فاطمه اکبرپور گفت: میزان پسماند تولید شده در بیمارستان‌های سایر شهرهای استان تهران در اوایل اسفند ماه و قبل از آن ۱۱ تن در روز و در فروردین ماه با ۱۰ تن افزایش بین ۱۱ تا ۲۰ تن در روز افزایش یافت.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود اظهار کرد: با توجه به شیوع ویروس کرونا از اوایل اسفند ماه سال ۹۸ تاکنون شاهد افزایش میزان تولید پسماندهای بیمارستانی و شهری بوده‌ایم.اکبرپور با اشاره به این که در گذشته پسماندهای بیمارستانی به سه دسته «عادی»، «عفونی، تیز و برنده» و «شیمیایی و دارویی» تفکیک می‌شدند، گفت: طبق جلسه‌ای که در روزهای ابتدایی شیوع بیماری کووید-۱۹ یعنی اوایل اسفند ماه سال ۹۸ با معاونان بهداشت سه دانشگاه علوم پزشکی و سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران برگزار کردیم، به منظور کاهش و از بین بردن خطر شیوع این بیماری، تأکید و تصویب شد که علاوه بر رعایت ضوابط مربوط به پسماندهای بیمارستانی – که از گذشته نیز اجرا می‌شد – در بخش‌هایی از بیمارستان‌ها که بیماران کرونایی بستری می‌شوند، پسماندها داخل کیسه‌های دولایه و سه لایه قرار بگیرد.وی ادامه داد: به رغم رعایت تمامی این ضوابط، قرار شد تمام پسماندهای بیمارستانی – که در گذشته به عادی و عفونی تفکیک می‌شدند – در دسته‌بندی پسماند عفونی قرار گیرند و به عنوان پسماند عفونی در کهریزک دفن شوند.اکبرپور با بیان اینکه با شیوع ویروس کرونا در اوایل اسفند ماه تمامی بیمارستان‌های کشور پذیرای بیماران کرونایی نبودند و تعداد محدودی از بیمارستان‌ها به عنوان معین انتخاب شدند تا به مبتلا به بیماری کووید- ۱۹ خدمات ارایه کنند، اظهار کرد: از همان روزهای ابتدایی شیوع این بیماری شاهد افزایش میزان پسماندهای تولیدی بیمارستان‌ها بودیم و با افزایش تعداد بیمارستان‌های مخصوص مبتلایان به ویروس کرونا، مراجعه‌کنندگان و افرادی که در بیمارستان‌ها بستری می‌شدند میزان پسماند تولیدی بیمارستان‌ها بیش از پیش افزایش پیدا کرد و اکنون به گفته وزارت بهداشت ۱۴۹ بیمارستان در شهر تهران پذیرای این بیماران هستند.
میزان تولید پسماندهای شیمیایی و دارویی در روزهای کرونایی
اکبرپور با اشاره به اینکه پسماند شیمیایی و دارویی جدا از سایر پسماندهای بیمارستانی دفع می‌شوند و سهم کمی در میزان پسماند دارند، گفت: پسماندهای شیمیایی و دارویی مسیر خاص خود را طی می‌کنند و به اشخاص حقیقی و حقوقی برای دفن نهایی در یکی از سایت‌های مجاز کشور واگذار می‌شوند. میزان تولید پسماند شیمیایی و دارویی در اوایل اسفند ماه ۳ تن در روز بود و پس از شیوع ویروس کرونا بین ۳ تا ۴ تن در روز متغیر شد؛ یعنی دستخوش تغییر چندانی نشده است. همچنین این نوع پسماند بیمارستانی همراه سایر پسماندهای بیمارستانی اعم از پسماند عادی و عفونی و تیز و برنده در کهریزک دفن نمی‌شوند.رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران با استناد به اطلاعاتی که مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری شهر تهران ارائه کرده است، خاطرنشان کرد: در روزهای اخیر میزان پذیرش پسماندهای بیمارستانی در مراکز دفن کاهش یافته و بار دیگر به همان ۸۰ تن در روز نزدیک شده است که نشان از ارتباط مستقیم بین مراجعه کنندگان و بستری شدگان با میزان پسماند تولید شده در بیمارستان‌ها دارد.
ارتکاب تخلفات پسماندسوزی در برخی مراکز درمانی پس از شیوع کرونا
اکبرپور با اشاره به اینکه با شیوع ویروس کرونا در کشور، بیشترین نظارت‌ها متوجه بیمارستان‌ها بوده است، تصریح کرد: این به معنی کم اهمیت بودن سایر مراکز درمانی مانند درمانگاه‌ها و مراکز خرد درمانی نیست بلکه آنها در اولویت‌های بعدی قرار گرفته بودند اما همین مساله باعث شد یکسری تخلفات از سوی این مراکز صورت گیرد و از شرایط پیش آمده سوءاستفاده کنند.وی ادامه داد: دو مورد گزارش «تخلیه غیر مجاز پسماندهای پزشکی در عرصه‌های طبیعی» داشتیم که یکی از این موارد اسفند ماه ۹۸ در اراضی کشاورزی جنوب شهرستان ورامین و مورد دوم فروردین ماه ۹۹ بین «حسن آباد» و «وهن آباد» در بخش «فشافویه» شهرستان ری در استان تهران بود.
رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران افزود: طبق بازدید و بررسی‌هایی که توسط سازمان حفاظت محیط زیست استان تهران انجام شد، پسماندهای تخلیه شده در این مناطق عمدتا «گان» (نوعی لباس مخصوص پزشک و پرسنل اتاق عمل) و ماسک بودند و با توجه به حجم پسماند تخلیه شده در هر دو محل و عدم بسته‌بندی آنها داخل کیسه‌های زرد و مشکی دریافتیم که این پسماندها مربوط به مراکز بیمارستانی نیستند و متعلق به سایر مراکز درمانی مانند درمانگاه‌ها یا مراکز نگهداری از سالمندان و… بودند.اکبرپور افزود: متاسفانه در پسماندهای تخلیه شده برچسب یا کاغذی پیدا نکردیم که به شناسایی مراکز درمانی متخلف کمک کند اما با ورود فرمانداری شهرستان‌های ری و ورامین و عوامل شهرداری‌های هر دو شهر این پسماندها به‌صورت بهداشتی جمع‌آوری و دفن شدند و پس از آن نظارت بر مراکز درمانی خرد بیش از پیش شد و خوشبختانه مورد دیگری از تخلیه غیر مجاز پسماند پزشکی تاکنون گزارش نشده است.رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران در پاسخ به این پرسش ایسنا که تخلیه غیر مجاز پسماندهای پزشکی در عرصه‌های طبیعی چه عواقبی برای متخلفان دارد، اظهارکرد: متولی آن مراکز درمانی که اقدام به تخلیه غیر مجاز پسماندهای بیمارستانی کرده اند به مراجع قضایی معرفی و براساس حکم مرجع قضایی با آنان برخورد می‌شود.وی تصریح کرد: به استناد ماده ۱۶ قانون مدیریت پسماندها و ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی این اقدام تهدید علیه بهداشت عمومی محسوب می‌شود و جرایم در نظر گرفته شده برای این افراد قابل بخشش نیست چون اقدام متخلفان می‌تواند عامل انتشار ویروس کرونا شود.
افزایش پسماند شهر تهران پس از کرونا
اکبرپور در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به این پرسش ایسنا که میزان تولید پسماند خانگی پایتخت از زمان شیوع ویروس کرونا چه تغییری کرده‌است، گفت: قبل از انتشار ویروس کرونا با توجه به تمهیدات اندیشیده شده و عملیات تفکیک پسماند که توسط شهرداری شهر تهران انجام می‌شود میزان ورود پسماندهای شهری پایتخت به «مجتمع پردازش و دفع پسماند آرادکوه» از ۷۵۰۰ تن در روز به ۴۹۰۰ تن رسیده یعنی حدود ۵۰۰۰ تن کاهش پیدا کرده بود اما اکنون به‌دلیل توقف عملیات تفکیک زباله و استفاده مردم از وسایل حفاظتی اعم از ماسک و دستکش و … میزان پسماندها اضافه شده است و میزان پسماند شهری پایتخت بار دیگر به ۷۰۰۰ تا ۷۵۰۰ تن در روز رسیده است.
دفن مستقیم همه پسماندهای شهری و خانگی
وی در ادامه خاطرنشان کرد: باید به این نکته توجه داشت که با شیوع ویروس کرونا و احتمال آلودگی برخی پسماندهای خانگی به پسماندهای مبتلایان به کووید ۱۹ که در قرنطینه خانگی به سر می‌برند و حتی افرادی که بدون هیچ علائمی ناقل ویروس کرونا هستند، عملیات تفکیک پسماندهای شهری و فعالیت سالن‌های پردازش شهرداری در مجتمع دفع زباله آرادکوه متوقف شدند و تصمیم بر آن شد که تمامی پسماندهای شهری و خانگی جمع‌آوری و بدون انجام پردازش یا ورود به دستگاه ریجکت‌سوز و کمپوست به صورت مستقیم دفن شوند.رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران در پاسخ به این پرسش ایسنا که چه تمهیداتی برای عوامل اجرایی مدیریت پسماند در نظر گرفته شده است، گفت: طبق ماده ۵ قانون مدیریت پسماند در شرایط شیوع ویروس کرونا و چه قبل از آن، مدیران اجرایی پسماندها موظف هستند براساس معیارها و ضوابط وزارت بهداشت ترتیبی اتخاذ کنند تا سلامت، بهداشت و ایمنی‌عوامل اجرایی تحت نظارت آنها تأمین و تضمین شود.وی ادامه داد: وزارت بهداشت علاوه بر پروتکل‌های گذشته از همان روزهای آغاز شیوع ویروس کرونا پروتکل‌های بهداشتی جدیدی را برای اصناف مختلف و عوامل درگیر در مدیریت پسماند تدوین کرد و در شرایط کنونی با حساسیت، شدت و حدت بیشتری باید رعایت و اجرا شوند.رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران با اشاره به اینکه طبق آماری که شهرداری تهران ارائه کرده است هیچ مورد ابتلای عوامل اجرایی پسماندها به ویروس کرونا گزارش نشده است، گفت: پاکبانان، پیمانکاران، رانندگان ماشین‌های حمل زباله و تمام عواملی که این روزها در حوزه مدیریت پسماند فعالیت و جهادگرانه تلاش می‌کنند و در صف خط مقدم مبارزه با ویروس کرونا قرار دارند باید این ملاحظات بهداشتی را رعایت کنند.وی درباره نکاتی که مردم در شرایط شیوع ویروس کرونا باید رعایت کنند، اظهار کرد: به مظور جلوگیری از شیوع این بیماری ملزم هستیم که ملاحظات بهداشتی و زیست محیطی را رعایت کنیم و در این حین استفاده از ابزار حفاظتی مانند ماسک و دستکش و … اجتناب ناپذیر است بنابراین برای اینکه از این وسایل کمتر استفاده کنیم باید تا حد امکان در خانه بمانیم و برای کارهای غیر ضروری از خانه خارج نشویم تا بتوانیم زنجیره انتقال این ویروس را قطع کنیم و در نتیجه میزان تولید پسماندهای بیمارستانی و خانگی کاهش دهیم.اکبرپور در پایان درباره چگونگی دفع پسماند در منزل و در سطح شهر تاکید کرد: مردم چه بیمار و دارای علائم بیماری چه سالم و فاقد علائم بیماری باشند باید پسماندهایی که ممکن است به ویروس کرونا آلوده باشد را داخل کیسه‌های در بسته قرار دهند سپس آن ها را در سطل زباله خانگی یا مخازن شهری دفع کنند تا اگر پاکبان‌ها، زباله‌گردها و کودکان کار عوامل حفاظتی را رعایت نکرده بودند به این ویروس مبتلا نشوند.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود اظهار کرد: با توجه به شیوع ویروس کرونا از اوایل اسفند ماه سال ۹۸ تاکنون شاهد افزایش میزان تولید پسماندهای بیمارستانی و شهری بوده‌ایم.اکبرپور با اشاره به این که در گذشته پسماندهای بیمارستانی به سه دسته «عادی»، «عفونی، تیز و برنده» و «شیمیایی و دارویی» تفکیک می‌شدند، گفت: طبق جلسه‌ای که در روزهای ابتدایی شیوع بیماری کووید-۱۹ یعنی اوایل اسفند ماه سال ۹۸ با معاونان بهداشت سه دانشگاه علوم پزشکی و سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران برگزار کردیم، به منظور کاهش و از بین بردن خطر شیوع این بیماری، تأکید و تصویب شد که علاوه بر رعایت ضوابط مربوط به پسماندهای بیمارستانی – که از گذشته نیز اجرا می‌شد – در بخش‌هایی از بیمارستان‌ها که بیماران کرونایی بستری می‌شوند، پسماندها داخل کیسه‌های دولایه و سه لایه قرار بگیرد.وی ادامه داد: به رغم رعایت تمامی این ضوابط، قرار شد تمام پسماندهای بیمارستانی – که در گذشته به عادی و عفونی تفکیک می‌شدند – در دسته‌بندی پسماند عفونی قرار گیرند و به عنوان پسماند عفونی در کهریزک دفن شوند.اکبرپور با بیان اینکه با شیوع ویروس کرونا در اوایل اسفند ماه تمامی بیمارستان‌های کشور پذیرای بیماران کرونایی نبودند و تعداد محدودی از بیمارستان‌ها به عنوان معین انتخاب شدند تا به مبتلا به بیماری کووید- ۱۹ خدمات ارایه کنند، اظهار کرد: از همان روزهای ابتدایی شیوع این بیماری شاهد افزایش میزان پسماندهای تولیدی بیمارستان‌ها بودیم و با افزایش تعداد بیمارستان‌های مخصوص مبتلایان به ویروس کرونا، مراجعه‌کنندگان و افرادی که در بیمارستان‌ها بستری می‌شدند میزان پسماند تولیدی بیمارستان‌ها بیش از پیش افزایش پیدا کرد و اکنون به گفته وزارت بهداشت ۱۴۹ بیمارستان در شهر تهران پذیرای این بیماران هستند.
میزان تولید پسماندهای شیمیایی و دارویی در روزهای کرونایی
اکبرپور با اشاره به اینکه پسماند شیمیایی و دارویی جدا از سایر پسماندهای بیمارستانی دفع می‌شوند و سهم کمی در میزان پسماند دارند، گفت: پسماندهای شیمیایی و دارویی مسیر خاص خود را طی می‌کنند و به اشخاص حقیقی و حقوقی برای دفن نهایی در یکی از سایت‌های مجاز کشور واگذار می‌شوند. میزان تولید پسماند شیمیایی و دارویی در اوایل اسفند ماه ۳ تن در روز بود و پس از شیوع ویروس کرونا بین ۳ تا ۴ تن در روز متغیر شد؛ یعنی دستخوش تغییر چندانی نشده است. همچنین این نوع پسماند بیمارستانی همراه سایر پسماندهای بیمارستانی اعم از پسماند عادی و عفونی و تیز و برنده در کهریزک دفن نمی‌شوند.رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران با استناد به اطلاعاتی که مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری شهر تهران ارائه کرده است، خاطرنشان کرد: در روزهای اخیر میزان پذیرش پسماندهای بیمارستانی در مراکز دفن کاهش یافته و بار دیگر به همان ۸۰ تن در روز نزدیک شده است که نشان از ارتباط مستقیم بین مراجعه کنندگان و بستری شدگان با میزان پسماند تولید شده در بیمارستان‌ها دارد.
ارتکاب تخلفات پسماندسوزی در برخی مراکز درمانی پس از شیوع کرونا
اکبرپور با اشاره به اینکه با شیوع ویروس کرونا در کشور، بیشترین نظارت‌ها متوجه بیمارستان‌ها بوده است، تصریح کرد: این به معنی کم اهمیت بودن سایر مراکز درمانی مانند درمانگاه‌ها و مراکز خرد درمانی نیست بلکه آنها در اولویت‌های بعدی قرار گرفته بودند اما همین مساله باعث شد یکسری تخلفات از سوی این مراکز صورت گیرد و از شرایط پیش آمده سوءاستفاده کنند.وی ادامه داد: دو مورد گزارش «تخلیه غیر مجاز پسماندهای پزشکی در عرصه‌های طبیعی» داشتیم که یکی از این موارد اسفند ماه ۹۸ در اراضی کشاورزی جنوب شهرستان ورامین و مورد دوم فروردین ماه ۹۹ بین «حسن آباد» و «وهن آباد» در بخش «فشافویه» شهرستان ری در استان تهران بود.
رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران افزود: طبق بازدید و بررسی‌هایی که توسط سازمان حفاظت محیط زیست استان تهران انجام شد، پسماندهای تخلیه شده در این مناطق عمدتا «گان» (نوعی لباس مخصوص پزشک و پرسنل اتاق عمل) و ماسک بودند و با توجه به حجم پسماند تخلیه شده در هر دو محل و عدم بسته‌بندی آنها داخل کیسه‌های زرد و مشکی دریافتیم که این پسماندها مربوط به مراکز بیمارستانی نیستند و متعلق به سایر مراکز درمانی مانند درمانگاه‌ها یا مراکز نگهداری از سالمندان و… بودند.اکبرپور افزود: متاسفانه در پسماندهای تخلیه شده برچسب یا کاغذی پیدا نکردیم که به شناسایی مراکز درمانی متخلف کمک کند اما با ورود فرمانداری شهرستان‌های ری و ورامین و عوامل شهرداری‌های هر دو شهر این پسماندها به‌صورت بهداشتی جمع‌آوری و دفن شدند و پس از آن نظارت بر مراکز درمانی خرد بیش از پیش شد و خوشبختانه مورد دیگری از تخلیه غیر مجاز پسماند پزشکی تاکنون گزارش نشده است.رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران در پاسخ به این پرسش ایسنا که تخلیه غیر مجاز پسماندهای پزشکی در عرصه‌های طبیعی چه عواقبی برای متخلفان دارد، اظهارکرد: متولی آن مراکز درمانی که اقدام به تخلیه غیر مجاز پسماندهای بیمارستانی کرده اند به مراجع قضایی معرفی و براساس حکم مرجع قضایی با آنان برخورد می‌شود.وی تصریح کرد: به استناد ماده ۱۶ قانون مدیریت پسماندها و ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی این اقدام تهدید علیه بهداشت عمومی محسوب می‌شود و جرایم در نظر گرفته شده برای این افراد قابل بخشش نیست چون اقدام متخلفان می‌تواند عامل انتشار ویروس کرونا شود.
افزایش پسماند شهر تهران پس از کرونا
اکبرپور در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به این پرسش ایسنا که میزان تولید پسماند خانگی پایتخت از زمان شیوع ویروس کرونا چه تغییری کرده‌است، گفت: قبل از انتشار ویروس کرونا با توجه به تمهیدات اندیشیده شده و عملیات تفکیک پسماند که توسط شهرداری شهر تهران انجام می‌شود میزان ورود پسماندهای شهری پایتخت به «مجتمع پردازش و دفع پسماند آرادکوه» از ۷۵۰۰ تن در روز به ۴۹۰۰ تن رسیده یعنی حدود ۵۰۰۰ تن کاهش پیدا کرده بود اما اکنون به‌دلیل توقف عملیات تفکیک زباله و استفاده مردم از وسایل حفاظتی اعم از ماسک و دستکش و … میزان پسماندها اضافه شده است و میزان پسماند شهری پایتخت بار دیگر به ۷۰۰۰ تا ۷۵۰۰ تن در روز رسیده است.
دفن مستقیم همه پسماندهای شهری و خانگی
وی در ادامه خاطرنشان کرد: باید به این نکته توجه داشت که با شیوع ویروس کرونا و احتمال آلودگی برخی پسماندهای خانگی به پسماندهای مبتلایان به کووید ۱۹ که در قرنطینه خانگی به سر می‌برند و حتی افرادی که بدون هیچ علائمی ناقل ویروس کرونا هستند، عملیات تفکیک پسماندهای شهری و فعالیت سالن‌های پردازش شهرداری در مجتمع دفع زباله آرادکوه متوقف شدند و تصمیم بر آن شد که تمامی پسماندهای شهری و خانگی جمع‌آوری و بدون انجام پردازش یا ورود به دستگاه ریجکت‌سوز و کمپوست به صورت مستقیم دفن شوند.رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران در پاسخ به این پرسش ایسنا که چه تمهیداتی برای عوامل اجرایی مدیریت پسماند در نظر گرفته شده است، گفت: طبق ماده ۵ قانون مدیریت پسماند در شرایط شیوع ویروس کرونا و چه قبل از آن، مدیران اجرایی پسماندها موظف هستند براساس معیارها و ضوابط وزارت بهداشت ترتیبی اتخاذ کنند تا سلامت، بهداشت و ایمنی‌عوامل اجرایی تحت نظارت آنها تأمین و تضمین شود.وی ادامه داد: وزارت بهداشت علاوه بر پروتکل‌های گذشته از همان روزهای آغاز شیوع ویروس کرونا پروتکل‌های بهداشتی جدیدی را برای اصناف مختلف و عوامل درگیر در مدیریت پسماند تدوین کرد و در شرایط کنونی با حساسیت، شدت و حدت بیشتری باید رعایت و اجرا شوند.رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران با اشاره به اینکه طبق آماری که شهرداری تهران ارائه کرده است هیچ مورد ابتلای عوامل اجرایی پسماندها به ویروس کرونا گزارش نشده است، گفت: پاکبانان، پیمانکاران، رانندگان ماشین‌های حمل زباله و تمام عواملی که این روزها در حوزه مدیریت پسماند فعالیت و جهادگرانه تلاش می‌کنند و در صف خط مقدم مبارزه با ویروس کرونا قرار دارند باید این ملاحظات بهداشتی را رعایت کنند.وی درباره نکاتی که مردم در شرایط شیوع ویروس کرونا باید رعایت کنند، اظهار کرد: به مظور جلوگیری از شیوع این بیماری ملزم هستیم که ملاحظات بهداشتی و زیست محیطی را رعایت کنیم و در این حین استفاده از ابزار حفاظتی مانند ماسک و دستکش و … اجتناب ناپذیر است بنابراین برای اینکه از این وسایل کمتر استفاده کنیم باید تا حد امکان در خانه بمانیم و برای کارهای غیر ضروری از خانه خارج نشویم تا بتوانیم زنجیره انتقال این ویروس را قطع کنیم و در نتیجه میزان تولید پسماندهای بیمارستانی و خانگی کاهش دهیم.اکبرپور در پایان درباره چگونگی دفع پسماند در منزل و در سطح شهر تاکید کرد: مردم چه بیمار و دارای علائم بیماری چه سالم و فاقد علائم بیماری باشند باید پسماندهایی که ممکن است به ویروس کرونا آلوده باشد را داخل کیسه‌های در بسته قرار دهند سپس آن ها را در سطل زباله خانگی یا مخازن شهری دفع کنند تا اگر پاکبان‌ها، زباله‌گردها و کودکان کار عوامل حفاظتی را رعایت نکرده بودند به این ویروس مبتلا نشوند.
