آموزش و پروش به عنوان یکی از ارکان اصلی و کارخانه انسان سازی از او یاد میشود تقریبا تمام کسانی که دوران تحصیل خود را از ابتدا تا پایان دوره متوسطه به اتمام می رسانند بخش عظیمی از شخصیت و دانش و اعتقاد و باور خود را که اتفاقا نقش اساسی در ایجاد اعتماد به نفس در فرد می باشد و همچنین محیط مدرسه که در شکل گیری غرور ملی دارای اهمیت است نیز خود دارای چند بخش می باشد یک محتوای اموزشی کتب درسی دوم معلم و نحوه برخورد خودبا دانش اموز سوم دوستان و همسالان خود در این مقطع می باشد
کلیه جامعه شناسان سه رکن اساسی و تاثیر گذاز که در شکل گیری شخصیت کودکان نقش محوری و اصلی را به عهده دارند به ترتیب خانواده ؛مدرسه و اجتماع نام می برند
من در این بخش مدرسه را از بعد محتوای اموزشی و نقش ان در تقویت اعتماد به نفس و شکل گیری غرور ملی به صورت ویژه با دو مثال ساده بررسی میکنم
بچه ها در کشور ما وقتی به مدرسه می روند در سال اول دبستان در کتاب فارسی اولین واژگانی را که یاد میگیرند اب بابا نان و داد این چند کلمه به ظاهر ساده ولی بسیار کلیدی ولی تاثیر گذار در شکل گیری شخصیت و اعتماد به نفس انها نقش اساسی را به عهده میگرند.
کودکان می اموزند در مدرسه
بابا اب داد
بابا نان داد
بعد بابا تغیر میکرد می شد ان مرد امد ان مرد
با اسب امد
او در دست طناب داشت و قرار بود تاب درست کند
پس بچه ما می اموزد قرار نیست او کاری کند دیگران برای او همه چیز را فراهم خواهند کرد مهم نیست ان فرد بابا باشد یا یک مرد ناشناس مهم این است که به او می اموزد که توان انجام هیچ کاری را ندارد و این دیگران هستند که باید شرایط را برای او فراهم کنند او کافی است صبر کند و بخواهد تا همه چیز برای او فراهم شود
شاید زمانی که این درس را طراحی می کردند هدف اصلی این بود که بچه ها با مفهموم انتظار برای ظهور منجی یا اعتماد به بزرگان جامعه که شرایط را برای زندگی بهتر فراهم خواهد کرد مد نظر بود ، اما زمانی که فرزند ما به سنی رسید که باید وارد جامعه شود با دو مشکل بزرگ روبه رو می شود
یک یاد نگرفته بود خود چگونه باید اینده اش را بسازد دوم ان دنیای خیالی سرابی بیش نبود و هیچ یک از وعده ها ی داده شده نیز عملی نشد و هیچ کس گامی اساسی برای برطرف شدن نیاز های اساسی اش در اجتماع بر نداشته است ولی با یک مقایسه ساده میبینیم کشور ژاپن که در جنگ جهانی دوم کاملا ویران شده بود اولین گام برای بازسازی کشور را با تغییر سیستم اموزشی بر میدارد و کودکان ژاپنی در اولین روز درس و مدرسه اولین چیزی که می اموزند کلمه ما میتوانیم است .
کلمه ای که در ایجاد و شکل گیری شخصیت وحس اعتماد به نفس در آن کودکان معجزه میکند و نتیجه اش احیای امپراطوری ژاپن در بعد اقتصاد و صنعت است که از ویرانه های ناکازاکی و هیروشیما و بازماندگان ان فاجعه عظم ققنوس وار به پرواز در می اید و جهان علم و صنعت را به تسخیر خود می اورد و فعل خواستن توانستن است را با کلمه جادویی ما میتوانیم تعبیر و تعریف میکند این جمله دو کلمه ای که تشکل شد از ما به نشان اتحاد و یکپارچگی کشور برای سازندگی است و فرد را از منیت خود رها و با هویت جمعی به نام ملیت توان مصاعف می دهد و فعل توانستن که تبلور کار و اندیشه و تلاش هست نتیجه می دهد .
د وباره به سراغ کشور خود بر میگردم به دوران راهنمایی ودبیرستان کودکان و نوجوانان بین۱۱تا ۱۸سال دروست در زمانی که قرار است غرور ملی دانش اموزان ما شکل بگیرد ما به انها در کتاب تاریخ چه می اموزیم تاریخ شکوهمند ایران قبل از اسلام را حذف میکنیم و با شکست ایران از اعراب شروع میکنیم اشغال ایران توسط اعراب بعد اشغال ایران توسط مغول ها بعد اشغال ایران توسط ترک ها و بعد افغان ها و بعدش عهد نامه های ننگین گلستان و ترکمن چای و بعد اشغال شمال و جنوب ایران در جنگ جهانی دوم توسط شوروی و انگلیس و بعد کوتا توسط امریکایی ها و غیره این جواندر این سن بجز شکست و تحقیر چه چیزی از تاریخ خود می اموزد و غرور ملی خود را در کجا باز تولید کند حال که ازاموزش و پرورش نا امید شدیم به سراغ هنر و رسانه و بخصوص رسانه ملی نی رویم جایی که قرار است محتوا و خوارک فرهنگی مناسب متناسب با اقشار مختلف جامعه در تامین منافع ملی تهیه و تولید شود و یکی از اهداف میتواند باز تولید غرور ملی در جامعه باشد.
با یک مثال از کشور امریکا یا به عبارتی شیطان بزرگ شروع میکنم کشوری با تاریخ کمتر از۴۰۰سال بدون تاریخ تمدن غنی ولی با اینکه هیچ پیشینه تاریخی چندانی ندارد ولی به یکباره تبدیل می شود به قدرت اول دنیا و بازیگر اصلی کلیه مناسبات سیاسی و اقتصادی دنیا، راز این موفقیت در چیست به جرات میتوان گفت صنعت سینما در امریکا نقش اساسی در رسیدن امریکا به این جایگاه بازی کرده است در کنار سیاست های مختلف مثلا ایجاد شرایط مناسب برای جذب نخبگان علمی و فرهنگی سایر کشور ها که در این بحث مجال پرداختن به ان را نداریم ، در سینمای امریکا چند دهه قبل امریکا هزینه بسیاری می کند ، فیلم جنگ ستارگان را می سازد در ان فیلم زمین در معرض حمله بیگانگان قرار می گیرد و امریکا می اید و جهان را نجات می دهد ، مخاطبان آن فیلم ها کودکان و نوجوانان امریکایی بود و نتیجه نسلی که با اینگونه فیلم ها بزرگ می شوند ناخوادگاه اموزش می بینند که خود ناجی جهان هستن برای همین یک جوان امریکایی با افتخار می رود در افغانستان عراق یا هر نقطه دنیا می جنگد برای اینکه خود را یک سلطه گر و استعمارگر نمیداند بلکه خود را منجی جهان و برقرار کننده نظم امنیت و دمکراسی و ازادی در جهان میداند
اما ما برای جوانان خود چه چیزی ساختیم چند فیلم ایرانی درمورد اسطوره های ایرانی ساخته ایم مثل آرش ؛اریوبرزن؛فرود؛گردافرین وغیره نه تنها از هیچ یک از این اسطوره ها فیلمی نساختیم بلکه در ادبیات و تاریخی که در مدارس یا صدا و سیما به صورت مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد انها را حذف و یا به صورت بسیار سطحی از کنار انها گذشتیم یا به عنوان مثال تمام شخصیت های منفی فیلم ها و سریال ها اسامی ایرانی اصیل مثل کامبیز هرمز بابک ارش و غیره دارند و شخصیت های مثبت همه اسامی غیر ایرانی و عربی دارند انچنان که مسولین کشور ما اگاهانه دست به تخریب فرهنگ و تاریخ ایران و ایرانی زدن هیچ یک از دشمنان ما نتوانستن این کار را اینچنین اگاهانه وبا صرف هزینه های ملیاردی انجام دهند
می بینیم که صدا و سیما با تمام وسعت خود می رود پول می دهد جومونگ می خرد یا امپراطور دریا یا هزینه بسیاری می کند و فرضا فیلم مختار ثقفی می سازد که وقتی یکبار از یک کودک دبستانی پرسیدم نام چند پهلوان ایرانی را نام ببر اتفاقا از مختار نام می برد و نمی داند مختار اصلا ایرانی نیست بعد در جامعه ما مردم مان دم از تهاجم فرهنگی می زنند می گویند چرا جوانان ما غرب زده شده اند چرا نسل جدید دنبال “بت من” و “مرد عنکبوتی” می رود جواب ساده است جوان اسطوره می خواهد تا با بازیابی خود در ان نقاط ضعف خودرا پنهان کند و از او اعتماد به نفس لازم را برای غلبه بر ترس ها و مشکلاتش دریافت نماید پس اگر شما الگوی مناسب را برایش ایجاد نکنید متناسب به ریشه های فرهنگی و تاریخی سرزمینش آن وقت آن را در خارج از تاریخ مرز های سرزمین مان جستجو خواهد کرد .
- داریوش اسدی
