دکتر محمدرضا شانهساز در ارتباط ویدیو کنفرانسی با خبرنگاران با اشاره به اقدامات این سازمان در تأمین اقلام ضروری برای مقابله با کرونا، گفت: پیش از اطلاعمان از بیماری در روزهای واپسین بهمنماه آمادگیهای نسبی بر اساس پیش بینیها اخذ کرده بودیم تا با همکارانمان از مردم و کادر درمانی کشور محافظت کنیم. در این راستا همکاریهای بین بخشی با سایر دستگاهها و وزارتخانهها حاصل شد و همچنین توانستیم از ظرفیت صنوف، بسیج و… استفاده کرده و مردم را پای کار بیاوریم.
وی افزود: در حالی که پیش از شیوع این بیماری ظرفیت تولید ماسک به صورت روزانه حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار ماسک بود توانستیم این ظرفیت را به تولید دو میلیون ماسک در روز برسانیم، همچنین برای تولید الکل و محلولهای ضدعفونی کننده نیز بلافاصله مجوزهای لازم را به دانشگاههای علومپزشکی دادیم تا بتوانند در صورت نیاز، اقدام به ارائه مجوز برای تولید این محصولات کنند تا جایی که ظرف ۲ یا ۳ هفته بتوانیم نیاز کشور را تامین کنیم.
رئیس سازمان غذا و دارو افزود: درحال حاضر لباسهای مورد نیاز کادر درمان در کشور تولید میشود و با همت تولیدکنندگان داخلی هم اکنون ۶ نوع لباس در کشور ما تولید میشود و قیمت این اقلام یک چهارم محصولات خارجی است. وضعیت تولید لباس قبل از شیوع کرونا روزانه ۲۰۰۰ لباس بود و امروز این لباسها با پارچه لطیف و تعداد بسیار زیاد تولید میشود، این پارچهها مورد تایید سازمان انرژی اتمی است و از قابلیت محافظتی بسیار بالایی برخوردارند. همچنین با تلاش محققان، امروز توانایی صادرات کیت را داریم و امیدواریم با دپوی لازم بتوانیم صادرات ونتیلاتور را آغاز کنیم.
شانه ساز ادامه داد: در تولید ونتیلاتور با حرکت جهادی صنایع را پای کار آوردیم و اکنون نه تنها نیاز کشور را تامین کرده بلکه به تدریج به آستانه صادرات رسیدهایم، اما صادرات منوط به دپوی مناسب برای استفاده در پیکهای مجدد در داخل کشور است. در نظر داریم با همکاران در وزارت صمت مجوزهای صادرات را تسهیل کنیم. اقدامات خوبی در تولید داروهای موثر و واکسن کرونا صورت گرفته است و امیدواریم از کشورهای پیشتاز در تولید واکسن و داروهای مورد نیاز در درمان کرونا باشیم.
رییس سازمان غذا و دارو با اشاره به نقش رسانهها در اطلاع رسانی و افزایش آگاهی مردم بیان کرد: در توفیق مقابله با کرونا و تامین اقلام و تجهیزات مورد نیاز به طور حتم رسانه ملی و رسانههایی که در اطلاع رسانی مردم، نقش داشتند و این امر نتیجه همراهی رسانهها و پای کار آمدن مردم بود و ما در پای کار آوردن مردم سختی و دشواری نداشتیم و در بسیاری از زمانها مردم جلوتر از ما حرکت میکردند و قبل از اینکه ما پیشنهاد بدهیم پیشنهادات روی میز ما و وزارت صمت بود، ما سعی کردیم موانع را از پیش پای مردم برداریم و اینکه مردم حساسیت پیدا کردند نتیجه فضاسازی و تلاش رسانه ها بود.
“فاویپیراویر” و ” رمدسیویر” تایید میشوند؟
معاون وزیر بهداشت درپاسخ به سوال ایسنا در خصوص وضعیت مطالعات بر دو داروی “فاویپیراویر” و ” رمدسیویر” گفت: فاویپیراویر در حال طی کردن مراحل آخر تحقیقات است؛ اما برخلاف اطلاعرسانیهای برخی همکاران، نتوانسته نمره قبولی را دریافت کند. هرچند همچنان منتظر نتایج نهایی هستیم، اما تاکنون نتوانسته نمره قبولی اخذ کند. داروی “رمدیسیویر” نیز در دنیا مطرح شده که بارقههای امید در مورد آن پررنگ شده اما، نمیتوان اظهار نظر قطعی درمورد این داروها داشت، هر دو دارو مورد کارآزمایی بالینی در کشور قرار میگیرند و در صورت تأیید نهایی توان تولید هر دو دارو در کشور وجود دارد. به لطف خدا توان خوبی در زمینه داروسازی در کشور داریم و از بابت دارو مشکل خاصی وجود ندارد.
وی در پاسخ به سوال دیگر ایسنا درباره روند تولید واکسن کرونا در ایران، بیان کرد: در حوزه واکسن نیز مراکز خصوصی و دولتی در حال انجام تحقیقات هستند و در برخی موارد از کشورهای دیگر جلوتر هستیم. اما نباید فراموش کرد این ویروس رفتار خاصی دارد که همین موضوع سبب شده تولید واکسن برای آن راحت نباشد.
ظرفیت ۱۰ برابری واردات واکسن آنفلوآنزا در سال جاری
وی در مورد برنامههای این سازمان برای تهیه واکسن آنفلوآنزا در کشور نیز بیان کرد: در نظر داریم برای سال جاری حدود ۱۰ برابر سال گذشته برای بخش بهداشت و درمان و همچنین بخش خصوصی واکسن آنفلوآنزا تهیه کنیم. این واکسن حداکثر تا تابستان باید وارد کشور شود. هر سال “سوش” آنفلوآنزا تغییر میکند و نمیتوان از واکسن سال گذشته برای امسال استفاده کرد. پیش بینیهای لازم در زمینه واکسن آنفلوآنزا انجام شده است و امیدواریم به دور از شیطنتهای آمریکا و متحدانش بتوانیم تامین واکسن را انجام دهیم. در خصوص تولید داخلی واکسن آنفلوآنزا هم چند سال است که تلاش میشود و امیدواریم از سالهای بعد از واکسن تولید داخل آنفلوآنزا استفاده کنیم.
مشکلات تامین داروی بیماران MPS
شانه ساز در پاسخ به سوالی درباره کمبود داروی بیماران خاص گفت: در زمینه داروی بیماران خاص، به جز اقلام خاصی که به علت فشار تحریمها است، مشکلی وجود ندارد. در مواردی میبینیم که اصرار بر تهیه برخی برندهای خاص از طرف بیمار یا پزشکان وجود دارد، البته با وجود اینکه در قانون آمده که باید داروی ژنریک و تولید داخل تهیه شود، برای اینکه بیماران تحت فشار نباشند، داروهای برند را هم تا جایی که بتوانیم تأمین میکنیم. هفته گذشته چند داروخانه را به همراه رسانهها سر زدیم. هر نسخهای که دست مردم بود، با وجود مشکلات تحریمها و حمل و نقل، تهیه میشد. البته در برخی اقلام امکان توزیع در همه داروخانهها را نداریم. این داروها معمولا جزو داروهای کم مصرف هستند. باید برای استفاده از ارز موجود در کشور برنامه ریزی کنیم تا ابتدا بیماران به داروهای مورد نیاز دسترسی داشته باشند و سپس برندهای خاص تهیه شوند.
وی افزود: در حال حاضر در تامین داروی بیماران MPS مشکلاتی وجود دارد. علیرغم اینکه وجه دارو توسط برخی شرکتها دریافت شده اما این وجه برگشت می خورد و به علت ترس از آمریکا دارو را به ما نمیدهند. اما در تامین سایر داروها مشکل خاصی نداریم.
توان بالای ایران در تولید و صادرات دارو
معاون وزیر بهداشت در پاسخ به سوالی درباره تولید و صادرات کیتهای سرولوژی کرونا گفت: در مورد قابل اعتماد بودن نتیجه کیتهای تشخیصی بنده اظهار نظر خاصی نمیکنم، باید متخصصان در این زمینه اظهار نظر کنند. در کمیته علمی کرونا بحث انواع کیتها مطرح شده است. البته متخصصان کشور ما سایر کیتهای تشخیصی را به کیتهای سرولوژی ترجیح میدهند. این کیتها در داخل تولید شده و کشورهای دیگر هم متقاضی دریافت آن هستند.
وی با بیان اینکه بسیاری از داروها و اقلام تولیدی ما به کشورهای مطرح دنیا صادر میشود و بسیاری از کشورها روی داروسازی کشور ما و بخشهای مختلف علمی ایران حساب میکنند، تاکید کرد: اگر شیطنتهای خارجی و موانع موجود وجود نداشت، کیفیت داروهای ایرانی برای صادرات بسیار بالا است. وقتی وزرای بهداشت سایر کشورها به ایران میآیند و کارخانههای ما را میبینند متعجب میشوند که چگونه با وجود مشکلاتی مانند تحریمها توانستیم اینگونه موفق عمل کنیم.
وی در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: تجهیزات و داروهای مختلفی در کشور تولید میشود که به سایر کشورها صادر میکنیم و حتی در برخی موارد نمیتوانیم نام ایران را روی آن بگذاریم، چون از صادرات آن جلوگیری میشود و مشکلاتی ایجاد میکنند. خیلی از کشورها به توان ایران در زمینه تولید دارو اعتقاد دارند.
شانه ساز ادامه داد: کیتهای سرولوژی در کشور به وفور تولید میشود و صادرات آن آزاد شده است. اکنون واردات بسیاری از محصولات دیگر مثل الکل متوقف شده است؛ چراکه توان تولید و ذخیره آن در کشور فراهم شده است. البته در مورد کیتهای تشخیصی و ونتیلاتور با اینکه در داخل کشور تولید میشود، واردات آزاد است. چراکه میخواهیم اگر پیک بیماری اتفاق افتاد، مشکلی از نظر دپوی محصولات نداشته باشیم.
وی در مورد واکسن کرونا تاکید کرد: تولید واکسن یک مرحله آزمایشگاهی و سپس صنعتی دارد. نمیتوان در یک آزمایشگاه تولید انبوه واکسن انجام داد. مطالعات بالینی برای واکسن باید انجام شود. معمولا استانداردهای دارو و واکسن بین المللی است. برخی میگویند کیفیت دارو در کشور پایینتر است، اما استانداردها و مراجع بین المللی مطرح است و در ایران هم همین استانداردها استفاده میشود. همه داروها و واکسنها باید در مرحله تولید و پس از آن استانداردهای بین المللی را حفظ کنند.
قیمتگذاری ماسکها
وی درباره قیمت ماسک در کشور، گفت: در حال حاضر ۳ تا ۴ نوع ماسک در کشور تولید میشود. یک نوع ماسک سه لایه صنعتی است. در مورد قیمت انواع ماسک سه لایه، سه نوع وجود دارد که ماسک صنعتی قیمت زیر هزار تومان دارد. یک نوع دیگر توسط بسیج اصناف و صنایع تولید میشود و کیفیت مناسبی دارد و قیمت آن حدود هزار و دو هزار و ۵۰۰ تومان است. نوع دیگر هم وارداتی است که وقتی هنوز ظرفیت تولید اطمینان بخش نشده، ثبت سفارش شده بود و در راه کشور است و قیمت آنها ممکن است تا ۵ هزار تومان هم باشد. همه موانع برای تولید این اقلام در کشور برداشته شده و تلاش کردیم دست تولیدکنندگان را در این زمینه باز کنیم. در مورد ماسک، نظارتهای کیفی افزایش یافته است.
وی همچنین در خصوص کمبود دستکش اظهار کرد: در مورد دستکش هم کمبودی وجود ندارد. ماده اولیه دستکشهای لاتکس وارداتی است و قیمت این نوع دستکش ممکن است متغیر باشد. البته مشکلی برای مراکز درمانی و بیمارستانها وجود ندارد.
امسال افزایش قیمت دارو، بیش از تورم نخواهد بود
شانه ساز درباره اینکه از یک میلیارد یورو صندوق توسعه ملی چه میزانی به سازمان غذا و دارو تخصیص پیدا می کند، گفت: توضیحات دقیق را معاونت توسعه وزارت بهداشت اعلام خواهد کرد، بخش عمده پول برای تامین اقلام بهداشتی و حفاظتی و مواد ضدعفونی کننده است و با توجه به اینکه صنوف و صنایع طرف مقابل هستند و اقلام را بخش خصوصی تامین میکنند، باید پول را بگیریم و در اختیار بخش خصوصی قرار دهیم تا بتوانند محصولات را تولید و تأمین کنند و حقوق کارگران را پرداخت کنند. با پیگیریهای مستقیم وزیر بهداشت بخشی از پول به زودی تزریق میشود و امیدواریم بتوانیم بخش خصوصی را بدون دغدغه مالی حمایت کنیم تا بتوانند اقلام بهداشتی و حفاظتی را در اختیار ما قرار دهند.
وی ادامه داد: اینکه داروهای OTC ارز دولتی نخواهند گرفت و برخی که با صنعت دارو آشنایی ندارند، پیش بینی می کنند قیمت این داروها گران می شود، درست نیست و خوشبختانه با تکیه بر توان داخلی، ظرف چند سال گذشته توانستیم نیاز داخل را تامین کنیم و هرچه تولید داخل را جدی تر بگیریم، در قیمت به نفع مصرف کننده و سازمان های بیمه گر خواهد بود.
شانه ساز در پاسخ به سوالی درباره خروج داروهای بدون نسخه از دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی، گفت: سال گذشته ارز ۴۲۰۰ تومانی فقط به ماده موثر داروهای تولید داخل داده میشد و حدود ۳۵ درصد داروی ساخته شده ارز ۴۲۰۰ تومانی میگرفت و بقیه اجزای آن بر مبنای ارز نیمایی محاسبه میشود. اگر داروهای بدون نسخه از شمول ارز ۴۲۰۰ تومانی خارج شود، بسیاری از این داروها افزایش قیمت نخواهند داشت. این قول را میدهیم که افزایش قیمت دارو خارج از تورم نیست. در سال ۹۸ که توانستیم بخش عمده نیاز مردم را از تولید داخل تامین کنیم، افزایش قیمت پایینتر از تورم اعلام شده بود. هرچه به تولید داخل بیشتر توجه کنیم، حتما در مورد قیمت به نفع مصرف کننده و سازمانهای بیمه گر خواهد بود.
نحوه تامین لباسهای محافظتی برای کادر درمان
وی درخصوص تامین لباسهای محافظتی برای کادر درمان گفت: کمتر از ۲۰۰۰ عدد لباس محافظتی در روز در کشور تولید میشد که پارچههای آن هم وارداتی بود. به سرعت با همکاری وزارت صمت و پتروشیمی، لباسهای محافظتی تولید شد که تحمل آن برای ۸ ساعت دشوار بود. در ادامه جنس این پارچه را لطیفتر کردیم و پارچهای که الان برای لباسهای محافظتی استفاده میشود بسیار لطیفتر بوده و کیفیت بهتری از نمونههای وارداتی دارد و مورد تایید سازمان انرژی اتمی نیز قرار گرفته است. این پارچهها اجازه نمیدهند که چیزی از بیرون وارد لباس شود، اما از طرفی تعریق و تنفس میتواند به راحتی انجام شود. این پارچه ظرف ۴۵ روز تولید شد و قیمت آن یک پنجم نمونه وارداتی است.
وی در پاسخ به سوالی در خصوص داروی ” وارفارین”، گفت: قابلیت تولید این دارو در کشور وجود دارد اما چون قیمت تمام شده تولید آن بیش از واردات است اقدام به واردات آن از سایر کشورها میکنیم.
معاون وزیر بهداشت در خصوص شرکتهای پخش کننده کالاهای سلامت نیز بیان کرد: حداقل یک دهه است که پیشنهاد دادهایم کالاهای سلامت محور نیز مانند داروها، شرکتهای پخش منظم داشته باشند چراکه یکی از مهمترین راههای جلوگیری از قاچاق است. البته ممکن است هزینهای به کالا اضافه کند اما به مصرف کننده این قدرت را میدهد که بتواند کالای خریداری شده را رصد کند. حدود ۵۰ شرکت توزیع سراسری دارو در کشور داریم که از پس از انقلاب فعال شدند و سامانهای مانند “تیتک” میتواند نتیجه و برخواسته از این شرکتها باشد که امروز درخشان عمل میکند.