حدود ۱۱ ماه از کشفِ محل بانوی هفت هزار ساله تهران میگذرد و حالا کارگاه باستانشناسی که در محل پیدا شدن آن برپا شده، به حال خودش رها و تبدیل به مجتمع رفاهی معتادان شده است!
آبان ماه سال گذشته بود که یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد باستانشناسی دانشگاه تهران هنگام عبور از منطقه مولوی، حین اجرای عملیات لولهگذاری شبکه فاضلاب متوجه وجود پِی سنگی، بقایای انبوه آجرهای مربعی شکل، سفالهای تاریخی، استخوان، اشیاء فلزی، جوش کوره و … در کارگاههای مشغول به کار فاضلاب میشود و پیگیریهای او به آغاز کاوشهای باستان شناسی در منطقه و کشف اسکلت انسانی مربوط به هزارهی پنجم قبل از میلاد (۷۰۰۰ سال پیش از اکنون) میانجامد.
در ادامه کار، با گسترش کاوشها در جنوب بازار تهران بقایای یک اسکلت دیگر نیز در نزدیکی ترانشهی باز شده اسکلت بانوی هفت هزار ساله تهران کشف میشود. حدود ۱۱ ماه از کشفِ جایی که بانوی هفت هزار ساله زیر شلوغیهای خیابان مولوی آرام گرفته است میگذرد و اکنون این مکان تبدیل به یک زبالهدانی و مجتمع امن رفاهی برای معتادان منطقه شده تا هم مکانی مناسب برای قضای حاجتشان باشد و هم پناهگاهی امن برای گذران اموراتشان.
مغازهداران اطراف در اینباره به خبرنگار ایسنا میگویند: معتادان شبها از حفاظهای اطراف بالا رفته و در آنجا میخوابند. چند روز گذشته افرادی از میراث و شهرداری دو نیسان زباله از اینجا بیرون بردهاند. آنها اینجا را به حال خودش رها کرده و رفتهاند و ما را به دردسر انداخته و کاسبیمان را کساد کردهاند و هیچکس هم پاسخگوی شرایط پیش آمده برای ما نیست.
هنگام عبور از اطراف آن بوی تعفن مشام را آزار میدهد. با این حال هرازگاهی نیز نظر رهگذران به این چارچوب بسته جلب میشود و به آن سَرکی میکشند. رانندگانی هم که پیگیر اخبار بوده و یا در روزهای آغازین این کشف و رسانهای شدن آن مسافران زیادی را از مناطق مختلف شهر به آنجا میآوردند، هنگامی که سرککشان اطراف کارگاه کاوش را میبینند، در حین حرکت فریاد میزنند از قول ما هم یک فاتحه برایش بفرستید!
بانوی ۷ هزار ساله و اسکلت کشف شده در اطراف آن تنها به وسیله چند ایرانیت محافظت میشوند و اثری از مامور یگان حفاظت میراث فرهنگی در اطرافش نیست.
علاوه بر همه اینها، تغییرات آب و هوایی نیز نگرانکننده است. به طور حتم نفوذ آب باران به داخل این کارگاه اجتنابناپذیر است.
کمی بالاتر از این کارگاه، کارگاه کاوش باستانشناسی دیگری نیز در خیابان رئیس عبداللهی است که به حال خود رها شده و وضعیت بهتری از ترانشهی بانوی هفت هزار ساله ندارد. از لایههای اولیه و نزدیک به سطح این ترانشه، قبرهایی مربوط به دوره قاجار به دست آمده و در لایههای تحتانی آن نیز ابزارهای سنگی مربوط به پیش از تاریخ کشف شده است. روی این ترانشه را نیز با یک ایرانیت بستهاند و اطرافش را زبالهها و فضولات انسانی احاطه کرده است!
قرار بود محل دفن بانوی هفت هزار ساله و ترانشههای باز شدهی دیگر در ارتباط با هم، با همکاری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و سازمان زیباسازی شهرداری به یک سایت موزهی شهری تبدیل شود، اما تا کنون هیچ اتفاقی نیفتاده و تنها لاشهای از این کارگاه کاوش و ترانشهها برجای باقی مانده است.