صندوق بین المللی پول در جدیدترین ارزیابی خود به بررسی وضعیت اقتصادی کشورهای منطقه خاورمیانه پرداخته که بخش قابل توجهی از آنها اقتصاد خود را به وسیله درآمدهای حاصل از فروش نفت می‌گردانند. از این رو بررسی بخش غیرنفتی اقتصاد این کشورها نشان دهنده نحوه برنامه ریزی بلندمدت آنها و کاهش وابستگی به نفت است.
ایران از سال‌ها قبل با برنامه ریزی برای کاهش سهم نفت از اقتصاد خود از کشورهای پیشرو در این زمینه در منطقه بوده است ولی با توجه به تحریم‌های آمریکا، دستیابی به درآمدهای ملی و استفاده از آنها برای توسعه زیرساخت‌ها دشوار شده است.
بازگشت تحریم‌های آمریکا از حدود دو سال قبل، باعث شده دولت ایران اهمیت قابل توجهی به بخش غیرنفتی اقتصاد بدهد و در شرایطی که در سال ۲۰۱۸، اقتصاد ایران با شوکی جدید مواجه شد، در دو سال گذشته، تلاش کرده بخشی از خلاء را پر کند و به این ترتیب به جای درآمد نفت از اقتصاد غیرنفتی خود بهره گیرد. به این ترتیب هرچند همچنان آمار اقتصادی ایران در بخش غیر نفتی در سال گذشته میلادی منفی بوده اما به نظر می‌رسد که این عدد در ماه‌های آینده و پس از عبور از کرونا می‌تواند وابستگی طولانی به نفت را برطرف کند.
ارزیابی‌های صندوق بین المللی پول از وضعیت اقتصادی کشورهای منطقه نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۹، ترکمنستان با ثبت ۶.۵ درصد بهترین عملکرد را در میان کشورهای منطقه به دست آورده است. این کشور در فاصله بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ میلادی نیز رشدی بیش از ۱۰ درصدی را تجربه کرده است.
قزاقستان با رشد ۵.۷ درصدی، عراق با رشد ۴.۳ درصدی و آذربایجان با رشد ۳.۵ درصدی دیگر کشورهایی هستند که در سال ۲۰۱۹، اقتصاد غیرنفتی آنها عملکرد قابل دفاعی داشته است.
قطر که با ثبت رشد اقتصاد ۱۲ درصدی در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ بهترین کشور در منطقه بود در سال ۲۰۱۹ تنها رشدی ۱.۵ درصدی داشته است و این عدد در امارات متحده عربی تنها یک درصد بوده است.
ایران که در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ میلادی میانگین رشدی ۴.۱ درصد را داشته در سال ۲۰۱۹ به عدد منفی ۱.۲ درصد رسیده که به نظر می‌رسد بخش قابل توجهی از آن تحت تاثیر تحریم‌های امریکا رخ داده است. با شیوع کرونا و درگیر شدن تمام کشورهای جهان با تبعات آن، پیش بینی می‌شود بسیاری از کشورها در منطقه و جهان سل ۲۰۲۰ را با آماری منفی به پایان برسانند.
انتهای پیام
