گروه سیاسی: اعلام نام محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین ایران به عنوان معاون راهبردی رئیس جمهور، با واکنشهای متفاوتی رو به رو شده است. برخی با تایید و حمایت از این انتخاب، میگویند ظریف میتواند بهترین گزینه برای این عنوان باشد و برخی نیز معتقدند این انتخاب، صحیح نیست و بهتر بود جا برای جوانترها باز شود.
فرارو، با توجه به این که محمد جواد ظریف به عنوان ریاست شورای راهبری نیز فعالیت میکرد، برخی انتظار داشتند پس از پایان کار، ظریف در پشت صحنه فعالیت کند. سمت اجرایی دریافت نکند. عدهای از منتقدان نیز ضمن اشاره به سن و سال افرادی که تا کنون انتخاب شدهاند میگویند با توجه به این که رئیس جمهور در آستانه ۷۰ سالگی است، انتخاب معاون ۷۳ ساله، معاون اجرایی ۷۰ ساله و رئیس دفتر ۶۵ ساله، با مقوله جوانگرایی مدنظر رئیس جمهور در تضاد است.
با این وجود هنوز تکلیف وزرای کابینه مشخص نشده و نمیدانیم قرار است چه افرادی در وزارتخانهها قرار بگیرند. محمدرضا عارف در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس در این باره نوشت: «جلسات تعیین و معرفی کابینه در حال انجام است و انشاءالله امیدوار هستیم قبل از اینکه به ضربالاجل قانونی برسیم، آقای رئیسجمهور کابینه را که از افراد شایسته خواهند بود، معرفی کند و در این بین شایستگی افراد اولویت اصلی است.»
فرارو این موضوعات را در گفتگو با سیدمحمدعلی ابطحی، فعالی سیاسی اصلاح طلب و مشاور رئیس جمهور در دولت اصلاحات مورد بررسی قرار داده است:
ظریف توانمندی ملی دارد که برای سیاست داخلی و خارجی مهم است
محمدعلی ابطحی به فرارو گفت: «انتصاباتی که تا این لحظه در دولت چهاردهم انجام شده و در حد معاونین و رئیس دفتر بوده، انتصابهای قابل دفاعی است، چرا که آقای ظریف، توانمندی بالای ملی دارد و این توانمندی میتواند مورد استفاده دولت قرار بگیرد. علت این که حکم معاونت راهبردی برای آقای ظریف داده شده این است که معاونین رئیس جمهور عضو هیئت دولت هستند و آقای ظریف میتواند در هیئت دولت شرکت کند و حضور او این توان ملی را به یاری دولت میآورد و دولت هم در حوزه سیاست خارجی و هم در حوزه مسائل استراتژیک موفقتر خواهد بود و از این جهت انتصابهای اخیر آقای پزشکیان، قابل دفاع است. معاونت آقای عارف نیز بسیار مفید است چرا که مقامی که ایشان برای آن انتخاب شده، تنها جایی است که نیاز به تجربه بیشتری است. این نخستین دور ریاست جمهوری آقای پزشکیان است و سوابق حضور در مقامهای اجرایی را ندارند پس آقای عارف میتوانند همیار خوبی برای ایشان باشند. آقای قائم پناه نیز در مقام معاونت اجرایی به علت ارتباط خوبی که از پیش با آقای پزشکیان داشتند و نیروی فعال و اصیلی در جامعه هستند، گزینه خوبی محسوب میشوند. همانطور که آقای حاجی میرزایی میتوانند در دفتر به عنوان یک نیروی پرتوان عمل کنند.»
وی افزود: «با این وجود انتظار نمیرود این روندی را که در معاونین شاهد بودیم، لزوما در انتخاب وزرا و سایر اعضای کابینه نیز شاهد باشیم. البته پیش از این هم شورای راهبری و هم خود آقای پزشکیان اعلام و تایید کرده بودند که ۶۰ درصد کابینه را افراد زیر ۵۰ سال، تشکیل میدهند؛ بنابراین امیدوارم مسئله سن و سال با انتخاب اعضای کابینه تا حد زیادی جبران شود. البته این که از حالا بخواهیم کابینه را قضاوت کنیم درست نیست، چون ما اول باید ببینیم اعضای کابینه شامل چه افرادی میشود، نقدها درباره انتخابهای اخیر آقای پزشکیان و این که گفته میشود چرا افراد تکراری هستند را باید بعدتر، بررسی کرد، اما این را هم بپذیریم که گاهی به تجربه نیاز است. برای مثال، معاون اول باید با روسای همه وزارتخانهها به شکل مدام در تماس باشد؛ بنابراین مشخصا لازم بود معاون اول، فردی با تجربه و دارای سوابق انتخاب شود.»
تعریف جوان گرایی مدیران در کشور، تناقض دارد
مشاور رئیس جمهور در دولت اصلاحات گفت: «ضمن احترام به همه تصمیمهای آقای پزشکیان، این که رقبای آقای پزشکیان تا این حد بر ائتلافی بودن کابینه آقای پزشکیان اصرار دارند و میگویند کار خوبی است، را متوجه نمیشوم. همچنین در دوران ریاست جمهوری شهید رئیسی، همین منتقدان امروز چندان توجهی به لزوم ائتلافی بودن دولت نمیکردند و حتی افرادی را که از دور دستی بر آتش اصلاح طلبی داشتند، حذف میکردند. در آن دوران این موضوعات مطرح نمیشد و سوالی هم پیرامون علت تصمیمهای آقای رئیسی در خصوص کابینه وجود نداشت. همچنین کسی نمیگفت هیئت دولت نباید تکراری باشند. با همه اینها، امیدوارم و انتظار دارم، کابینه دولت چهاردهم، جوانتر باشند. البته این نگرانی هم وجود دارد که برخی مسئولان کمیتههای راهبری که عمدتا کم سن و سال نبوده اند، با جوانان تحصیلکرده نسل جدید آشنایی نداشته و آنها را انتخاب نکرده باشند. خود آقای پزشکیان هم اشاره کردند که برخی، به جای فکر کردن به مسائل ملی، به دوستان خود فکر میکرده اند. باید منتظر بود، اما همچنان امیدوارم که شعار جوانگرایی در فهرست وزرای آقای پزشکیان تبلور پیدا کند.»
وی افزود: «آقای پزشکیان کار خیلی خوبی کردند که از همه نظر خواستند. این اقدام مطالبه جامعه است و اگر غیر از این بود به رقیب آقای پزشکیان رای میداد. اما نوع توقعی که در نظرسنجی از سایرین ایجاد شده اشتباه است. همچنین در بحث سن و سال افرادی که توسط دولت چهاردهم جذب میشوند، در تعریف جوانی، مدیریت کشور دچار تناقضی شده است. اوایل انقلاب، ۲۲، ۲۳ سالهها، جوانان انقلاب بودند و مسئولیتهای رده دوم و سوم میگرفتند و بزرگان انقلاب از جمله، آیت الله خامنهای، آیت الله هاشمی، با سن و سال حدود ۵۰ سال، پیران یا بزرگان مدیریت کشور بودند. اما حالا تعریف پیران و بزرگان مدیریت کشور به ۸۰ سال رسیده و تعریف جوانی نیز به ۵۰ سال رسیده است و این در حالی است که اکنون نسل جدید و تحصیلکرده متخصص کم نداریم. البته مدیریت نسل قبلی با افرادی بود که روزهای سخت و دشوار کشور را تحمل کرده بودند، اما اختلاسها و دست درازیها به بیت المال هم توسط افراد گزینش شده رخ داده بود. باید دید در دولت چهاردهم سکان مدیریت کشور در بخشهای مختلف در دستان چه افرادی خواهد بود.»
فرارو، با توجه به این که محمد جواد ظریف به عنوان ریاست شورای راهبری نیز فعالیت میکرد، برخی انتظار داشتند پس از پایان کار، ظریف در پشت صحنه فعالیت کند. سمت اجرایی دریافت نکند. عدهای از منتقدان نیز ضمن اشاره به سن و سال افرادی که تا کنون انتخاب شدهاند میگویند با توجه به این که رئیس جمهور در آستانه ۷۰ سالگی است، انتخاب معاون ۷۳ ساله، معاون اجرایی ۷۰ ساله و رئیس دفتر ۶۵ ساله، با مقوله جوانگرایی مدنظر رئیس جمهور در تضاد است.
با این وجود هنوز تکلیف وزرای کابینه مشخص نشده و نمیدانیم قرار است چه افرادی در وزارتخانهها قرار بگیرند. محمدرضا عارف در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس در این باره نوشت: «جلسات تعیین و معرفی کابینه در حال انجام است و انشاءالله امیدوار هستیم قبل از اینکه به ضربالاجل قانونی برسیم، آقای رئیسجمهور کابینه را که از افراد شایسته خواهند بود، معرفی کند و در این بین شایستگی افراد اولویت اصلی است.»
فرارو این موضوعات را در گفتگو با سیدمحمدعلی ابطحی، فعالی سیاسی اصلاح طلب و مشاور رئیس جمهور در دولت اصلاحات مورد بررسی قرار داده است:
ظریف توانمندی ملی دارد که برای سیاست داخلی و خارجی مهم است
محمدعلی ابطحی به فرارو گفت: «انتصاباتی که تا این لحظه در دولت چهاردهم انجام شده و در حد معاونین و رئیس دفتر بوده، انتصابهای قابل دفاعی است، چرا که آقای ظریف، توانمندی بالای ملی دارد و این توانمندی میتواند مورد استفاده دولت قرار بگیرد. علت این که حکم معاونت راهبردی برای آقای ظریف داده شده این است که معاونین رئیس جمهور عضو هیئت دولت هستند و آقای ظریف میتواند در هیئت دولت شرکت کند و حضور او این توان ملی را به یاری دولت میآورد و دولت هم در حوزه سیاست خارجی و هم در حوزه مسائل استراتژیک موفقتر خواهد بود و از این جهت انتصابهای اخیر آقای پزشکیان، قابل دفاع است. معاونت آقای عارف نیز بسیار مفید است چرا که مقامی که ایشان برای آن انتخاب شده، تنها جایی است که نیاز به تجربه بیشتری است. این نخستین دور ریاست جمهوری آقای پزشکیان است و سوابق حضور در مقامهای اجرایی را ندارند پس آقای عارف میتوانند همیار خوبی برای ایشان باشند. آقای قائم پناه نیز در مقام معاونت اجرایی به علت ارتباط خوبی که از پیش با آقای پزشکیان داشتند و نیروی فعال و اصیلی در جامعه هستند، گزینه خوبی محسوب میشوند. همانطور که آقای حاجی میرزایی میتوانند در دفتر به عنوان یک نیروی پرتوان عمل کنند.»
وی افزود: «با این وجود انتظار نمیرود این روندی را که در معاونین شاهد بودیم، لزوما در انتخاب وزرا و سایر اعضای کابینه نیز شاهد باشیم. البته پیش از این هم شورای راهبری و هم خود آقای پزشکیان اعلام و تایید کرده بودند که ۶۰ درصد کابینه را افراد زیر ۵۰ سال، تشکیل میدهند؛ بنابراین امیدوارم مسئله سن و سال با انتخاب اعضای کابینه تا حد زیادی جبران شود. البته این که از حالا بخواهیم کابینه را قضاوت کنیم درست نیست، چون ما اول باید ببینیم اعضای کابینه شامل چه افرادی میشود، نقدها درباره انتخابهای اخیر آقای پزشکیان و این که گفته میشود چرا افراد تکراری هستند را باید بعدتر، بررسی کرد، اما این را هم بپذیریم که گاهی به تجربه نیاز است. برای مثال، معاون اول باید با روسای همه وزارتخانهها به شکل مدام در تماس باشد؛ بنابراین مشخصا لازم بود معاون اول، فردی با تجربه و دارای سوابق انتخاب شود.»
تعریف جوان گرایی مدیران در کشور، تناقض دارد
مشاور رئیس جمهور در دولت اصلاحات گفت: «ضمن احترام به همه تصمیمهای آقای پزشکیان، این که رقبای آقای پزشکیان تا این حد بر ائتلافی بودن کابینه آقای پزشکیان اصرار دارند و میگویند کار خوبی است، را متوجه نمیشوم. همچنین در دوران ریاست جمهوری شهید رئیسی، همین منتقدان امروز چندان توجهی به لزوم ائتلافی بودن دولت نمیکردند و حتی افرادی را که از دور دستی بر آتش اصلاح طلبی داشتند، حذف میکردند. در آن دوران این موضوعات مطرح نمیشد و سوالی هم پیرامون علت تصمیمهای آقای رئیسی در خصوص کابینه وجود نداشت. همچنین کسی نمیگفت هیئت دولت نباید تکراری باشند. با همه اینها، امیدوارم و انتظار دارم، کابینه دولت چهاردهم، جوانتر باشند. البته این نگرانی هم وجود دارد که برخی مسئولان کمیتههای راهبری که عمدتا کم سن و سال نبوده اند، با جوانان تحصیلکرده نسل جدید آشنایی نداشته و آنها را انتخاب نکرده باشند. خود آقای پزشکیان هم اشاره کردند که برخی، به جای فکر کردن به مسائل ملی، به دوستان خود فکر میکرده اند. باید منتظر بود، اما همچنان امیدوارم که شعار جوانگرایی در فهرست وزرای آقای پزشکیان تبلور پیدا کند.»
وی افزود: «آقای پزشکیان کار خیلی خوبی کردند که از همه نظر خواستند. این اقدام مطالبه جامعه است و اگر غیر از این بود به رقیب آقای پزشکیان رای میداد. اما نوع توقعی که در نظرسنجی از سایرین ایجاد شده اشتباه است. همچنین در بحث سن و سال افرادی که توسط دولت چهاردهم جذب میشوند، در تعریف جوانی، مدیریت کشور دچار تناقضی شده است. اوایل انقلاب، ۲۲، ۲۳ سالهها، جوانان انقلاب بودند و مسئولیتهای رده دوم و سوم میگرفتند و بزرگان انقلاب از جمله، آیت الله خامنهای، آیت الله هاشمی، با سن و سال حدود ۵۰ سال، پیران یا بزرگان مدیریت کشور بودند. اما حالا تعریف پیران و بزرگان مدیریت کشور به ۸۰ سال رسیده و تعریف جوانی نیز به ۵۰ سال رسیده است و این در حالی است که اکنون نسل جدید و تحصیلکرده متخصص کم نداریم. البته مدیریت نسل قبلی با افرادی بود که روزهای سخت و دشوار کشور را تحمل کرده بودند، اما اختلاسها و دست درازیها به بیت المال هم توسط افراد گزینش شده رخ داده بود. باید دید در دولت چهاردهم سکان مدیریت کشور در بخشهای مختلف در دستان چه افرادی خواهد بود.»