خبرنگار ، شیوع ویروس کرونا، با محدود کردن بسیاری از فعالیتهای اقتصادی، کسب و کار، حمل و نقل و گردشگری آسیبهای جدی بر اقتصاد جهان وارد کرد به طوری که با انتشار اولین خبرها از ساخت واکسن این ویروس قیمت بسیاری از کالاهای بنیادی و تقاضا برای حاملهای انرژی افزایش یافت.
از روزهای اول بحران کرونا صنعت گردشگری با آسیب جدی مواجه شد، زیرا اولین فعالیتی که برای قطع زنجیره ابتلا تعطیل شد، فعالیتهای مرتبط با گردشگری بود. سال گذشته حدود ۸۳۰ هزار گردشگر داخلی از استان اصفهان بازدید کردند، اما این آمار در سال جاری به ۱۸۰ هزار نفر کاهش یافت. همچنین در سال گذشته ۳۳۰ هزار گردشگر بینالمللی به اصفهان سفر کردند، اما امسال تنها ۸ هزار نفر وارد استان اصفهان شدند.
این کاهش آمار به درآمد بسیاری از اصناف استان اصفهان که با صنعت گردشگری در ارتباط است آسیب جدی زد؛ به همین منظور برای بررسی آسیبهای شیوع ویروس کرونا گردشگری سلامت خبرنگار با مریم معینی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و کارشناس اقتصاد سلامت گفتوگویی داشته است که مشروح آن را در زیر میخوانید:
منظور از اقتصاد سلامت چیست؟
اقتصاد سلامت نگرش خاصی از اقتصاد است که با استفاده از ابزارها و دانش اقتصادی به حل مشکلات و مسائل بخش سلامت و تجزیه و تحلیل آن میپردازد.
آسیبهای کرونا بر اقتصاد شهری و به طور ویژه شهر اصفهان چه بوده است؟
اگر از منظر اقتصاد سلامت به این موضوع نگاه کنیم، بزرگترین رکود مرتبط با سلامت در تاریخ اقتصاد ایران همین بحران کووید ۱۹ است؛ در ۱۰۰ سال اخیر دورههای مختلفی از رکودهای کوچک و بزرگ را تجربه کردهایم اما اکنون اولین باری است که اقتصاد کشور دچار رکودی شده که منشأ آن از بحرانی که مربوط به سلامت است نشأت گرفته است.
رابطه مسالمتآمیز بین سلامت و اقتصاد که به پیشرفت یکدیگر کمک میکردند از بین رفت و برای اولین بار در کشور و دفعات معدود در اقتصاد دنیا با این موضوع مواجه شدیم که اقتصاد و سلامت در برابر یکدیگر قرار گرفتند؛ این موضوع حتی در سیاست کشورها نیز مشاهده شد.
تبعات شیوع ویروس کرونا در اقتصادهای توسعه یافته و غیرسنتی بیشتر اثرگذار بود؛ در کشور ما نیز اقتصاد شهرهای بزرگ و صنعتی بیشتر از سایر شهرها آسیب دید؛ به جز بحرانی که ویروس کرونا برای سایر بخشهای اقتصادی اصفهان ایجاد کرد، رکود قابل توجهی برای صنعت سلامت در شهر اصفهان ایجاد کرد.
اکنون همه مراقبتهای سلامت که ارتباط مستقیم با کووید ندارند متوقف شده و این موضوع در هر دو بخش دولتی و خصوصی مشهود است؛ زمانی که بخش دولتی ارائه دهنده خدمات سلامت با بحران اقتصادی و کاهش درآمد مواجه شود این موضوع با ضریب چند برابر در بخش خصوصی اتفاق میافتد.
رقابتی بین بیمارستانهای سطح شهر اصفهان به وجود آمده که به عنوان بیمارستان مخصوص پذیرش بیماران کرونایی در نظر گرفته نشوند زیرا تمام بیمارستانهایی که از زمان شیوع این بیماری به مبتلایان کورید ۱۹ اختصاص داده شد، با کاهش درآمد قابل توجه و در پی آن با مشکلاتی همچون ناتوانی در پرداخت حقوق کارکنان مواجه شدند.
تمام عملهای جراحی قطع شده و با وجود چنین مشکلاتی در بیمارستانهای دولتی بخش خصوصی صنعت سلامت نیز با این مشکلات مواجه است. عرضه و تقاضای خدمات سلامت و فراتر از آن بازار منابع انسانی بخش سلامت با مشکل رو به رو شدهاند. از یک طرف بیمارستانهای دولتی در استخدام پزشک و پرستار به خصوص پرستار با مشکل مواجه شدهاند و از طرفی بیمارستانهای خصوصی به دلیل نداشتن مشتری مایل به استخدام پرستار جدید یا تمدید قرار دادهای پیشین پرستاران نیستند.
در واقع در شهرهای صنعتی همچون اصفهان، به خصوص بخش سلامت به شدت در اثر این بحران دچار رکود شده است.
شیوع ویروس کرونا چه تأثیری بر گردشگری سلامت داشته است؟
گردشگری سلامت همان نقطهای است که اقتصاد و سلامت خدمات متقابل به یکدیگر ارائه میکردند، اما اکنون تعامل اقتصاد و سلامت با توجه به مشاهداتی که در سطح شهر اصفهان داشتهام در بخش سلامت گردشگری سلامت تقریباً متوقف شده است.
گردشگری سلامت بر دو دسته از ارائه خدمات از جمله خدمات به شدت ضروری از جمله جراحی قلب که ممکن است در شهرهای کوچک وجود داشته باشد و خدمات جراحی که کاملاً ضروری نیست و افراد به انتخاب خودشان آن را انجام میدهند، متمرکز است.
با شیوع ویروس کرونا بخش دوم خدمات گردشگری سلامت به صورت کامل در بیمارستانهای دولتی و بخش بزرگی از بیمارستانهای خصوصی متوقف شده است به طوری که میتوان گفت بیشترین آسیب حوزه اقتصاد سلامت بر گردشگری سلامت وارد شده است زیرا علاوه بر کاهش تقاضا عرضه نیز کاهش یافته است. هیچ بحرانی نمیتوانست چنین لطمهای بر گردشگری سلامت وارد کند.
تأثیر شیوع کرونا بر اشتغال در حوزه سلامت چگونه است؟
زمانی که عرضه و تقاضای خدمات سلامت کاهش یابد بازار منابع انسانی سلامت به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است انواع خدماتی که در بخش خصوصی ارائه میشد کاهش شدیدی داشته و قراردادها را کمتر کردهاند و تا پایان این بحران به بازگشت و ارتقای اشتغال بخش سلامت در کشور امیدی وجود ندارد.
واکسن کووید ۱۹ چه نقشی میتواند در تغییر میزان این آسیبها ایفا کند؟
رکود زمانی که شروع میشود با از بین رفتن عامل آن بلافاصله بازار به شرایط پیشین خود باز نمیگردد. حل مشکل شیوع کووید راه حل دومی به جز واکسن ندارد. اینکه بشر توانست به واکسن کووید دست یابد اولین نشانهای بود که امیدواری برای پشت سر گذاشتن این بحران بود و اگر این واکسن نبود هیچ پیش بینی نمیتوانست برای آینده انجام داد. زمان وارد شدن و توزیع واکسن مهم است
شرکتهای سازنده واکسن اعلام کردهاند حتی پس از یکسال از توزیع واکسن در سطح انبوه همچنان لازم است فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود. یعنی حداقل یکسال پس از آنکه حداقل ۵۰ درصد از جامعه واکسینه شوند دوره بحران را پشت سر گذاشتهایم و میتوانیم به شرایط نیمه اول سال ۱۳۹۸ در سطح شهر اصفهان بازگردیم که این بازگشت به معنای این نیست که بازار بتواند بلافاصله به رونق بازگردد.
به همین دلیل حداقل تا یکسال و نیم آینده نمیتوانیم شاهد شروع دوره رونق در کسب و کارها و اقتصاد شهر اصفهان باشیم.