجهی برای کشور به دنبال دارد.
وی توسعه اقتصاد خلاق در کشور را نیازمند وجود سرمایه، مهارت‌های کارآفرینی، زیرساخت‌های لازم و قوانین مالکیت فکری دانسته و می گوید: استفاده از فناوری در تمام مراحل بازاریابی، بازارسازی، طراحی، تولید و فروش می تواند زمینه ساز رشد روزافزون و با سرعت بالای صنایع فرهنگی در کشور باشد.
به اعتقاد مدیر رسته فناوری اطلاعات طرح تکاپو، صنایع خلاق با کمک هوش مصنوعی می توانند تا ۸۵ درصد فرصت‌های شغلی جدید در کشور ایجاد کنند.
بررسی وضعیت جایگاه کشورمان در حوزه صنایع خلاق بیانگر آن است که سهم ایران از بازار پرسود و گسترده این صنایع چندان بالا نیست به گونه ای در برخی از حوزه های فناورانه محصولات فرهنگی و صنایع خلاق نظیر انیمیشن و بازی های کامپیوتری بیشتر به شکل مصرف کننده ظاهر شده ایم؛ با این حال چند صباحی است که میل به توسعه صنایع خلاق در کشور گسترش یافته و شور و شوق بسیاری در کارآفرینی و نوآوری در این صنایع به چشم می خورد.
از آنجایی که تولید محصولات و خدمات فرهنگی بر خلاقیت، مهارت، دانش و استعداد تولیدکنندگان آن استوار است، صنایع فرهنگی را صنایع خلاق نیز می‌نامند. صنایع دستی، تولید اسباب بازی، موسیقی، بازی های کامپیوتری، تبلیغات و گردشگری از جمله زیرمجموعه‌های صنایع خلاق به شمار می روند.
در کنار صنایع دستی و موسیقی، بازی ها و پویانمایی‌های ایرانی کم کم جای خود را در میان مخاطبان باز کرده و مراکز حمایت از کارآفرینی در قالب مراکز نوآوری و شکوفایی یک به یک شکل گرفته و مورد توجه قرار گرفته اند.
صنایع خلاق با کمک هوش مصنوعی می توانند تا ۸۵ درصد فرصت‌های شغلی جدید در کشور ایجاد کنند.
در چند سال اخیر نیز با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و دیگر نهادهای حمایتگرا، عرصه جدیدی به روی صنایع خلاق در کشور گشوده شده و با توجه به ورود شرکتهای دانش بنیان به حوزه تولید و شکل گیری شرکتهای خصوصی، فعالیت‌های پراکنده‌ای در این زمینه انجام گرفته که پیش‌بینی می‌شود در بلندمدت به ایجاد بسترهای لازم برای توسعه صنایع خلاق در کشور و دستاوردهای قابل توجهی منجر شود و رشد روزافزون کسبوکارهای استارت‌آپی زمینه را برای توسعه صنایع خلاق ایرانی هموارتر کند.
در دنیای امروز توجه به صنایع خلاق و فرهنگی به یک ضرورت فراگیر و مهم تبدیل شده و صرفنظر از اقتصادهای پیشرفته دنیا، کشورهای در حال توسعه نیز به سمت و سوی توسعه صنایع خلاق گرایش یافته و روی آن سرمایه گذاری کرده اند.
آمارها گویای آن است که در کشور ما تعداد شرکتهای خلاق از مرز ۱۰۰۰ شرکت گذشته و رو به توسعه است و توجه به صنایع خلاق در اقتصاد دانش بنیان به دلیل ظرفیت بالا برای ثروت آفرینی و اشتغال، اهمیت بسیاری پیدا کرده است.
انتهای پیام
