مردم و اهالی محلههای نزدیک به محوطه باستانی و بنای تاریخی چغازنبیل تعدادی تصویر در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده و اعلام کردند که این تصاویر نشان میدهد خاکبرداریهای وسیعی در اطراف محوطه چغازنبیل و حریم درجه یک این بنای باستانی در حال انجام است. آنها میگویند که این خاکبرداری برای فعالیتهای عمرانی و شرکت راهآهن انجام میشود.
تپه مورد اشاره توسط این دسته از دوستداران میراث فرهنگی که خاکبرداری از آنجا انجام میشود، محوطه خاکی به نام تپه معدن است که اتفاقا در حریم بنای چغازنبیل قرار دارد.
خبرنگار مهر پیگیر این موضوع از مسئولان یگان حفاظت از میراث فرهنگی شد.
سرهنگ محمد کربلایی فرمانده یگان حفاظت از میراث فرهنگی کشوردرباره این مساله چنین توضیح داد: با توجه به اخبار واصله، مستند به اظهارات مردم محلی ساکن شهر شوش با توجه به بررسیهای انجام شده حفاظت و مرمت بقای تاریخی چغازنبیل نیاز به تهیه ملات، خشت، آجر و اندود کاهگل مناسب داشته و لازمه تهیه مصالح و مواد مذکور استفاده از معادن خاک مناسب بوده که میبایست با امعان نظر به شرایط مختلف محیطی و جغرافیایی تامین شود.
بنابراین با توجه به نظر کارشناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و مطالعات علمی مختلف پیرامون بررسی خاکهای منطقه از اقصی نقاط استان، مطلوبترین خاک برای تولید خشت مرمتی در کارگاه مرمت، خاک محوطه چغازنبیل مشخص و معرفی شده است. بنابراین به منظور مرمت اثر، پس از طی مراحل مختلف به دستور مدیر پایگاه چغازنبیل، خاکبرداری از حریم اثر آغاز و اقداماتی در این باره انجام گرفته است.
وی ادامه داد: بدیهی است نظارتهای حفاظتی لازم به منظور حسن اجرای عملیات خاکبرداری توسط عوامل یگان حفاظت در سطح استان معمول خواهد بود.
همین موضوع را علیرضا رازقی رئیس پایگاه میراث جهانی چغازنبیل نیز تایید کرد و گفت: برای مرمت بنای ثبت جهانی چغازنبیل تاکید شده که از خاک بومی استفاده شود. بنابراین تنها خاکی که به لحاظ کیفیت شیمیایی و فیزیکی بخصوص از لحاظ منظری با این بنا سازگار بود، خاکی است که در تپه معدن قرار دارد.
وی افزود: خاک محوطههای دیگر در دزفول و … آزمایش شده بود اما تا به امروز خاکی که شناسایی شده باشد و با خواص منظری و… سازگار با بنا باشد، وجود نداشت جز همین تپه.
رازقی گفت: از سالها پیش مطالعات گستردهای انجام شد که آیا در این بخش بود حتی کار متوقف میشد.
در واکنش به این صحبتها، این سئوال مطرح شد که چطور ممکن است چهار کامیون خاک برای مرمت بنای چغازنبیل برداشت شود؟
پاسخ این سئوال را محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور داد: بارانهای خوزستان سیلآسا هستند. وقتی باران میبارد، همه چیز را میبرد. بنای چغازنبیل هم خشتی و گلی است و به راحتی توسط باران شسته میشود.
مهر، وی ادامه داد: کاهگل جزو ملاتهایی است که در رطوبت و باران خراب میشود چون لایه محافظتی و مصرفی است، برداشت چهار کامیون خاک خیلی زیاد نیست. بیش از اینها باید استفاده شود. اما اگر زمان مرمت و اندود بنا رسیده باشد. من تصاویر را دیدهام، کامیونها کوچک هستند. اگر نخواهیم کاهگل و اندود کنیم باید روی چغازنبیل سقف بزنیم که این کار درست نیست.
معاون میراث فرهنگی کشور بار دیگر تاکید کرد که چوب و کاهگل جزو مواد تجدیدپذیر هستند و جای نگرانی وجود ندارد.