البته تولید مرغ گوشتی هزینه های دیگری هم برای مرغداران دارد که از این دست موارد میتوان به هزینه های سوخت و انرژی، هزینه های کارگری، هزینه های استهلاک تجهیزات، واکسیناسیون، حمل و نقل و … اشاره نمود. بخشی از هزینه های تولید نیز به جوجه ریزی مربوط میشود که این هزینه ها نیز به قیمت دستگاه جوجه کشی و قیمت تخم نطفه دار بستگی دارند.
هر قطعه مرغ گوشتی در هر دوره به طور متوسط ۵ کیلوگرم دان مصرف میکند. البته درصدی از دان مصرفی مرغداری ها نیز توسط مرغ ها به هدر میرود. در هر صورت مرغداران در هر دوره هزینه زیادی بابت تغذیه مرغ های گوشتی باید پرداخت کنند.
اگر یک واحد مرغداری صنعتی ظرفیت تولید ۲۰ هزار قطعه در هر دوره داشته باشد، حداقل ۱۰۰ تن دان در هر دوره مصرف خواهد کرد. اگر مرغدار توان مالی کافی برای خرید نهاده ها را نداشته باشند به ناچار حجم جوجه ریزی را کاهش میدهد. در کشور ما بیش از ۱۵ هزار واحد مرغداری مشغول به فعالیت هستند. از این رو به صورت دوره ای در هر دو ماه یکبار مقدار قابل توجهی دان و نهاده دامی در کشور مصرف میشود.
بخش زیادی از دان مرغ ها شامل کنجاله سویا و ذرت بوده که این دو محصول نیز به داخل کشور وارد میشوند. یکی از چالش های اصلی که پیش روی مرغداران می باشد کمبود نهاده های دامی و افزایش قیمت آن بوده که هزینه های تولید را به شدت افزایش میدهد. ناگفته نماند که در ماه های اخیر مرغداران مجبور شده اند که بخش زیادی از نهاده مورد نیاز سالن خود را از بازار آزاد تأمین کنند. همین موضوع باعث میشود که قیمت مرغ نیز در بازار تحت تأثیر قرار گیرد. اگر کمبود نهاده های دامی ادامه پیدا کند، این موضوع باعث کاهش حجم جوجه ریزی شده که این نیز به نوبه خود به کمبود گوشت مرغ و افزایش بیشتر قیمت آن دامن میزند.
اما اگر ارز دولتی لازم به نهاده های دامی تخصیص داده شود و مشکلات توزیع دان مرغداری ها در بازار حل شود، شاهد کاهش قیمت گوشت مرغ خواهیم بود. گوشت مرغ یکی از مواد غذایی پر مصرف در کشور ما می باشد و جایگاه ایران در صنعت مرغداری جهان، هفتم است. اگر تمام ظرفیت های تولید داخلی به کار گرفته شوند، کشور ما علاوه بر تأمین نیاز داخلی، پتانسیل صادرات بیش از یک میلیون تن گوشت مرغ خواهد داشت.
آیا پرورش مرغ بومی به صرفه است؟
پرورش دهندگان محلی هزینه های کمتری بایت تغذیه مرغ ها پرداخت میکنند. زیرا که مرغ های بومی برخی از احتیاجات غذایی خود را در چراگاه های آزاد تأمین میکنند. پرورش مرغ بومی در مقایسه با مرغ صنعتی از بازده اقتصادی بیشتر و هزینه های تولید کمتری برخوردار است.
پرورش مرغ بومی بعنوان یکی از مشاغل خانگی در بسیاری از روستاهای ایران انجام میگیرد. خانواده های روستایی با پرورش مرغ های بومی می توانند به لحاظ تأمین تخم و گوشت مرغ به خودکفایی برسند. البته برخی از افراد نیز با توسعه این شغل بعنوان شغل دوم به انجام آن مشغول میشوند. این افراد با خرید دستگاه جوجه کشی و تولید جوجه های یک روزه به پرورش آنها می پردازند. دوره پرورش مرغ بومی ممکن است کمی طولانی تر از مرغ های صنعتی باشد. اما میزان تلفات در مرغ های بومی به دلیل سازگاری این نژادها با آب و هوای ایران کمتر از مرغ های صنعتی است.
برای پرورش مرغ بومی نیازی به سرمایه زیاد نیست. زیرا که این کسب و کار با حداقل تجهیزات نیز قابل راه اندازی است. انچه که برای راه اندازی این مشاغل نیاز می باشد تهیه سالن پرورش و تجهیز نمودن آن به دانخوری و آبخوری، سیستم گرمایشی و تهویه می باشد. البته پرورش دهندگان مرغ بومی به ماشین جوجه کشی نیز نیاز خواهند داشت تا در هر دوره بتوانند توسط آن جوجه های مورد پرورش را تولید کنند. ماشین های جوجه کشی دارای ظرفیت های مختلفی بوده و قیمت دستگاه جوجه کشی صنعتی با توجه به برند و ظرفیت آن در بازار رقم های مختلفی دارد.
