قلم از کرمانشاه، تکیه معاون الملک از جمله آثار باشکوه و زیبای کرمانشاه است که از دوره قاجار به یادگار باقی مانده است، این تکیه روزگاری میزبان مراسمهای بسیاری بوده است.
تکیه معاون الملک بیش از صد سال پیش توسط حسین خان معین الرعیا ساخته شد، حسین خان معین الرعیا پدربزرگ رحیم معینی کرمانشاهی از شاعران بزرگ معاصر بوده است، بعد از آن، تکیه توسط حسن خان معین الملک تکمیل شد.
تکیه معاون الملک در خیابان حداد عادل در شهر کرمانشاه قرار دارد که نام قدیمی این خیابان، آبشوران است.
در کرمانشاه تا زمان حکومت پادشاهان قاجار تکیههای زیادی وجود نداشت و اکثر مراسم سوگواری ماه محرم در خیابان و میدانهای اصلی شهر برگزار میشد، با ورود قاجار کم کم تعداد تکیهها در شهر افزایش یافت.
تکیه معاون الملک در سال ۱۳۲۰ هجری قمری (۱۲۸۱ هجری شمسی) توسط حسین خان معین الرعیا در سه بخش اصلی حسینیه، زینبیه و عباسیه شروع به ساخت کرد و یک سال بعد کار ساخت حسینیه به اتمام رسید، در سال ۱۳۲۷ هجری قمری به دنبال جریان مشروطه خواهان، تکیه توسط ظهیرالملک به توپ بسته شد.
ظهیرالملک به بهانه اینکه مشروطه خواهان به این حسینیه پناه آوردهاند، آنجا را تخریب کرد، در جریان این اتفاق منزل مسکونی معین الرعیا نیز تخریب و خود حسین خان هم ترور شد.
بعد از آرام شدن شرایط، حسینیه سالها متروکه باقی ماند تا نهایتا در سال ۱۳۲۰ هجری شمسی میرزا حسن خان معاون الملک، حسینیه را خریداری کرد و اقدام به بازسازی آن نمود، در سال ۱۳۲۶ هجری شمسی میرزا حسن خان ساختمان مجاور را خریداری کرد و بخش زینبیه و عباسیه را هم بنا کرد و از آن تاریخ حسینیه به تکیه تبدیل شد.
امتیاز برجسته و قابل ملاحظه تکیه در کاشیکاری آن است، کاشی کاریها در دو نوع کاشی برجسته و کاشی هفت رنگ اجرا شدهاند، در ساخت این تکیه باشکوه از هنرمندان مشهور و زبدهای مانند استاد محمدبنا، سید ابوالقاسم مانی، حسین خطاط و حسن تهرانی کمک گرفته شده است، در این کاشی کاریهای تصویرسازیهای زیبا و تماشایی به کار گرفته شده است.
نقاشیهای این بنا روایتگر واقعه کربلا و حوادث مربوط به آن و همچنین داستانهای قرآنی است، برای مثال در بخش زینبیه ۱۸ پرده کاشی کاری شده از صحنههای واقعه کربلا (مانند رزم حضرت علی اکبر(ع)، رزم حضرت قاسم (ع)، رزم حضرت ابوالفضل (ع)، خاکسپاری شهدای کربلا، مجلس مختار و بردن اهل بیت و امام سجاد (ع) به خرابههای شام) به تصویر کشیده شده است.
بنای عباسیه که در قسمت شرقی تکیه معاون الملک قرار دارد، به صورت صحنی بزرگ ساخته شده که در دو طبقه است، دیوارهای این بنا هم با کاشی کاریهای زیبا تزیین شده و روایتگر ورود حضرت یوسف به کنعان، بارگاه حضرت سلیمان و همچنین حرم امام علی (ع) است.
امروز در بخش عباسیه این تکیه دو موزه فرهنگی به نام موزه مردم شناسی کرمانشاه و موزه پوشاک و زیورآلات استان کرمانشاه وجود دارد.
تکیه معاون الملک سالهاست که در ایام محرم میزبان عاشقان سیدالشهداء است و امسال با توجه به شیوع ویروس کرونا و لزوم برگزاری مراسمات دهه محرم در فضای باز، با اتحاد و اجماع چند هیأت مذهبی و با محوریت هیات محبان شاهزاده علی اکبر (ع) مراسم دهه محرم در این تکیه برگزار میشود.
هیأت محبان شاهزاده علی اکبر (ع) در سال ١٣۵۵ توسط پیرغلام امام حسین علیه السلام، فخرالذاکرین حاج محمد تقی مقدسی در خیابان شریعتی انتهای کوی کتابی تأسیس شد و سالها برنامه های محرم و دیگر مراسمات در آن برپا بود.
با گسترش این هیأت، برنامه های دهه محرم به حسنیه واقع در خیابان شهدای اشک تلخ انتقال یافت و اکنون با توجه به شیوع ویروس کرونا، با اتحاد چند هیات مذهبی شامل هیأت خادم الحسین، محبان شاهزاده علی اکبر، باب الحسین، جنت الحسین و سقا، برنامه های این هیات ها به تکیه معاون الملک انتقال یافته است.
برگزاری مراسم شام شهادت امیرالمؤمنین (ع)، برپایی خیمه افطاری در میدان غدیر، برگزاری مراسمات مذهبی هفتگی و جلسات قرآن از جمله برنامه های هیات محبان شاهزاده علی اکبر(ع) است که اکنون این هیأت با روشن کردن چراغ تکیه معاون الملک باعث رونق مجلس عزای سیدالشهداء در ایام کرونا شده است.
هیات محبان شاهزاده علی اکبر (ع) همواره پاتوق جوانان مؤمن و انقلابی کرمانشاه بوده است که برگزاری مراسم ولادت شاهزاده امام حسین علیه السلام، حضرت علی اکبر (ع) بعنوان یکی از برنامه های بزرگ و مهم این هیات بشمار میآید که با حضور اکثریت هیات مذهبی، پیرغلامان، جوانان و عموم مردم برگزار میشود.
این مراسم عزاداری، از شب اول محرم لغایت شام غریبان اباعبدالله الحسین علیه السلام با سخنرانی استاد حاج محمد جمال حسین زاده و مداحی آقایان: فخرالذاکرین استاد حاج محمد تقی مقدسی، کربلایی میثم مقدسی و دکتر حاج مسلم مقدسی از ساعت ٢١/٣٠ در خیابان حدادعادل تکیه معاون الملک با حضور عموم مردم کرمانشاه برگزار میشود.
لازم بذکر است که تمامی موارد بهداشتی در این مراسم رعایت میشود.