موها یکی از نقاط بدن است که ارزش آنها پس از ریزش برای فرد بسیار مشخص میشود. به همین دلیل بیشتر افراد زمانی به فکر جلوگیری از ریزش موی خود میافتند که حجم زیادی از موی خود را از دست داده باشند.
پوست سر ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تار مو دارد که روزانه ۵۰ تا ۱۰۰ تار از آنها در مرحلهی استراحت مو میریزند. البته این مورد جای نگرانی ندارد، چون این ریزش مو طبیعی است و حتما هنگام دوش گرفتن و برس زدن مو، شاهد این ریزش مو بودهاید. مشکل زمانی آغاز میشود که موهای ریخته شده، بیشتر از موهای رویش یافته باشد و فرد کاهش حجم موهایش را حس کند.
ریزش مو چیست؟
ریزش مو که به آن آلوپسیا یا طاسی هم گفته میشود، از دست دادن مو در ناحیه سر یا هر قسمت مو دار دیگر بدن است. موی انسان به شکل طبیعی سه فاز رشد دارد: آناژن، کاتاژن و تلوژن. متوسط طول رشد در این سه فاز به این شکل است:
آناژن (فاز رشد): حدود ۱۰۰۰ روز
تلوژن (فاز استراحت): حدود ۱۰۰ روز
دلایل ریزش مو
دلایل زیادی برای ریزش مو وجود دارد که شامل رژیم غذایی ضعیف، کمبود مواد معدنی، دارو، استرس، آلودگی و ژنتیک می شود ؛ گذاشتن کلاه و کلاه ایمنی هم می تواند دلیل دیگری برای ریزش موی مردان باشد. تمام کسانی که دچار ریزش مو هستند، اغلب رنج زیادی میکشند که همراه با احساس عدمامنیت، ترس و همچنین از دست دادن اعتماد به نفس است، بنابراین ریزش مو فقط یک مسئلهی ظاهری نیست. ریزش مو دلایل بسیاری چون بارداری، عدم تعادل هورمونها، کمکاری غدهی تیروئید، کمبود مواد مغذی و نارسایی گردش خون در پوست سردارد.
ریزش طبیعی مو
گاهی ممکن است ریزش مو طبیعی باشد.البته در حالت عادی هر فردی در زندگی خود روزانه دچار ریزش مو می شود که بیشتر این موها با موهای جدید جایگزین می شوند، اما گاهی ممکن است این کار انجام نشود که این بخشی از فرآیند طبیعی پیری است.
استرس
گاهی هم ممکن است فرد بر اثر استرس و یا یک بیماری اساسی ریزش ناگهانی و یا تکه ای مو داشته باشد، که در این صورت بهتر است فرد به پزشک مراجعه کند. سه نوع ریزش مو با استرس مرتبط هستند: اختلال موکنی (trichotillomania)، طاسی منطقهای (alopecia areata) و تِلوژن اِفلوویِم (Telogen effluvium: اختلال پوست سر به صورت نازکی و ریزش موها، ناشی از ورود پیش از موعد مو به مرحلهی تلوژن، یعنی مرحلهی استراحت فولیکولهای مو). ریزش موی ناشی از استرس، دائمی نیست، بنابراین میتوانید با یوگا، تمرینهای تمرکز (مدیتیشن) یا هر ورزش فیزیکی دیگر، آن را کنترل کنید.
بارداری یکی دیگر از دلایلی است که باعث ریزش مو می شود. زنان در دوران بارداری و پس از آن، ریزش شدید مو را تجربه میکنند. علت این امر، تغییرات در سطح هورمونهای بدن مادر در طول دوران بارداری است. به هر حال، ریزش مو در اثر بارداری، معمولا پس از زایمان متوقف میشود.
ژنتیک
یکی دیگر از دلایل ریزش مو، ژنتیک و وراثت می باشد. احتمالاً متداول ترین دلیلی که چرا مردان موهای خود را از دست می دهند، ژنتیک است. اگر فردی پدرش دچار ریزش مو و کچلی شده است این احتمال وجود دارد که این اتفاق برای او هم بیفتد.
عفونت
گاهی عفونتها یا بیماریهای قارچی می تواند یکی از دلایل ریزش مو باشد. عفونتهای قارچی نظیر درماتوفیتوز (کرم حلقهدار) میتواند دلیل اصلی ریزش مو باشد. درماتوفیتوز به شکل کورک آغاز میشود و به تدریج پخش میشود و منجر به نواحی طاس روی پوست سر میشود. برخی از عفونتها را میتوان به مرور زمان و به شکل طبیعی کنترل کرد، اما نخست باید مشکل را تشخیص داد و سپس بهترین درمان را به موقع انتخاب کرد تا بتوان جلوی ریزش مو را گرفت.
کمبود مواد مغذی
کمبود مواد مغذی در بدن هم می تواند از دلایل ریزش مو باشد. اگر در بدن شما کمبود یک ویتامین یا مادهی معدنی وجود داشته باشد، قطعا موهای شما آسیب خواهند دید. پروتئین نیز برای داشتن موهای قوی و سالم حیاتی است. بنابراین، حتما در رژیم غذایی خود، میزان درستی از پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی را بگنجانید.
بالا رفتن سن
همچنین بالا رفتن سن هم می تواند در ریزش مو و نازک شدن آن موثر باشد. این حالت در اثر کمبود مواد مغذی و کلاژن در بدن اتفاق میافتد.
بارداری
همان طور که گفته شد ، بارداری یکی دیگر از دلایلی است که باعث ریزش مو می شود. زنان در دوران بارداری و پس از آن، ریزش شدید مو را تجربه میکنند. علت این امر، تغییرات در سطح هورمونهای بدن مادر در طول دوران بارداری است. به هر حال، ریزش مو در اثر بارداری، معمولا پس از زایمان متوقف میشود.
علائم ریزش مو چیست؟
ریزش موی سر یکی از مشکلاتی است که بسیاری از افراد با آن دست و پنجه نرم میکنند. هر فردی به نوبه خود به دنبال راه حلی برای درمان ریزش مو میگردد. ریزش روزانه بین ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو طبیعی است و اگر تعداد تار مو بیشتر از این باشد، نشان میدهد فرد دچار ریزش مو شدید شده است.
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. پس برای جلوگیری از ریزش مو پیشگیری مهمترین توصیه است. مو هم مانند هر قسمت و هر عضو دیگری از بدن نیاز به مواد غذایی کافی دارد تا بتواند رشد کند و از سلامت خوبی برخوردار شود. مو به دلیل اینکه در معرض محیط بیرونی و هوای آلوده قرار دارد، مراقبت بیشتری می خواهد.
شایعترین نشانهها و علائمی ریزش مو عبارتند از:
کنده شدن راحت موها به هنگام کشیدنشان
تجمع مقدار زیادی مو در موگیر چاه بعد از استحمام
جدا شدن مقدار زیادی مو هنگام بستن یا شانه کردن موها
ریختن تعداد زیادی مو بر روی بالشت بعد از خواب شبانه
در این شرایط بهتر است فرد برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کند، چون ممکن است ریزش مو نشانه ای از یک بیماری باشد.
جلوگیری از ریزش مو
در ادامه مطلب راه های جلوگیری از ریزش مو را بیان می کنیم:
شامپو کردن روزانه مو را ترک کنید:
استفاده از انواع شامپو و نرمکننده از برخی جهات مانند تمیزی و بهداشت فردی مفید هستند، ولی اگر هر روز از این مواد شیمیایی استفاده کنید، به زودی تأثیرات منفی خود را بروز میکنند. در این حالت است که موی شما رو به خشکی میرود و تارهای مو دچار آسیبدیدگی میشوند. پس شامپو کردن روزانه خود را به دو تا سه بار در هفته کاهش دهید تا بدانید یکی از علل ریزش مو چه بوده است.
استفاده از محصولات شیمیایی را کاهش دهید:
بسیاری از محصولات زیبایی و آرایشی که برای مو استفاده میشوند، به دلیل داشتن مواد شیمیایی برای مو مضر هستند و در صورت استفاده بیش از حد، باعث خراب شدن، ضعیفی مو و در نهایت ریزش آنها میشوند. بعد از رنگ کردن مداوم مو با رنگ موهای شیمیایی مدتی به تارهای موی خود استراحت بدهید و اجازه دهید رنگ طبیعی خود را نشان دهند. بهتر است محصولات گیاهی کامل و تضمین شده را خریداری کنید. بعد از استفاده مکرر از محصولات آرایشی، موهای خود را با ماسک و تقویتکنندهها تیمار کنید تا موجب ترمیم مو شود.
موی خود را با شامپوی ملایم بشویید:
شستشوی منظم مو بخشی از جلوگیری از ریزش مو به وسیله تمیز نگه داشتن مو و پوست سر است. انجام این کار، خطر عفونت و شوره سر را که ممکن است منجر به شکستگی و یا ریزش مو شوند، کاهش می دهد.علاوه بر این، موهای تمیز حجم بیشتری در ظاهر دارند.
اجتناب از برس زدن موهای خیس:
وقتی مو خیس است، در ضعیف ترین حالت قرار دارد. بنابراین از شانه زدن موهای خیس اجتناب کنید، زیرا احتمال ریزش مو افزایش می یابد. اگر باید موهای خیس را شانه بزنید، از یک شانه دندانه درشت استفاده کنید. هم چنین از برس زدن زیاد مو اجتناب کنید، چون انجام این کار می تواند مو را شکننده کرده و ریزش مو را افزایش دهد. از انگشتان خود برای باز کردن آن ها استفاده کنید، نه شانه یا برس.
مواد غذایی مناسب مصرف کنید
هر فردی برای حفظ سلامتی بدن و مغز روزانه به غذا و میوههای با مواد مغذی کافی نیاز دارد. خوراکیهایی که دارای ویتامین و مواد معدنی کافی باشند، برای جلوگیری از ریزش مو مفید هستند. اگر سؤالتان این است که برای جلوگیری از ریزش مو چه بخوریم باید به سراغ مواد خوراکی بروید که از نظر پروتئین، اسید چرب امگا ۳، عنصر روی، آهن، ویتامین ب ۱۲، ویتامین آ و سی، منیزیم و سلنیوم غنی باشد. سبزیجات برگی، مغزهای خشکبار، لوبیا و ماهی را در سبد غذایی خود قرار دهید.
صبر کنید تا موها به طور طبیعی خشک شوند:
مو پروتئین خالص است و حرارت بالا به پروتئین مو آسیب میرساند. زمانی که از سشوار و دستگاههای خشککن استفاده میکنید، بدون داشتن آگاهی در حال آسیب زدن به موهای خود هستید. اجازه دهید بعد از دوش گرفتن و شستشوی مو، خودشان به صورت طبیعی خشک شوند تا پروتئین و همچنین تارهای مو استحکام بیشتری پیدا کنند و با محیط بیرون در تبادل قرار گیرند.
پیاز، میتواند در کمک به موی سرمعجزه کند. سولفور (گوگرد) زیاد موجود در پیاز به بهبود گردش خون در فولیکولهای مو کمک میکند. آب پیاز هم خاصیت ضدباکتری دارد که میتواند میکروبها و انگلها را از بین ببرد. آب پیاز را به پوست سر بمالید و پس از نیم ساعت با یک پاککنندهی معمولی بشویید.
حرارت بالا باعث خرد شدن و شکستن تارهای مو میشود. اگر میخواهید موهای خود را حالت دهید، آنها را صاف و یا فر کنید، از دستگاههای مطمئن استفاده کنید، همچنین سری داغ آنها را برای طولانی مدت روی موی خود قرار ندهید و هر ۱۰ ثانیه دستگاه را جا به جا کنید. این نکته را در نظر داشته باشید که اگر حرارت بالای وسیله حالتدهنده شما، گوش یا انگشتان دستتان را میسوزاند، یعنی حرارتش بسیار بالا است و میتواند به همان اندازه موجب سوختن مو هم بشود. برخی محصولات مانند اسپریهای مقاوم به دمای بالا، آسیبرسانی حرارت به مو را کمتر میکنند. قبل از حالت دادن موهای خود در مواقع اضطراری از این محصولات استفاده کنید.
مو را هر چند وقت کوتاه کنید:
یکی دیگر از راه های جلوگیری از ریزش مو این است که هر چند وقت آن را کوتاه کنید.در واقع یکی از سادهترین روشها برای مبارزه با موخوره، بریدن آنهاست. بسیاری از افرادی که موهای پرپشت و خوبی دارند اعتراف میکنند که موی خود را به صورت مرتب و هر چند وقت یکبار کمی کوتاه میکنند و به همین علت است که مو سالم و بدون موخوره به نظر میرسد.
شانه زدن مو:
شانه کردن مو عادت بسیار خوبی است که علاوه بر حفظ نظم و مرتب بودن ظاهر موها، به بهداشت فردی هم کمک میکند. بعد از آنکه موهای خود را شانه زدید، نیازی نیست دوباره آن را تکرار کنید یا روزی چند بار این کار را انجام دهید. زیادهروی در برس کردن مو باعث ضعیف شدن فولیکول مو میشود که میتواند ریزش مو را تشدید میکند.
درمانهای خانگی برای جلوگیری از ریزش مو
یکی دیگر از راه های جلوگیری از ریزش و تقویت مو ، به کار بردن درمان های خانگی می باشد. در ادامه مطلب ،این درمان ها را بیان می کنیم.
شنبلیله
یکی از این درمان های خانگی مصرف شنبلیله می باشد. دانههای شنبلیله سرشار از هورمونهایی است که به رشد مو و ترمیم فولیکولهای مو کمک میکنند. همچنین این دانهها حاوی اسید نیکوتینیک و پروتئین هستند که ساقهی مو و رشد آن را تقویت میکنند. برای استفاده از شنبلیله بهتر است دانههای شنبلیله را یک شب در آب خیس کنید و صبح روز بعد، آنها را بکوبید تا خمیری یکدست به دست آید. این خمیر را به پوست سر و موها بمالید. سرتان را با کلاه رنگ مو بپوشانید تا خمیر خشک نشود و بین ۳۰ دقیقه تا یک ساعت بعد، بدون استفاده از شامپو، موهایتان را با آب فراوان بشویید. این پروسهی درمان را حداقل دو بار در هفته و به مدت یک ماه ادامه دهید تا نتایج مؤثر آن را ببینید.
پیاز
پیاز، میتواند در کمک به موی سرمعجزه کند. سولفور (گوگرد) زیاد موجود در پیاز به بهبود گردش خون در فولیکولهای مو کمک میکند. آب پیاز هم خاصیت ضدباکتری دارد که میتواند میکروبها و انگلها را از بین ببرد. آب پیاز را به پوست سر بمالید و پس از نیم ساعت با یک پاککنندهی معمولی بشویید.
ماساژ پوست سر با روغن ولرم
یکی از دلایل ریزش شدید مو، کمبود مواد غذایی موجود در مو است. ماساژ دادن با روغن ولرم میتواند روش مؤثری برای جلوگیری از ریزش مو باشد. پوست سر را هر روز، حداقل چند دقیقه با یک روغن ولرم ماساژ دهید.می توانید از هر روغنی سرشار از ویتامین (ای) باشد ،استفاده کنید. روغن نارگیل، روغن بادام، روغن خردل، روغن زیتون و روغن جوجوبا بهترین گزینهها هستند. اگر علت ریزش موی شما، شورهی سر است، جوجوبا میتواند مؤثرترین روغن باشد. برای دریافت بهترین نتیجه، میتوانید ترکیبی از تمام این روغنها را امتحان کنید. روغن را در یک ظرف آهنی یا استیل، اندکی گرم کنید و پوست سر و موهایتان را با آن ماساژ دهید. برای اینکه از خواص کامل ماساژ با روغن ولرم بهرهمند شوید، بهتر است یک شب تا صبح، روغن روی موهای شما باقی بماند و صبح موهای خود را بشویید، در غیر این صورت، پس از یک ساعت موهای خود را با شامپو بشویید.
کشک
یکی دیگر از راه های خانگی جلوگیری از ریزش مو، مصرف کشک می باشد.کشک سبب نرمی، لطافت و درخشندگی موها نیز میشود. هم میتوانید کشک را مستقیما روی پوست سر و موها بمالید و هم میتوانید ۲ قاشق سوپخوری کشک را با ۱ قاشق سوپخوری عسل ترکیب کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید. این ماسک ترکیبی را ۳۰ دقیقه روی سر نگه دارید و سپس با آب فراوان بشویید. برای داشتن موهای بلند و سالم، این ماسک خانگی را امتحان کنید.
ریشهی شیرینبیان
شیرینبیان گیاهی است که در پیشگیری از ریزش و آسیب مو، میتواند بسیار مؤثر باشد. این گیاه برای رهایی از خارش پوست سر و تسکین آن نیز مفید است. اگر شورهی سر دلیل ریزش مو باشد، شیرینبیان میتواند اثربخش باشد. چند رشته از ریشههای شیرینبیان را یک شب تا صبح در شیر خیس کنید. صبح، ریشههای خیسخوردهی شیرین بیان را بکوبید تا به صورت خمیر درآید. پیش از خواب، این خمیر را به نقاط بیموی سر بمالید و صبح با شامپو سرتان را شستشو دهید.
شیر نارگیل
شیر نارگیل شامل چربی و پروتئین میشود، رشد مجدد موها را تقویت و ریزش آن را کنترل میکند. برای دریافت سریع نتیجه، پوست سر و موها را آغشته به شیر نارگیل کنید. خود نارگیل را رنده کنید و سپس در مخلوطکن بریزید. شیر نارگیل را از خمیر به دست آمده بیرون بکشید و شیر را مستقیما روی پوست سر و نوک موها بمالید و پس از ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت با شامپو بشویید. این کار نازک شدن موها را متوقف و رشد مجدد موها را تقویت میکند.
آب اسفناج و کاهو
اسفناج و کاهو بسیار مفید می باشد و این سبزیها سرشار از ویتامینها و مواد معدنی هستند. میزان آهن و بیوتین (دو مادهی حیاتی برای سلامت موها و رشد آنها) نیز در این سبزیها زیاد است. برای دریافت مزایای اسفناج و کاهو میتوانید این سبزیها را مستقیما در رژیم غذاییتان بگنجانید. بهترین روش توصیهشدهی مصرف آنها جهت دریافت بهترین نتیجه این است که آنها را به صورت نیمپز یا پخته مصرف کنید. همچنین میتوانید با اسفناج و کاهو یک اسموتی درست کنید و برای اطمینان از سلامتی موها، دو بار در روز این نوشیدنی را میل کنید.
سفیدهی تخممرغ
سفیدهی تخممرغ سرشار از پروتئین و ویتامینها است، بنابراین موها را به بهترین شکل تغذیه میکند و به نرمی و درخشندگی آنها کمک میکند. اگر موهای بلند و قوی میخواهید،بهتر است از این دستور پیروی کنید. چند تخم مرغ را بشکنید و زردهها را کنار بگذارید. سفیدهی تخممرغها را به عنوان ماسک به پوست سر و موهایتان بمالید. این درمان، برای جلوگیری از ریزش مو مؤثر است، به ویژه اگر ریزش مو در اثر کمبود مواد مغذی و خشکی موها باشد. پس از ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت موها را بشویید. این ماسک موها را قویتر و سالمتر خواهد کرد. برای کاهش ریزش مو و تقویت رشد موها، این درمان را حداقل ۱ بار در هفته تکرار کنید.
آب سیبزمینی
کمبود ویتامینها و مواد معدنی میتواند سبب خشکی و شکنندگی موها شود و در نهایت، این عوامل باعث ریزش مو میشوند. سیبزمینی روش خوبی برای جلوگیری از ریزش موها در این مورد است. سیبزمینی سرشار از ویتامین (ب ۶ ، ویتامین ث،منگنز، فسفر، مس و نیاسین است که برای تقویت رشد مو مفید هستند. برای استفاده از سیب زمینی ،چند سیبزمینی تمیز را رنده کنید و سپس آب آن را جدا کنید. پوست سر و موهایتان را مستقیما آغشته به آب سیبزمینی کنید. اجازه ندهید این ماسک روی سرتان خشک شود، پس از ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت سرتان را با آب بشویید.
روغن هستهی انگور
یکی دیگر از درمانهای خانگی برای جلوگیری از ریزش مو، استفاده از روغن هسته ی انگور می باشد. روغن هستهی انگور یک حالتدهنده و مرطوبکنندهی مؤثر و طبیعی است و میتواند مشکلات مو مانند ریزش مو، شورهی سر و موهای ضعیف را درمان کند. برای داشتن موهای سالم، میتوانید به طور منظم از روغن هستهی انگور به عنوان یک محصول مراقبت از مو استفاده کنید. روغن هستهی انگور آنتی اکسیدان هایی دارد که میتواند در کنترل تولید دیهیدروتستوسرون در ریشههای مو، مؤثر باشند. هر شب به طور منظم، پوست سر و موهایتان را با این روغن ماساژ دهید و صبح موهایتان را شستشو دهید.
سرکه سیب
سرکهی سیب هم یکی از درمان های خانگی است که برای جلوگیری از ریزش مو میتواند مؤثر باشد و موها را نرم میکند.برای استفاده از آن باید ،سرکه و آب را به یک نسبت مساوی (یک به یک) با هم ترکیب کنید و آن را در یک بطری اسپری بریزید و روی پوست سر و موها اسپری کنید. پوست سر آغشته به آب و سرکه را کمی ماساژ دهید و پس از ۵ دقیقه با یک شامپوی ملایم بشویید. اگر از بوی سرکهی سیب خوشتان نمیآید، مقدار کمی روغن به آن اضافه کنید. برای اینکه از این روش بهترین نتیجه را بگیرید، حداقل دو بار در هفته آن را امتحان کنید.
برخی نکات برای جلوگیری از ریزش مو
تمیز نگهداشتن پوست سر و موها در جلوگیری از ریزش مو و تقویت رشد مو مهم است. پوست سر و موهای کثیف میتوانند شورهی سر و دیگر مشکلات را به این ناحیه دعوت کنند که این عوامل، قطعا ریزش مو را وخیمتر میکنند. بنابراین، اگر دچار ریزش مو هستید، برای حفظ بهداشت موهایتان، هر اقدامی که لازم است، انجام دهید. به طور منظم حولهها و پوشش بالشت خود را بشویید. با دستان کثیف موهایتان را لمس نکنید و برس یا شانهتان را هر روز بشویید تا مطمئن شوید تبدیل به منبع آلودگی و عفونت نمیشود.
شیرینبیان گیاهی است که در پیشگیری از ریزش و آسیب مو، میتواند بسیار مؤثر باشد. این گیاه برای رهایی از خارش پوست سر و تسکین آن نیز مفید است. اگر شورهی سر دلیل ریزش مو باشد، شیرینبیان میتواند اثربخش باشد.
ریزش مو اغلب در فصل تابستان بیشتر میشود و علت آن تعریق زیاد در طول این فصل است. اگربا شروع فصل تابستان دچار ریزش مو شدید، تعریق بیش از حد ممکن است دلیل اصلی ریزش موی شما باشد. در این مورد، به کمک یک حولهی نخی، مرتبا عرق سرتان را خشک کنید و حداقل یک بار در روز سرتان را با آب بشویید.
استفادهی طولانیمدت از شامپوها و حالتدهندههای شیمیایی، میتواند دلیل دیگر ریزش موی ناگهانی باشد، زیرا موها را شکننده و مستعد آسیب میکند. بنابراین، اگر دچار ریزش ناگهانی مو شدهاید، بهتر است شامپوها و حالتدهندههای دستساز خانگی را امتحان کنید.
ریزش مو میتواند به علت قرار گرفتن زیاد در معرض اشعههای آفتاب هم باشد. اشعههای آفتاب میتوانند ساقههای مو را خشک و شکننده کنند و این خود باعث ریزش مو میشود. در این مورد، بهترین راه این است که حتما سرتان را بپوشانید و از آن در برابر اشعههای مضر آفتاب محافظت کنید.