علیرضا عشقی
سیاست های ترکیه و عربستان در سال های گذشته از جهاتی بسیار به هم شبیه بوده است.هر دو کشور به ضعف در مقابل دیگر رقبای منطقه ای مانند ایران و روسیه پی برده اند.هر دو کشور به جای تغییر در روش های سیاسی خود مرتبا اقدام به خرید تجهیزات نظامی می کنند تا جایی که مایه تمسخر برخی کارشناسان و حتی فرماندهان نظامی آمریکایی شده اند.
اما نکته مهم تر در شباهت سیاست ترکیه و عربستان حمایت پنهانی از تروریسم برای جبران ضعف ها و خلا های سیاسی دو کشور است.این دو کشور با حمایت از تروریست های منطقه ای به خصوص داعش خلا نفوذ خود در منطقه را با ایجاد جنگ های نیابتی جبران میکنند.در اثبات این ادعا می توان به آمار رسمی سایت توییتر مراجعه کرد که نشان می دهد عربستان بزرگترین مبدا ارسال توییت های داعش است.
در باب حمایت های پنهان ترکیه میتوان از بهانه گیری های این کشور در مبارزه علیه داعش سخن گفت که تا چند ماه قبل ترکیه شرط کمک کردن و حتی اجازه استفاده از حریم هوایی این کشور برای مبارزه با داعش را برکناری دولت بشار اسد می دانست.در واقع دولت ترکیه قصد داشت با استفاده از این تاکتیک از طرفی بشار اسد را از قدرت کنار بزند و از طرف دیگر وقتی به این مهم دست میافت دیگر نیازی به حمایت از داعش نداشت و با شرکت در جنگ علیه داعش بر وجهه جهانی خود نیز می افزود! همچنین یکی دیگر از حمایت های آشکار ترکیه از داعش بستن راه ارتباطی و عدم کمک رسانی به مردم کوبانی در جنگ با داعش بود.
ترکیه و عربستان بدون شک دو شکست خورده بزرگ جنگ های سرد و گرم خاورمیانه هستند.دو کشوری که بیش از اینکه منفعتی داشته باشند باعث ایجاد بارهزینه های سیاسی و مادی برای متحدان قدرتمند خود هستند.
نمونه این هزینه ها را می توان در اقدام ناشیانه چند روز پیش ترکیه که به ساقط کردن جنگنده روسی منجر شد جستجو کرد.زمانی که درست ساعتی پس از این اقدام و در حالی که هنوز روس ها در حال بررسی علت و چگونگی سرنگونی جنگنده نظامیشان بودند دولت ترکیه با شتاب زدگی نشست اضطراری ناتو را خواهان شد.درست مانند عربستان که در جنگ با یمن زمانی که قادر به پیشروی نبوده و عملا در برابر حوثی ها به بن بست خورده بودند با درماندگی درخواست نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل را داشت !
حال باید منتظر بود و دید این سیاست ها تا چه زمان راهگشای موقت برای جبران شکست ها و کمبودهای ترکیه و عربستان خواهد بود؟ علی الخصوص اینکه امروز روسیه هم با تغییر مواضع و دلسردی از دولت های غربی نزدیکی بیشتری با ایران این رقیب جدی ترکیه و عربستان در سوریه پیدا کرده است و فعلا وزنه نفوذ و تاثیر در منطقه به نفع ایران سنگینی می کند ….
