احتمالا انسانهای بسیاری وقتی به نور شدید خورشید خیره میشوند، عطسه میکنند. دانشمندان در سال ۱۹۵۴ نام این وضعیت را «واکنش عطسه وابسته به نور» گذاشتند اما کنکاش در مورد آن به صدها سال پیش برمیگردد.
این شرایط در نوزادان هم مشاهده میشود، بنابراین عکسالعملی نیست که ما آن را یاد گرفته باشیم بلکه فرایندی ژنتیکی است که از همان ابتدا در افراد وجود دارد.
در سطح مکانیسمی، این شرایط میتواند ناشی از بروز اختلاف در سیگنالهای مغزی باشد. محققان بر این باورند که خیره شدن به نور شدید خورشید و تحریک شدید یا فعالیت شدید اعصاب بینایی میتواند به اعصاب تریژمینال یا سه قلو که در مجاورت این اعصاب قرار دارند منتقل شود. این تحریک احساس سوزش در بینی و بروز واکنش عطسه را به دنبال دارد. در هر حال دلیل این پدیده به مغز مربوط میشود.
چند سال پیش محققان دانشگاه زوریخ به مقایسه عطسههای وابسته به نور و عطسههای معمولی پرداختند تا تئوری دیگری را مورد آزمایش قرار دهند. آنها وقتی نور شدید به صورت فلش به سوژه مورد نظر میتابید، امواج مغزی فرد را با استفاده از الکتروانسفالوگرام اندازه گرفتند و دریافتند که عطسههای ناشی از نور شدید باعث فعالیت بیشتر در کورتکس بینایی میشود. این نشان میداد که حساسیت بسیار بالا به نور، این فرایند واکنشی را تا ساقه مغز به پیش میراند.