شیوع گسترده کرونا و افزایش توصیهها مبنی بر کاهش خروج از خانه و دقت در خریدهای روزانه منجر به کسادی بسیاری از کسبوکارها شده است. گستردگی این خسارتها باعث شده مسئولان تمهیداتی برای جبران خسارتهای ناشی از کووید ۱۹ درنظر بگیرند. این تمهیدات عمدتا مربوط به کسبوکارها و نه افراد است، هر چند در مواردی برای جبران خسارت افراد نیز طرحهایی ارائه شده است.
در روزهای اخیر پیشنهاداتی درباره معافیتهای مالیات، معافیت در پرداخت حق بیمه، معافیت موقت در پرداخت اقساط و … عنوان شده است. در بعد فردی نیز پرداخت یارانه کرونا به تمامی شهروندان طرح شده که هنوز تا مرحله تصویب و اجرا فاصله زیادی دارد و اخیرا مواردی مانند پرداخت بیمه بیکاری به مبتلایان به کرونا مطرح شده است.
۱۴ اسفند امسال کوروش یزدان (مدیرکل روابط کار و جبران خدمت وزارت کار) عنوان کرد: کارگران مبتلا به کرونا بیمه بیکاری میگیرند.
هرچند شکی در لزوم ارائه چنین خدماتی وجود ندارد، اما باید گوشه چشمی به آن دسته از کارگرانی هم داشت که به واسطه ابتلا به کرونا یا در نتیجه کسادی کسبوکارها دچار زیان اقتصادی شدهاند. ازجمله این افراد زنان سرپرست خانواری هستند که در طول سال محصولاتی را برای فروش در غرفههای بهاره آماده میکنند؛ غرفههایی که حالا یا تعطیل شدهاند یا در صورت دایر بودن کساد هستند.
مهناز قدیرزاده (کارشناس روابط کار و فعال حقوق زنان) در گفتگو با ایلنا، با بیان اینکه در ایران حدود ۳.۵ میلیون زن سرپرست خانوار داریم، میگوید: هرچند بسیاری از این زنان مشاغلی مانند کارمندی یا حداقل شغلی ثابت دارند، اما درصد قابل توجهی از آنها به مشاغل موقتی ازجمله تولید محصولات خانگی و عرضه آنها میپردازند. ماه پایانی سال فرصت مناسبی برای این افراد است، تا جایی که بسیاری از آنها بخش زیادی از درآمد سالانه خود را در این ماه به دست میآورند.
او ادامه میدهد: ما به عنوان فعال حقوق زنان پیشنهاداتی داریم تاکنون که شیوع کرونا به کسبوکارهای زنان سرپرست خانوار آسیب زده، مقداری از خسارتها جبران شود. پیشنهادات ما در دو قالب دستهبندی میشود که میشود آنها را کمکهای مستقیم و غیرمستقیم به کسبوکار زنان سرپرست خانوار نامید.
این فعال حقوق زنان توضیح میدهد: از دیدگاه توانمندسازی، کمک صدقهای مضر است و ما سالهاست بر این امر تاکید داریم که باید زمینه کار کردن را فراهم آورد، نه اینکه به افراد پول داد. بر این اساس پیشنهاد اول ما این است که اکنون که در بسیاری موارد زمینه فروش مستقیم محصولات زنان سرپرست خانوار فراهم نیست، سازوکارهایی فراهم شود تا محصولات این افراد به صورت آنلاین به فروش برسد. میتوان با ارائه آموزش برای ضدعفونی کردن محصولات، اعتمادسازی کرد تا به هر حال کالای تولید شده به فروش برسد.
او با بیان اینکه اکنون شرایط ویژهای در کشور حاکم است و در این شرایط کمک مستقیم را نباید صدقه به حساب آورد، میگوید: پیشنهاد دوم این است که زنان سرپرست خانوار نیز مشمول حمایتهای دولتی شوند. الان عنوان شده است که کارگرانی که به کرونا مبتلا میشوند بیمه بیکاری میگیرند. میدانیم که اغلب زنان سرپرست خانوار به ویژه کسانی که کسبوکار خانگی دارند، مشمول بیمه بیکاری نمیشوند. باید این افراد را شناسایی و به آنها به همان اندازهای که به کارگران کمک میشود، کمک کرد. این نکته را نباید از یاد برد که مضیقههای اقتصادی میتواند روند کنترل کرونا را کند کند. کسی که به نان شبش محتاج است توصیههایی مانند این را که از خانه بیرون نرو، رعایت نمیکند. بر این اساس باید توجه ویژه به افراد زیان دیده به ویژه شاغلان مشاغل غیررسمی داشت./ ایلنا