در سال جاری برای صرفه‌جویی ارزی حدود ۳.۲ میلیارد دلار با تولید و ساخت داخل برنامه‌ریزی شده و در چهار ماه اول سال، حداقل حدود ۲۵۰ میلیون دلار تحقق یافته است. همچنین در حال حاضر وزارت صمت در راستای حمایت از ساخت داخل، واردات بیش از ۲۲۰۰ قلم کالا را ممنوع کرده است.
در ادامه جزئیات ابلاغیه وزارت صمت در راستای برنامه‌های اجرایی نهضت ساخت داخل در سال ۱۳۹۹ در ۹ بخش شامل مدیریت واردات، توسعه زیرساخت‌ها، تعمیق و توسعه ساخت با استفاده از ظرفیتهای موجود و یا سرمایه گذاری، بهم رسانی توانمندی‌ها و نیازها و هم افزایی ذینفعان، تحقیق و توسعه، ارتباط با دانشگاه، ارتقا کیفیت و تولید محصولات نوین، بهم رسانی توانمندی‌ها و نیازها و هم افزایی ذینفعان، مشوق‌ها، تامین مالی، آموزش و فرهنگ سازی، آموزش و فرهنگ سازی و راهبری، پایش و نظارت آورده شده است.
مدیریت واردات
در این ابلاغیه تاکید شده است؛ سازمان توسعه تجارت ایران، دفتر مقررات صادرات و واردات و معاونتهای “امور صنایع” و “امور معادن و صنایع معدنی” با همکاری سازمانهای استانی موظف هستند بر اساس بخشنامه های جدید ابلاغ شده، نسبت به مدیریت و اعمال ممنوعیت برای واردات دارای کالای مشابه داخلی اقدام کنند و با استفاده از ظرفیت کمیسیون ماده یک و رویکرد حمایت از کالای ایرانی، در تعرفه‌های گمرکی کالاها و مقررات مرتبط (به ویژه مذکورکردن تعرفه های سایر) به صورت متناوب و مستمر بازنگری کنند.
همچنین به منظور شفاف سازی در واردات کالاهای مورد نیاز کشور، سازمان توسعه تجارت ایران و دفتر مقررات صادرات و واردات با همکاری معاونتهای ذیربط موظف هستند نسبت به اعمال ساختار شناسه کالا ذیل تعرفه‌ها (براساس برنامه زمانبندی شده و متناسب با اولویتهای کالایی) اقدام کنند تا امکان تطبیق ظرفیتهای ساخت داخل با کالاهای وارداتی فراهم شود.
توسعه زیرساخت‌ها
سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران موظف است در ورودی شهرکهای صنعتی (با اولویت شهرکهای صنعتی بزرگ و مادر) مکان مناسبی را برای ارائه نیازمندی‌ها و توانمندی‌های واحدهای مستقر در هر شهرک پیش بینی کرده و اقدامات مورد نیاز برای راه اندازی دائمی این نمایشگاه‌ها را به عمل آورد؛ امکان استفاده از این نمایشگاه‌ها باید به راحتی برای واحدهای مستقر در هر شهرک فراهم شود.
سازمان توسعه تجارت موظف است نسبت به اختصاص محل مناسب و دائمی برای نمایشگاه ساخت داخل در مرکز و استان ها اقدام کند تا در هر رویداد نمایشگاهی و متناسب با نمایشگاه برگزار شده، امکان ارائه نیازمندی‌ها و توانمندی‌های آن فعالیت وجود داشته باشد. همچنین سازمان توسعه تجارت ایران، شرکت نمایشگاه‌های بین المللی جمهوری اسلامی ایران و سازمان های توسعه ای با همکاری معاونت های ذیربط و سازمان های استانی موظف هستند نمایشگاه های دائمی، دورهای، مجازی و یا محلی با رویکرد به هم رسانی توانمندی‌ها و نیازمندی‌ها برگزار کنند.
معاونتهای امور صنایع و امور معادن و صنایع معدنی نیز موظفند نسبت به تقویت و توسعه شرکت‌های عمومی و تخصصی طراحی و ساخت (EPC) برای نهادینه کردن دانش در زنجیره ارزش (با اولویت صنایع مزیت دار) برنامه ریزی و اقدام کنند. سازمان های ایدور و ایمیدرو موظفند در صورت نیاز در اجرای این برنامه با معاونتهای ذیربط همکاری کنند.
مرکز ساخت داخل، ماشین سازی و تجهیزات موظف است برای روزرسانی پیوسته و مستمر سامانه توانیران در جهت افزایش کارآمدی و اثرگذاری آن برنامه ریزی کند. مرکز نوسازی و تحول اداری، دفتر آمار و فرآوری داده ها و مرکز توسعه تجارت الکترونیکی نیز موظف هستند نسبت به یکپارچه سازی اطلاعات و برقراری ارتباط بین سامانه‌ها (ستاد ایران، ثبت سفارش، بهین یاب و توانیران) مطابق برنامه عملیاتی مرکز ساخت داخل، ماشین سازی و تجهیزات اقدام کند.
تعمیق و توسعه ساخت با استفاده از ظرفیتهای موجود و یا سرمایه گذاری
معاونت امور صنایع و معاونت امور معادن و صنایع معدنی موظف هستند فهرست اقلام و نیازهای اصلی کشور را تهیه و به معاونت طرح و برنامه اعلام کنند. معاونت طرح و برنامه نیز موظف است ضمن اعلام اولویتهای سرمایه گذاری و هدایت طرح‌های توسعه‌ای برای تولید حداکثری این اقلام، برنامه ریزی و اقدام کند.
همچنین معاونتهای امور صنایع و امور معادن و صنایع معدنی موظف هستند با شناسایی ظرفیتهای موجود، در جهت افزایش تولید و یا تعمیق ساخت داخل اقلام و نیازهای اصلی کشور، آنها را فعال کنند. از طرف دیگر معاونت طرح و برنامه موظف است نسبت به جلب همکاری سرمایه گذاران بخش خصوصی، نهادهای عمومی و سازمانهای توسعه ای برای سرمایه گذاری اقلام و نیازهای اصلی کشور اقدام کند.
سازمان های توسعه ای ایدرو و ایمیدرو نیز موظف هستند برنامه اجرایی و سالانه تعمیق ساخت داخل را برای کلیه شرکت‌های تحت پوشش و یا تحت نظارت و مدیریت خود تهیه و به صورت سالانه اجرا کنند.
معاونت طرح و برنامه با همکاری معاونت‌ها و سازمانهای ذیربط وزارت صمت، نقشه راه تولید اقلام گلوگاهی با هدف توسعه ساخت را تدوین و ابلاغ کند و در این نقشه راه باید مسیر مونتاژکاری و تعمیق ساخت داخل در محصولات و فعالیت‌های صنعتی، سرمایه گذاری و توسعه فعالیت شرکت‌های دانش بنیان برای تامین نیازهای فناورانه محصولات و زمینه سازی برای ایجاد برندهای ملی و بازارسازی برای محصولات تولیدی در داخل و خارج پیش بینی و برنامه‌ریزی شود.
بهم رسانی توانمندی‌ها و نیازها و هم افزایی ذینفعان
معاونتهای امور صنایع و امور معادن و صنایع معدنی با همکاری سازمانهای ایدرو و ایمیدرو، سازمانهای استانی و انجمن‌ها و تشکل‌های تولیدی، موظف هستند با اولویت بندی نیازها و شناسایی توانمندی ها، نسبت به بهم رسانی و هم افزایی بین ذینفعان از طریق برگزاری مستمر رویدادهای مورد نیاز نظیر میزهای ساخت داخل در سطح ملی، سازمانی و استانی اقدام کنند. معاونت امور صنایع موظف است نسبت به تدوین و ابلاغ دستورالعمل میزهای ساخت داخل در استانها اقدام کند تا برگزاری این رویدادها به صورت هماهنگ و هدفمند صورت پذیرد و برنامه ماهانه و هفتگی میزهای ساخت داخل در ستاد، سازمان های توسعه ای و سازمان های استانی باید از سوی شورای راهبری تهیه و اطلاع رسانی شود.
معاونتهای امورصنایع و امور معادن و صنایع معدنی موظف هستند در تعامل با سایر حوزه ها، نسبت به شناسایی نیازهای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت بخشهای صنعتی کشور (از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهی، راه و راهسازی، حمل و نقل جاده ای، ریلی و دریایی و …) و نیازهای زنجیره تولید در صنایع مختلف (بزرگ، کوچک و خرد) که قابلیت تکرار و تجمیع دارند، اقدام کرده و با تجمیع این تقاضا، امکان برنامه ریزی برای ساخت، تعمیق ساخت و بکارگیری ظرفیت های داخلی در تامین این نیازها را فراهم آورند.
همچنین مرکز ساخت داخل، ماشین سازی و تجهیزات موظف است نسبت به پیگیری برای دریافت نیازهای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت و برنامه ساخت داخل دیگر دستگاه ها و نهادهای عمومی (از قبیل وزارت نفت، وزارت نیرو، وزارت راه و شهرسازی، شستا، بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام، آستان قدس و…) اقدام کند و گزارش پیشرفت برنامه آنها را بصورت فصلی دریافت کرده و در فصلنامه ساخت داخل منعکس کند.
تحقیق و توسعه، ارتباط با دانشگاه، ارتقا کیفیت و تولید محصولات نوین
به منظور بومی ساخلی فناوری های مورد نیاز برای تعمیق و توسعه ساخت داخل، معاونت آموزش، پژوهش و فناوری با همکاری سازمان های ایدرو و ایمیدرو موظف هستند با برنامه ریزی جامع و تعیین اقدامات مشخص، نسبت به تقویت و توسعه فعالیت واحدهای پژوهشی، دانش بنیان و واحدهای تحقیق و توسعه (R&D) در زیرمجموعه واحدهای صنعتی و معدنی اقدام کنند.
معاونت آموزش، پژوهش و فناوری موظف است با برقراری ارتباط نظام مند و مسئله محور با مراکز آموزشی و پژوهشی، ظرفیت های کشور در بخش های پژوهش، طراحی، مدیریت پروژه و تولید را فعالسازی و بکارگیری کرده تا ضمن تامین نیازهای فناورانه برای تعمیق و توسعه ساخت داخل، زمینه بومی سازی این فناوری ها در کشور فراهم شود. معاونت آموزش، پژوهش و فناوری موظف است در تعامل با معاونت ها و سازمان های ذیربط نسبت به سازماندهی و تقسیم کار فعالیت های پژوهشی و تحقیق و توسعه برای صنایع اولویت دار اقدام کرده و ضمن ارتباط و بهم رسانی موثر آنها با دانشگاه ها و پژوهشگاه ها، فعالیت های هر دانشگاه و پژوهشگاه را به یک یا چند رشته فعالیت مشخص متصل کند تا در زمانبندی تعیین شده، فعالیت های پژوهشی و تحقیقاتی برای تعمیق و توسعه ساخت داخل، ارتقا کیفیت و تولید محصولات نوین، تجاری و عملیاتی شود.
در این رابطه ضروری است در رویدادهای میزهای ساخت داخل، قراردادها و تفاهم نامه های مورد نیاز بین دانشگاه ها، واحدهای پژوهشی، دانش بنیان و واحدهای تحقیق و توسعه نیز منعقد و اجرایی شود.
معاونت آموزش، پژوهش و فناوری با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و معاونت ها و سازمان های ذیربط وزارت متبوع موظف است اقدامات عملیاتی کوتاه مدت و میان مدت برای ارتقای کیفیت محصولات اولویت دار را تعریف و اجرایی کند و همچنین با همکاری معاونتهای امور صنایع، امور معادن و صنایع معدنی و معاونت طرح و برنامه برای جایگزینی فناوری و محصولات جدید با فناوری و محصولات قدیمی برنامه عملیاتی لازم را تدوین و در زمانبندی تعیین شده اجرا کند. این معاونت موظف است طی تعامل با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سازمان ملی استاندارد و سایر مراکز آزمایشگاهی و تحقیقاتی از جمله جهاد دانشگاهی، نسبت به ایجاد و یا توسعه شبکه آزمایشگاه های تخصصی برای آزمون کیفیت کالاهای ایرانی اقدام کند.
موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی در تعامل با معاونت های ذیربط وزارت صمت و سایر ذینفعان موظف است نسبت به مطالعات لازم برای آینده پژوهی تولیدات صنعتی اقدام تا ضمن شناسایی محصولات نوین امکان برنامه‌ریزی برای سرمایه گذاری و تولید آنها فراهم شود.
مشوق‌ها: صندوق حمایت از ساخت داخل راه‌اندازی می‌شود
معاونت طرح و برنامه با توجه به ظرفیت صندوق های موجود در وزارتخانه و ظرفیت صندوق نوآوری و شکوفایی، نسبت به پیگیری برای ایجاد صندوق حمایت از ساخت داخل با مشارکت سازمانهای توسعه ای و صندوق های زیر مجموعه وزارت صمت و با همکاری معاونت های امور صنایع و امور معادن و صنایع معدنی برای ایجاد صندوق های اختصاصی توسط انجمن های تخصصی و بخش خصوصی (با ماموریت تضمین ریسک و یا تضمین قراردادهای ساخت داخل) اقدام کند.
معاونت طرح و برنامه، بسته مشوق های مالی (تعیین سرفصل مشخص برای ساخت داخل، یارانه سود تسهیلات، افزایش مدت بازپرداخت و …)، مدل های جدید برای نحوه تضمین تسهیلات مالی (بیمه، موجودی انبار، اعتبارسنجی و …)، مشوق های بیمه ای برای کاهش ریسک استفاده از ظرفیت های داخلی و مشوق های مالیاتی را در اسرع وقت تهیه و به شورای راهبری نهضت ساخت داخل پیشنهاد دهد تا پس از تصویب آن در مراجع ذیربط مشوق های پیش بینی شده اجرایی و عملیاتی شود.
تامین مالی
معاونت طرح و برنامه موظف است نسبت به راه اندازی و عملیاتی کردن مدل‌های تامین مالی برای ایجاد انگیزه در استفاده از تولیدات داخلی از قبیل اعتبار خریدار (داخل و خارج)، اهرمی کردن منابع صندوق توسعه ملی و تامین منابع اعتباری برای مصرف کنندگان نهایی و خرید کالاهای ایرانی (تحریک تقاضا) اقدام کند.
همچنین این معاونت موظف است نسبت به راه اندازی و عملیاتی کردن پذیرش پیش فاکتور صادره از سوی تولیدکنندگان داخلی و یا مشارکت داخلی و خارجی در داخل کشور و امکان انجام معاملات ارزی بین بانک ها و تولیدکنندگان اقدامات لازم را بعمل آورد تا ضمن جلوگیری از خروج ارز برای تامین کالاهای دارای توان داخل، زمینه تقویت شرکت های داخلی در مشارکت با شرکای خارجی فراهم شود.
معاونت طرح و برنامه باید نسبت به پیگیری تامین تسهیلات ریالی و ارزی سرمایه گذاری های اولویت دار و سرمایه درگردش واحدهای تولیدی برای محصولاتی که منجر به تعمیق ساخت داخل و کاهش واردات می‌شود، اقدام کرده و عقد تفاهم نامه و قرارداد با بانک های عامل را پیگیری کند. همچنین این معاونت است عملیاتی کردن حساب ویژه تولید برای سرمایه در گردش واحدهای تولیدی (ماده ۲۱ قانون رفع موانع تولید) و آیین نامه اجرایی فاکتورینگ (موضوع ماده ۸ قانون حداکثر استفاده) را پیگیری و اقدام لازم را انجام دهد.
آموزش و فرهنگ سازی
معاونت آموزش، پژوهش و فناوری موظف است با همکاری معاونت های ذیربط و انجمن ها و تشکل های تولیدی و در جهت تقویت فرهنگ ساخت داخل، محتوای آموزشی مورد نیاز برای حمایت از تولیدات داخلی، فرهنگ استفاده از تولیدات و نمانام های داخلی و سایر موارد مرتبط را در کلیه مقاطع آموزشی و تحصیلی (دبستان یا تحصیلات تکمیلی) تهیه و طی تعامل با وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اجرایی کند.
مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت نیز موظف است با همکاری بخش های ذیربط و رسانه های دیداری، شنیداری، مکتوب و مجازی و در جهت تقویت فرهنگ سازی برای تعمیق و توسعه ساخت داخل و استفاده از محصولات داخلی، ضمن تهیه محتواهای مورد نیاز، اقدام به توسعه آموزش عمومی، فرهنگ سازی و تقویت انگیزه های ملی برای مصرف کالاهای تولید داخل نماید و از در این رابطه ظرفیت کلیه بخش های اجتماعی (از قبیل مساجد و هئیت های مذهبی، نمازهای جمعه، سازمان های مردم نهاد، بسیج و صدا و سیما و ..) را بکارگیری کند. کلیه زیرمجموعه های وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است در این رابطه با مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی همکاری کند.
همچنین مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی موظف است اخبار و اطلاعات مورد نیاز فعالیت‌های صورت گرفته برای تعمیق و توسعه ساخت داخل را تهیه کرده و پوشش خبری مناسب برای این فعالیت‌ها را انجام دهد.
همچنین دبیرخانه روز صنعت و معدن موظف است نسبت به تهیه تندیس نهضت ساخت داخل برای ارائه به فعالین برتر این حوزه در روز صنعت و معدن اقدام کند تا ضمن فرهنگ سازی، این تندیس به عنوان نماد ملی برای استقلال صنعتی کشور تعیین شود.
راهبری، پایش و نظارت
شورای راهبری نهضت ساخت داخل جلسات کاری را به صورت مستمر برگزار می‌کند. شورای راهبری موظف است نسبت به زمانبندی، راهبری، سیاست گذاری و نظارت بر اجرای برنامه ها و فعالیت معاونت ها و سازمان ها در این حوزه اقدام کرده و تصمیمات لازم را اتخاذ کند. دبیرخانه شورای راهبری نهضت ساخت داخل، مرکز ساخت داخل و ماشین سازی و تجهیزات تعیین می‌شود.
کلیه زیرمجموعه های وزارت اعم از معاونت های ستادی، سازمان های ایدرو، ایمیدرو و سازمان های استانی، موظف هستند طی یک هفته بعد از ابلاغ این بخشنامه، یک مدیر ارشد را به عنوان مسئول ساخت داخل در حوزه ماموریت خود منصوب و به مرکز ساخت داخل، ماشین سازی و تجهیزات معرفی کنند.
نمایندگان منصوب شده موظف هستند در تعامل با بخش های ذیربط، ماموریت‌ها و اقدامات تعیین شده در قالب این دستورالعمل و تصمیمات شورای راهبری را پیگیری و اجرایی کنند. مرکز ساخت داخل، ماشین سازی و تجهیزات نیز ضمن تعامل با نمایندگان منصوب شده، عملکرد برنامه های هر معاونت و سازمان را پایش و نظارت کرده و نتیجه را به صورت مستمر در جلسات شورای راهبری نهضت ساخت داخل اعلام کند. گزارش فعالیت‌های مرتبط با این دستورالعمل به صورت مستمر از سوی دبیرخانه تهیه و به مراجع ذیربط از جمله حوزه وزیر منعکس و اطلاع رسانی می‌شود.
انتهای پیام
