، دنیا در تکاپوی ساخت واکسن کرونا است. همه کشورها رقیب و همراه هم شدند تا واکسن مورد تایید را هر چه زودتر به بازار برسانند و سایه شوم این بیماری را از سر مردم جهان کم کنند، اما موضوعی که نباید فراموش کنیم این است که هر کشوری برنده این مسابقه شود حتماً توان تولید حجم بالای این واکسن که جوابگوی همه کشورها باشد را ندارد.
نکته دوم اینکه شرایط ایران در این میان کمی سختتر است. کشوری که به دلیل اتخاذ بعضی سیاستها در تحریم به سر میبرد و احتمال فروش واکسنهای تولیدی توسط بضی کشورها به ایران تقریباً در حد صفر است. بنابراین چارهای نداریم جز اینکه از شنیدن اخبار خوب تولید یا کشف واکسنهای مورد تایید در دنیا خوشحال شویم، اما خود ما هم به میدان بیاییم و برای تولید آن اقدام کنیم.
کاری که با یک وقفه دو تا سه ماهه از دنیا در ایران آغاز شد و در حال حاضر ۶ شرکت به ساخت این واکسنها مشغول هستند؛ واکسنهایی که هنوز به مرحله تست بالینی نرسیدهاند.
آن طور که رئیس کمیته علمی مقابله با کرونا اعلام کرده است، واکسنهای نسل جدید که به واکسنهای MRNA معروف است گوی سبقت را از دیگر رقبای خود ربودهاند و چند پله جلوتر از آنها، تستهای اولیه را طی میکنند.
فناوری واکسنهای نسل جدید بر مبنای ایجاد یک RNA خبر رسان یا MRNA است که بدن را برای تولید اجزای واکسن تحریک میکند.
RNAهای خبررسان، نسخهای از دستورالعملهای ساخت پروتئین هستند که در DNA ژنها رمزگذاری شدهاند و ماشینآلات سلولی در بدن میزبان دریافت کننده واکسن، دستورالعمل MRNA را برای ساخت پروتئین موردنظر میخوانند.
واکسن MRNA به سلولهای انسانی میگوید که کدام پروتئینهای ویروسی را تولید کنند، سپس پروتئینها سیستم ایمنی بدن را برای تولید آنتی بادی برای محافظت در برابر ویروس تحریک میکنند.
چند گام عقبتر اما مصمم
ایران به فاصله دو تا سه ماه پس از شروع ساخت واکسن در دنیا به این حوزه فناورانه ورود کرد، اما با کمک سرآمدان علمی و متخصصان داخلی توانست این عقبماندگی را تا حدودی جبران کند و در این حوزه حرفی برای گفتن داشته باشد.
امروز چندین شرکت واکسن در کشور مشغول تحقیق بر روی ساخت واکسن کرونا هستند که به تدریج هر کدام با ورود به عرصه تولید، نیاز کشور را برآورده میکنند. هیچ راهی جز تولید داخلی وجود ندارد، زیرا هیچکس آنقدر واکسن برای واکسینه همه مردم در دنیا ندارد.
آنطور که مصطفی قانعی، رییس کمیته علمی مقابله با کرونا گفته هر شرکتی که بتواند تا اردیبهشت ۱۴۰۰ واکسن خود را به مرحله کارآزمایی بالینی برساند، برای تولید محصول خود از مشوقها و حمایتهای دولتی بهرهمند میشود.
ستاد توسعه زیستفناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز اعلام کرده که تاکنون از تولید یکصد محصول کرونایی حمایت کرده است. محصولاتی که برای کاهش عوارض بیماری کرونا به کار میرود. همه این محصولات کاربردی، نجاتبخش جان تعداد زیادی از بیماران است، اما هنوز هیچکدام نتوانستهاند آرامش، امنیت و سلامت از دست رفته را به جامعه برگردانند.
ایران کشوری است که خیلی زود با این ویروس درگیر شد. تا کنون تعداد ۸۴۱ هزار و ۳۰۸ نفر به این بیماری مبتلا شده و ۴۴ هزار و ۳۲۷ نفر هم جان خود را از دست دادهاند، اما این روند صعودی همچنان ادامه دارد و تنها راه خلاصی از آن، تولید دارو یا واکسن درمانی است؛ روشی مطمئن که میتواند این صفحه سخت تاریخی را ورق بزند و سلامتی را دوباره به مردم بازگرداند.
گزارش از: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری