محمدرضا خاتمی با بیان اینکه صحنه‌ای که امروز در این دانشگاه و شاید در تمام دانشگاه‌های کشور شاهد هستیم نشان دهنده روح آزادی خواهی و آزادی طلبی دانشجویان است، اظهار کرد: علی رغم تمام تحولاتی که در سالهای گذشته در دانشگاه‌ها رخ داده هنوز هم شاهد شنیده شدن آوایی که در شانزده آذر ۱۳۳۲ از دانشگاه بلند شد، هستیم که آن صدا فریاد آزادی خواهی و آزادی طلبی است. ۱۶ آذر جزء معدود مناسبت‌هایی است که علی‌رغم تلاش‌های عده‌ای مصادره نشده است و همچنان خاص دانشجویان است چرا که دانشجویان نیز همچنان فریاد آزادی خواهی سر می‌دهند و به دنبال تحقق آرمان‌های خود و رسیدن به پیشرفت و توجه به حرمت انسانی در جامعه است.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه جنبش دانشجویی علی‌رغم فشارهای زیادی که تاکنون از دستگاه‌های مختلف دیده است امید خود را از دست نداده، اظهار کرد: دانشجویانی که برای پیشرفت کشور بر مبارزه با استکبار و استبداد کوشیده‌اند و هیچ گاه توجهی به وضع موجود نداشتند و اسیر توهمات روزمرده حاکم بر جامعه نشده‌اند و هرگز وامدار هیچ جریان خارج از دانشگاهی نبوده‌اند هنوز هم جنبش دانشجویی را زنده نگه داشتند.
جمع دانشجویانی که امروز در این جلسه ندای آزادی سر می‌دهند شش سال پیش نبوده‌اند تا ببینند چه بر سر دانشگاه‌ها و دانشجویان آمد
وی با اشاره به تحولات سالهای گذشته و حوادث رخ داده پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ در دانشگاه‌ها اظهار کرد: جمع دانشجویانی که امروز در این جلسه ندای آزادی سر می‌دهند شش سال پیش نبوده‌اند تا ببینند چه بر سر دانشگاه‌ها و دانشجویان آمد اما فریادی که امروز از گلوی شما خارج می‌شود همان فریادی است که شش سال پیش دانشجویان دیگری آن را سر داده بودند و این نشان دهنده پویایی جنبش دانشجویی ایران است.
خاتمی با اشاره به برخی ویژگی های دانشجویان اظهار کرد: ویژگی هایی چون نشاط جوانی، عدم وابستگی به جریان‌های خارج از دانشگاه، حق طلبی و عافیت طلب نبودن از ویژگی هایی است که سبب شده است دانشجویان ما امروز هم بر مطالبات سالیان گذشته جنبش دانشجویی تاکید کنند.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به اینکه ویژگی مهم دانشگاه پیوستگی سه عنصر آزادی، علم و توسعه است، اظهار کرد: ویژگی مهم دانشگاه‌ها این است که در این محیط سه عنصر مهمی که برای زندگی انسان‌ها و ادامه حیاتشان اهمیت فراوانی دارد به هم می‌پیوندد و این سه عنصر همان علم‌اندوزی، آزادی طلبی و خواهان پیشرفت بودن برای جامعه است که وقتی این سه در کنار یکدیگر قرار گیرند می توان انتظار داشت که ملت‌ها به سمت جلو حرکت کنند.
خاتمی با تاکید بر اینکه جوامع عقب مانده در جهان امروز جایی ندارند اظهار کرد: علم و دانش بدون آزادی امکان گسترش و باز کردن افق های تازه را ندارد و کسانی که بیهوده می کوشند تا دانشگاه ها را محدود کنند، خود به خوبی می‌دانند که نمی‌توانند به جایی برسند و تنها سرمایه‌های ملت را هدر می‌دهند.
آنچه امروز به عنوان اسلام، انقلاب و نظام عنوان می‌شود با مفاهیم اولیه و انتظاراتی که از انقلاب می رفت فاصله دارد
وی با تاکید بر اینکه امروز باید مطالبات نسل اول و دوم انقلاب را با آن چه امروز نسل جوان می‌خواهد مطابقت داد، اظهار کرد: آنچه امروز به عنوان اسلام، انقلاب و نظام عنوان می‌شود با مفاهیم اولیه و انتظاراتی که از انقلاب می رفت فاصله دارد و نباید چنین مسائلی را به پای انقلاب گذاشت.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به گفته های شهید مطهری و مقام معظم رهبری درباره آزادی اندیشه و ترویج روحیه انتقاد گری در جامعه گفت: اگر در حال حاضر جریان اصلاحات در کشور حیات دارد به خاطر این است که می کوشد تا قطار انقلاب را به ریل اصلی اش باز گرداند و می‌خواهد به دانشجویان بگوید که مبادا فریب تبلیغات رسمی را بخورند که با روح انقلاب و آنچه من در اینجا از شهید مطهری و بزرگان انقلاب یاد کردم، مطابقتی ندارد.
خاتمی با اشاره به نادیده گرفته شدن فصل سوم قانون اساسی توسط عده‌ای در کشور اظهار کرد: یکی از مترقی ترین بخش هایی که در قانون اساسی ما وجود دارد فصل سوم آن است. اما چه شده است که امروز آن را کنار گذاشته ایم. اگر جریان اصلاحات به اجرای بدون تنازل قانون اساسی تاکید می‌کند به این دلیل است که مردم را در برابر حکومت دارای حق و حقوق مشخصی می‌داند.
وی ادامه داد: امروز یک عده هر چه می خواهند در روزنامه ها و صدا و سیما علیه یک جریان به دروغ‌بافی می پردازند اما یک لحظه به طرف مقابل اجازه دفاع داده نمی‌شود که هیچ، مظلومانه افراد را در حبس و حصر قرار می‌دهد اما مگر می توان اکثریت جامعه را فریب داد.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تصریح کرد: آنهایی که امروز داعیه انقلاب را دارند چه بهره‌ای از عدالت و اخلاق برده‌اند؟ شایسته انقلاب نیست که چنین کسانی که ایدئولوژی فکری شان با آرمان‌های انقلاب و اندیشه بزرگان آن فاصله دارد. امروز در برخی از مسئولیت‌ها را به عهده داشته باشند.
وی با انتقاد از وضعیت آزادی بیان دانشجویان و اساتید دانشگاه تصریح کرد: گفته می‌شود که عده‌ای از اندیشمندان ما زیر پوشش آزادی، جاسوسی کرده‌اند. سوال ما این است که اگر شما برای خود دلیل قانع کننده‌ای دارید پس چرا اجازه برگزاری دادگاه علنی را نمی‌دهید تا ملت حرف‌های متهمان را بشنوند و آن وقت خواهید دید که ملت در برابر جاسوسان و وابستگان واقعی به غرب قرار خواهند گرفت.
این درست نیست که ما مدام از انرژی هسته‌ای دم بزنیم اما یک نابغه دانشجوی فیزیک را محدود کنیم.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با تاکید بر اینکه نمی‌توان با محدود کردن افراد، یک نظام را حفظ کرد، گفت: اگر می‌خواهید با افکار انحرافی مقابله کنید، اجازه دهید این افکار در جامعه و در نزد سایر اندیشمندان مطرح شود تا حق و باطل مشخص گردد نه اینکه فقط به دنبال دستگیری و محدود کردن باشید و این درست نیست که ما مدام از انرژی هسته‌ای دم بزنیم اما یک نابغه دانشجوی فیزیک را محدود کنیم.
وی با اشاره به نامه نگاری جمعی از نمایندگان در مجلس ششم به رهبری اظهار کرد: در دوره ششم مجلس ۱۳۵ نفر از نمایندگان نامه‌ای را در مورد مسائل هسته‌ای به رهبری نوشتند و امروز تمام آن‌ها برای همیشه مطرود شده‌اند. این ایرادی ندارد اما آیا نمی‌خواهیم امکانی را فراهم کنیم تا فضای گفتگو ایجاد شود. آیا هنوز هم می‌خواهیم بر حبس و حصر و برخورد با اندیشه‌ها بپردازیم؟
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با انتقاد از برخورد با دانشگاه‌ها و دانشجویان در چند سال اخیر، اظهار کرد: دانشجویان به عنوان کسانی که حامل علم و حامی آزادی و خواهان پیشرفت کشور هستند بیشترین ضربه را از مستبدان، جاهلان و متحجران در سالهای گذشته خوردند و آنقدر این دانشجویان را تحقیر کردند که اجازه انتخاب رئیس دانشگاه‌شان را نیز به آن‌ها نمی‌دهند چه رسد به اینکه این جوانان بتوانند در مورد مسائل روز جامعه نظرات خود را بیان کنند.
وی ادامه داد: تا زمانی که مسئولان اصلی کشور رویکرد خود را به علم و آگاهی متحول نکنند این مشکلات در کشور وجود خواهد داشت و پیشرفتی حاصل نخواهد شد.
خاتمی تصریح کرد: عده‌ای امروز تمام تلاش خود را می‌کنند تا دانشگاه‌ها را از مواضع خود عقب بنشانند. در حالی‌که این پذیرفته نیست که امروز بعد از ۳۷ سال که از انقلاب می‌گذرد هنوز کشور را اسیر توطئه دشمنان بدانیم و هر کسی که اندیشه متفاوتی را بیان می‌کند اسیر دست دشمن بخوانیم اش و با او طوری برخورد کنیم که نتواند نظرات خود را بیان کند.
وی ادامه داد: اگر نتوانسته‌ایم پس از ۳۷ سال کسانی را تربیت کنیم که دانشگاه‌ها را اداره کنند و اگر همچنان معتقدیم که باید با دانشگاه‌ها قیم مآبانه برخورد کنیم و دانشجویان را آزاد نگذاریم یا اینکه معتقد باشیم دانشگاه‌ها تحت نفوذ دشمن است و می‌توانند لانه فساد باشد باید به تلخی بگوییم که شکست خورده‌ایم.
امروز فساد در عمیق ترین لایه‌های حکومت نفوذ کرده است
خاتمی ادامه داد: امروز فساد در عمیق ترین لایه‌های حکومت نفوذ کرده است اما دانشگاه‌ها همچنان با کمترین توقع و با وجود تمام فشارها بر آرمان‌های خود تکیه کردند.
وی با اشاره به ضرورت برگزاری انتخابات آزاد در کشور اظهار کرد: اگر ادعا داریم که در داخل کشور آنچنان قوی شده و رشد یافته ایم باید اجازه برگزاری انتخابات آزاد را بدهیم و این را بدانیم که تا زمانی که انتخابات آزاد نداشته باشیم و تا زمانی که به دانشگاه های خود اعتماد نکنیم نمی توانیم به اهداف خود برسیم و ملت ما به اعتماد به نفس برسد.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در پایان اظهار کرد: آن روزی که ملت ایران به طور کامل به سرنوشت خود حاکم شود دور نیست و همه در آن روز به ریشه اصیل انقلاب که همچنان باقی مانده است چنگ خواهند انداخت.
