سهمیه ۳۰‌درصدی زنان موانع محدودیت‌ها و فرصت‌ها

کمتر از دو ماه دیگر ثبت‌نام نامزدهای انتخابات دور دهم مجلس آغاز می‌شود، اما به‌نظر می‌رسد انتخابات پیش‌رو تفاوت‌هایی با مجالس پیشین دارد که بررسی همه این تفاوت‌ها در مجال این مقال نمی‌گنجد؛ اما یکی از این تفاوت‌ها فعالیت‌هایی است که برای افزایش نرخ حضور زنان در مجلس آینده صورت‌گرفته است. گذشت ۳۶سال از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل ۹دوره مجلس بر روند روبه‌کاهش نرخ حضور زنان دراین نهاد قانون‌گذاری و دیگر نهادهای قدرت در کشور دلالت می‌کند. در مطلوب‌ترین وضعیت این نرخ به ۴/۳۰درصد نرسیده است؛ به‌عبارت دیگر تعداد زنان در مجلس در رقمی بین هشت و ۱۴نفر متوقف شده است. در ضرورت حضور زنان در نهادهای تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز سخن‌ها بسیار گفته شده است و این مقال نیز قصد پرداختن به آن را ندارد، اما مهم‌ترین ضرورت این است که علی‌القاعده یکی از الزامات اصلی توسعه متوازن، پایدار و همه‌جانبه، مشارکت آحاد مردم در فرآیند توسعه است و غیبت زنان به‌عنوان نیمی از پیکره جامعه یکی از دلایل اصلی عدم تحقق توسعه در کشور است. 
بنابر‌این تلاش‌های زنان اصلاح‌طلب در طول چند سال گذشته بر جریان‌سازی این رویکرد در مجموعه اصلاح‌طلبان متمرکز شده است که امروز تقریبا همه طیف‌ها و احزاب منتسب به جریان اصلاح‌طلب‌پذیرفته‌اند برای افزایش حضور زنان در مجلس آینده باید نه‌تنها سقف و سهمیه‌ای به‌عنوان چشم‌انداز مد نظر قرار گیرد، برای تحقق آن نیز باید به یک استراتژی واقع‌بینانه و واحد دست یافت؛ به‌نحوی که این ۳۰ ‌درصد در معرفی نامزدهای نهایی جریان سیاسی اصلاح‌طلب نمود عینی پیدا کند. بدون شک این موفقیت جز در سایه همگرایی و هماهنگی بین مجموعه زنان فعال دراین حوزه به دست نمی‌آمد و به‌همین دلیل، در ادامه راه نیز این همگرایی و هم‌صدایی از الزامات اصلی موفقیت زنان در انتخابات پیش‌رو خواهد بود؛ از طرف دیگر، طرح این موضوع که برگرفته از الگوها و تجربه‌های موفق دنیاست نیز از ملاحظات جدی است که فعالان این حوزه در ادامه راه باید به آن توجه کافی داشته باشند؛ الگوی موفقی که یا از جانب دولت‌ها در قوانین انتخاباتی جریان‌سازی شده است یا احزاب و جریان‌های موثر از آن بهره گرفته‌اند. 
اما ملاحظه جدی دیگر درک واقع‌بینانه شرایط امروز ایران و نیز موانع محدویت‌ها و فرصت‌هایی است که پیش‌روی زنان ایران برای دستیابی به فرصت‌های برابر قرار گرفته است. بدون درنظرگرفتن مجموعه این اقتضائات و تکیه بر ظرفیت‌های داخلی کشور، و تجربه‌های ناموفق گذشته، قاعدتا این احتمال وجود دارد که فرصت‌های پیش‌آمده به تهدیدی علیه فعالیت‌های منطقی و مقتضی تبدیل شود؛ ازاین‌رو باید از دستاورد‌های موجود مراقبت کرد و فرصتی را که ظرفیت‌های درونی کشور فراهم آورده است مغتنم شمرد. توجه به هر یک از این ملاحظات در ادامه راه ضریب موفقیت زنان را در انتخابات پیش‌رو دوچندان می‌کند.