پایگاه خبری و تحلیلی قلم – گروه استان‌ها – شکیبا کولیوند: ماجرای پلاسکو و دردی که بر دل مردم گذاشت را هرگز فراموش نخواهیم کرد؛ در آن بحبوحه مطرح شد که بارها به مسئول این ساختمان گزارش‌های عدم ایمنی اطلاع داده شده بود، اما هرگز به مرحله اجرایی نرسید. حال نیز در بازارهای قدیمی و بافت سنتی همدان شاهد نامناسب بودن وضعیت سیم‌کشی، راه‌های خروج و انبارهای غیر اصولی و ناایمن هستیم که امید است در این زمینه زنگ خطر ایمنی که به صدا درآمده است را پیش از آن که پلاسکوی دیگری رقم بخورد، بشنویم و قدمی در این مسیر برداریم!
همدان در دل خود راسته زرگرها، بازرگانان، پارچه‌فروش‌ها، قنادها، قصاب‌ها، نخودبریزها، حلبی‌سازها، صحاف‌خانه، علاقبندان، کفشدوزها، حلاج‌خانه، سمسارخانه و غیره را دارد؛ برای حفظ این بافت‌های تاریخی و واجد ارزش تاکنون چه قدم‌هایی برداشته‌ایم؟ به‌ویژه آن که این نقاط از سویی بافت تاریخی ما و میراث گذشتگانمان هستند و از سویی هنوز رفت‌وآمد و خرید مردم از این بازارها در جریان است و درصورت وقوع هرگونه اتفاق، نه‌تنها بر بدنه بافت تاریخی ما آسیب وارد می‌شود، بلکه جان کسبه و مردم نیز به خطر خواهد افتاد.
در این راستا برآن شدیم تا گفت و گویی با محمدرضا بیاناتی، رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی همدان ترتیب دهیم و وضعیت ایمنی بازارهای سنتی همدان را جویا شویم که در ادامه آن را می خوانید:
محمدرضا بیاناتی در گفت و گو با خبرنگار قلم، فلسفه اصلی در سازمان‌های آتش‌نشانی نظم و انضباط کاری بوده و این مجموعه یک سازمان شبه‌نظامی است؛ بدین‌ترتیب نجات جان انسان‌ها، مهار و اطفای حریق و حفاظت از ثروت‌های ملی در مقابل آتش‌سوزی و عوارض و سوانح ناشی، از وظایف اصلی و مهم آن بوده که در قالب ۴۷ وظیفه درحال انجام است.
وی در ادامه به تشریح گزارشی درخصوص نواقص ایمنی موجود در بافت سنتی بازار، مجتمع‌های تجاری، جایگاه‌های سوخت، ادارات سطح شهر، سالن‌های ورزشی، سالن اجتماعات، مساجد و حسینیه‌ها پرداخت و در این راستا به ارائه نواقص و ایرادات موجود در بازار همدان به شرح ذیل در قالب سه بند اشاره کرد.
رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی همدان با تأکید بر اینکه موضوعات مذکور به‌صورت مستمر به مسئولین و متولیان یادآوری شده است، افزود: ازجمله این ایرادات می‌توان به مصالح به‌کاررفته نامناسب و قابل اشتعال در سازه، انبار غیر اصولی وغیر ایمن کالاها به‌ویژه وجود مواد سریع‌الاشتعال کنار هم، استقرار مشاغل مختلف و پُرخطر کنار هم، عدم رعایت الزامات ایمنی در زمان تغییرات و تعمیرات کلی و جزئی، ایجاد سد معبر در محل بازار که مانع حرکت مناسب خودروهای امدادی می‌شود، عدم دسترسی جهت امدادرسانی از خیابان اصلی به محل با توجه به وجود اختلاف ارتفاع، عرض و ارتفاع معابر نامناسب و با توجه به وجود موانع، چیدمان وسایل و کالا در بیرون مغازه که می‌تواند عامل گسترش حریق باشد، نصب میله و سردرب توسط کسبه و اصناف در اماکن تجاری، عدم تأمین راه‌های خروج استاندارد و مصالح نامناسب و قابل اشتعال به‌کاررفته در پوشش‌های داخلی و نما براساس دستورالعمل‌های جدید اشاره کرد.
وی در این راستا ادامه داد: سیم‌کشی و انشعابات نامناسب بیرونی و داخلی، عدم وجود سیستم کشف و اعلام حریق، عدم وجود سیستم‌های اطفای حریق شامل هوزریل، آبفشان، خاموش‌کننده، عدم وجود سیستم هیدرانت، استفاده از سیستم‌های گرمایشی نامناسب، عدم وجود نام و شاخصه از مراکز تجاری، گاراژها، تیمچه‌ها و راسته‌بازارها، عدم معرفی و مراجعه کسبه هنگام گرفتن و یا تمدید پروانه کسب به‌منظور گرفتن نظریه کارشناسی و طرح ایمنی، عدم اطلاع و آگاهی اکثر کسبه از روش‌های پیشگیری، ایمنی و حوادث و مقابله با آن، بهره‌برداری از ساختمان‌ها قبل نظارت و کنترل و تأییدیه ایمنی، از دیگر موارد مربوطه در این زمینه است.
بیاناتی در این زمینه به ارائه راهکارها و پیشنهاد‌هایی برای افزایش ضریب ایمنی بازارهای همدان اشاره کرد و افزود: ایجاد زیرساخت به‌منظور نصب شیرهای هیدرانت در اماکنی همانند راسته‌بازارهای قدیم و جدید و در مجاورت مراکز تجاری، توزیع و انتقال اصولی برق و کابل‌کشی استاندارد به‌ویژه در راسته‌بازارها، کاروانسراها و مراکز تجاری قدیمی، ایجاد زیرساخت مناسب به‌منظور جمع‌آوری سیستم‌های گرمایشی غیر استاندارد در فصول سرد سال، تأمین راه‌های خروج مناسب و استاندارد در کلیه مستحدثات، رفع ایجاد موانع ثابت مانند روفوژها در راسته‌بازارها و غیره به‌منظور امدادرسانی سریع، مقاوم‌سازی و بازسازی سازه‌های چوبی قابل اشتعال در بافت‌های سنتی بازار، اجرای رایزر خشک در کل بازارهای سنتی، مراکز تجاری قدیم و جدید، کاروانسراها، تیمچه‌ها و غیره به‌منظور دستیابی و تسریع در عملیات آب‌رسانی مطلوب با توجه به عدم تردد عابرین از روی شیلنگ‌های آتش‌نشانی و عدم پارگی و آسیب آنها و همچنین آب‌رسانی با دبی مناسب جهت اطفای حریق، ازجمله مواردی است که باید در ایمنی بازار مورد نظر باشد.
رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی همدان گفت: اجرای سیستم اطفای حریق تر (هوزریل) در کل بازارهای قدیمی، مراکز تجاری و ساختمان‌های بلندمرتبه قدیمی و غیره با رعایت کامل عمق یخبندان به‌منظور جلوگیری از یخ‌زدگی لوله‌ها در راسته‌بازارها، کاروانسراها، رعایت فاصله پوشش استاندارد به‌نحوی که فاصله دو جعبه هوزریل از هم ۳۵ متر بیشتر نباشد، تعیین و به‌کارگیری افراد و کارکنان خاص آموزش‌دیده به‌عنوان متصدی امور ایمنی در راسته‌بازارها، مراکز تجاری قدیم و جدید و ساختمان‌های بلندمرتبه، مورد تأکید است.
بیاناتی در ادامه صحبت‌های خود بر الزام شرکت‌های بیمه جهت گرفتن تأییدیه ایمنی هر محل اعم از مسکونی، تجاری و غیره از آتش‌نشانی قبل صدور هرگونه بیمه‌نامه آتش‌سوزی و حوادث تأکید کرد و در ادامه با استناد کارشناسان سازمان از مراکز مذکور و با ارزیابی ایمنی دستگاه‌های اجرایی، به مشکلات و موانع موجود در امدادرسانی به مجتمع‌های مسکونی اشاره کرد و مراتب آمادگی سازمان درخصوص ارائه آموزش به شهروندان به‌خصوص کسبه بازار و ارائه مشاوره در امور ایمنی و پیشگیری به دستگاه‌های متقاضی را اعلام کرد.
این‌روزها توجه به افزایش ایمنی بازارها به سمت‌وسوی دیگری رفت و آن ایجاد دفتر توسعه بازار و جلب مشارکت‌های مردمی در این زمینه است.
آیا زمان آن نرسیده تا چنین برنامه توسعه‌ای و تسهیل‌کننده‌ای را در بازار همدان نیز شاهد باشیم؟
جلب مشارکت نهادها و اماکن عمومی برای استقرار و مداخله در ایمنی بازار با تأکید ویژه بر مساجد، تأکید بر انجام اقدامات پیشگیرانه با اولویت توسعه زیرساخت‌ها و فناوری‌های نرم‌افزاری و هوشمندسازی همراه با به‌کارگیری مؤثر بخش خصوصی واجد صلاحیت، توسعه مراکز عملیاتی مقابله با آتش‌سوزی و سوانح با اولویت نواحی خاص جنوبی بازار و امکان مداخله هوایی در مواقع لزوم و به‌کارگیری تجهیزات با اولویت فناوری‌های روزآمد، سبک و قابل حمل، ازجمله سیاست‌هایی بوده که در این زمینه مدنظر قرار گرفته است.
با کمک این سیاست‌ها می‌توان مشارکت‌های مردمی و همراهی مسئولین مربوطه را ارتقا بخشید و با این هم‌گامی‌ها به حفظ و افزایش ایمنی بازارهای همدان کمک کرد.
از سویی امید است که برای تکرار نشدن حادثه‌ای همچون پلاسکو یا کلینیک سینای تهران، درصورت عدم رعایت اصول مربوطه به گوشزد و اخطار اکتفا نشود و نسبت به پیشروی روند قانونی مناسب در این زمینه اقدام شود.
