به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، نزدیک به سه سال پس از آنکه رییسجمهور میانهروی ایران روی کار آمد، تندروها در حال از دست دادن تسلط خود در برابر میانهروهایی هستند که با توافق هستهای ایران با گروه ۱+۵ که آمریکا یکی از اعضای آن است نشانهگذاری میشوند.
هرچند اصولگرایان کنترل جایگاههای قدرتمند در ایران را همچنان در اختیار دارند اما به نظر میآید دو انتخابات ملی مهم ایران در روز جمعه روی یک تحول آرام اما خالی از اشتباه در جهت یک دورنمای سیاسی میانهروتر برای اکنون و آینده استوار است.
حامیان حسن روحانی، رییسجمهور ایران در انتخابات پارلمانی به دستاوردهای محکمی رسیدند. آنها توانستند کنترل ۳۰ کرسی متعلق به نمایندگان تهران را به دست آورند و یک اتحاد اقلیت پرنفوذ برای خود دست و پا کنند.
به نوشته این روزنامه آمریکایی رایگیری روز جمعه یک همه پرسی درباره توافق هستهای بود که در ماه ژوییه سال ۲۰۱۵ میان ایران و قدرتهای جهانی امضا شد و در اواسط ماه ژانویه سال جاری به مرحله اجرا درآمد.
نتایج انتخابات همچنین اعتبار باراک اوباما، رییس جمهور آمریکا را افزایش داده است که محتاطانه امیدوار بود توافق هستهای که از سوی جمهوریخواهان کشورش مورد انتقاد قرار گرفت، میتواند به تغییراتی منجر شود که ایران را از موضع تندش در قبال غرب و به ویژه آمریکا دور کند.
نتایج نهایی این انتخابات دست کم برای کوتاه مدت، قرار نیست به طور اساسی موجب دگرگونی سیاست داخلی یا خارجی ایران شود اما دست ردی به سیاستهای رییسجمهور پیشین ایران به ویژه در شرایطی است که این کشور خواهان خروج از سالهای انزواست.
فرشاد قربانپور، یک تحلیلگر که روابط نزدیکی با دولت روحانی دارد گفت: پارلمان بعدی از دولت حمایت خواهد کرد و منطقی و معقول خواهد بود.
در انتخابات پارلمانی، آقای روحانی و میانهروها نه تنها تمام کرسیهای پایتخت را از آن خود کردهاند بلکه در دیگر نقاط ایران نیز دستاوردهایی قابل توجه داشتهاند. آنها همچنین در انتخابات خبرگان رهبری که ۸۸ عضو دارد به موفقیت خوبی دست یافتند. حسن روحانی در این انتخابات در جایگاه سوم قرار گرفت.
نیویورکتایمز در ادامه نوشت: جامعه ایران در ۱۵ سال گذشته تغییر زیادی کرده است و قشر متوسط این جامعه تمایل بیشتری برای سازش و تسامح اجتماعی پیدا کردهاند.
با این حال، برخی تحلیلگران بر این باورند که اگرچه این پیروزی اهمیت زیادی دارد، راه یافتگان به پارلمان به زودی با شکاف مواجه خواهند شد چرا که حامیان دولت گروهی متشکل از افرادی هستند که سوابق سیاسی مختلفی دارند.
اما آن چه به وضوح قابل درک است این است که آیت الله خامنهای، رهبری ایران از گرایش میانهروها به ویژه در عرصه سیاست خارجی و مسائل اقتصادی حمایت میکند. وی اصلیترین معمار توافق هستهای است و در حالی که به هشدارهایش درباره آمریکا ادامه میداد به مذاکره کنندگان کشورش اجازه داد تا بر سر میز مذاکره بروند و اجازه رابطه میان محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و جان کری، همتای آمریکاییاش را داد. آیت الله خامنهای همچنین در روزهای اخیر با رییسجمهور سوییس در تهران دیدار و گفتوگو کرد و سرمایهگذاری این کشور در ایران را خواستار شد.
به نوشته نیویورکتایمز، تغییرات اجتماعی نیز دیگر خواسته مردم ایران از میانهروهاست اما تغییرات اقتصادی و بازگشت به عرصه جهانی که تمرکز اصلی دولت آقای روحانی است از حمایت بیشتری برخوردار است.