پایگاه خبری/ تحلیلی قلم؛ استان ها- شکیبا کولیوند: درحالی که شیوع ویروس کرونا بر بدنه گردشگری، صنایع دستی و میراث فرهنگی ضرباتی را وارد کرد و منجر به تعطیلی موزه‌ها و خلوتی آنها از گردشگران و بازدیدکنندگان شد. به ناگاه ابتدای آذرماه بود که خبر تعطیلی و تخلیه موزه نهاوند به‌عنوان شهر تاریخ و تمدن هفت‌هزارساله غرب کشور به گوش رسید.
موزه‌ای که در بهمن‌ماه ۱۳۹۲ با حضور مسئولین استانی و کشوری افتتاح شده و قرار بود ۱۵ سال دوام بیاورد، چرا وارد این وادی شد؟
مدیرکل وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در آن روزگار مطرح کرد: براساس توافقی که بین شهرداری، شورای شهر نهاوند و میراث فرهنگی صورت گرفته است، این موزه در فضایی به مساحت ۲۵۰ متر در یکی از خانه‌های قدیمی دوره پهلوی در مرکز شهر خواهد شد و برای تجهیز آن یک میلیارد ریال هزینه شده است؛ همچنین آثار باستانی و اشیای تاریخی مربوط به شهرستان نهاوند که به‌طور پراکنده در برخی موزه‌های کشور نگهداری می‌شود، مجوز جمع‌آوری آنها به‌منظور نگهداری به‌صورت متمرکز در موزه باستان‌شناسی شهر نهاوند دریافت شده است.
این مقام مسئول بیان کرد: از این پس هر اثر منقولی که در موزه‌های کل کشور به‌صورت پراکنده وجود داشته و بازگشت آنها منع قانونی نداشته باشد، جزء مواردی است که به موزه باستان‌شناسی نهاوند بازگردانده می‌شود.
اما حال پس از گذشت نزدیک به هفت سال، به ناگاه خبر تعطیلی و اجبار برای خالی کردن موزه مطرح می‌شود.
** اداره میراث، از سال ۹۲ تاکنون فرصت زیادی داشته است
این درحالی است که می‌بینیم شهردار نهاوند در این خصوص عنوان کرده است: طبق توافق‌نامه‌ای که بین شهرداری و میراث فرهنگی در سال ۹۲ منعقد شده، یکی از ساختمان‌های شهرداری تا زمان پیدا کردن مکان مناسب برای موزه در اختیار میراث فرهنگی قرار گرفته است.
محمد حسین‌پور افزود: این مکان طبق قراردادی که با میراث فرهنگی در زمان شورای سوم بسته شده، صرفاً جهت اینکه میراث فرهنگی بتواند در فرصت مناسب مکانی در شأن موزه تاریخ و فرهنگ برای انتقال اشیا به آن مکان درنظر بگیرد، است.
وی با بیان آنکه طبق ماده پنج این قرارداد هر وقت شهرداری اعلام نیاز و به مستأجر ابلاغ کند میراث فرهنگی باید نسبت به خالی کردن مکان اقدام داشته باشد و ما هم طبق قانون عمل کردیم، ادامه داد: اول تیرماه امسال با میراث فرهنگی نهاوند و در ۲۹ خردادماه هم با میراث فرهنگی استان مکاتبه‌ای داشتیم و هیچ‌گونه پاسخی ندادند که اعلام نیاز کنند یا بگویند برای پیدا کردن مکان مناسبی برای موزه فرصت می‌خواهند.
حسین‌پور افزود: از سال ۹۲ تاکنون فرصت زیادی بوده برای پیدا کردن مکانی جهت موزه و ساختمانی که درخور شأن تاریخ و فرهنگ نهاوند باشد و مسئولان مربوطه باید کاری می‌کردند.
اما به‌راستی میراث فرهنگی که بخشی از هویت ما است، باید با دو نامه اداری به سمت فراموشی روانه شود؟ بدین‌ترتیب در جهت بررسی بیشتر موضوع و حال این روزهای نهاوندِ بدون موزه! بر آن شدیم تا گفت‌وگویی با رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان نهاوند ترتیب دهیم که در ادامه آن را می‌خوانید:
شهرستان نهاوند به موزه نیاز دارد
محسن جانجان در این راستا در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه در سال ۱۳۹۲ براساس توافقی که با شهردار و شورای اسلامی وقت با مدیرکل میراث فرهنگی انجام شده بود این ساختمان قدیمی به ما واگذار و به‌نوعی در اختیار اداره میراث قرار گرفت، گفت: اما از دو سال پیش نامهنگاریهای شهرداری برای بازگرداندن این ساختمان به آنها آغاز و در آنها مطرح شد که باید این مکان را تخلیه کنیم.
وی در ادامه افزود: این درحالی است که قرارداد ما ۱۵ ساله بود و سال جاری در سال هفتم این قرارداد بودیم و در پاسخ به نامهنگاریهای صورتگرفته نیز میراث فرهنگی به‌صورت کتبی پاسخ نداد، اما مدیرکل میراث فرهنگی استان، فرماندار و نماینده مردم نهاوند در مجلس ورود کردند و به‌صورت حضوری مسئله فیصله پیدا کرد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان نهاوند خاطرنشان کرد: درنهایت با وجود این موارد به حکم قانون و دادگاه مجبور به تخلیه ملک شهرداری و تعطیلی این موزه شدیم و بخشی از وسایل آن را به‌دلیل نداشتن مکان در حمام حاج‌آقاتراب و بخشی را به‌صورت امانت به مخزن استان همدان سپرده‌ایم و هر زمان که مجدد موزه‌ای برای شهرستان نهاوند راه‌اندازی شد، اشیا را به نهاوند انتقال می‌دهیم.
وی با تأکید بر اینکه مجبور به تخلیه موزه شدیم، ابراز کرد: در این موزه حدود ۷۰ قلم شی تاریخی مربوط به دوران پیش از تاریخ، دوران تاریخی و دوران اسلام بود.
جانجان در پاسخ به اینکه آیا مکان دیگری برای موزه شهرستان نهاوند درنظر گرفته شده است یا خیر؟ پاسخ داد: شهرستان نهاوند به موزه نیاز دارد، بدین‌ترتیب صبح روز پنجشنبه (۱۳ آذرماه) فرماندار شهرستان نهاوند با هماهنگی سازمان برنامه و بودجه آمدند و ملکی را که مدنظر ما بود و سابقاً نیز بخشی از آن را خریداری کردیم، مورد بررسی قرار دادند و درصورت تأمین اعتبارات لازم در سال ۱۴۰۰ شهرستان نهاوند مجدد صاحب موزه خواهد شد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان نهاوند در بخش پایانی صحبت‌های خود تأکید کرد: اتفاقی برای اشیای تاریخی موزه نهاوند نیفتاده است و درصورت راه‌اندازی مجدد موزه در مکان جدید، آن اشیای ارزشمند و تاریخی مجدد به موزه نهاوند انتقال داده خواهند شد.
با این تفاسیر، اگرچه در روند اداری و بروکراسی‌های خاص آن نیاز است تا پیگیری‌ها و مکاتبات روند قانونی را طی کند، اما اینکه به ناگاه پس از گذشت نزدیک به هفت سال از یک توافق‌نامه، شهرداری خواستار تخلیه این مکان می‌شود، جای سؤال دارد!
گویی همچنان ارزش میراث فرهنگی و اینکه بخشی از هویت وجودی ماست، برایمان تعریف نشده و اینگونه آثار تاریخی خود را بیخانمان می‌کنیم.
بااین‌حال، خبر خوش موزهدار شدن مجدد شهرستان نهاوند می‌تواند امیدبخش باشد و امید است تا در برنامه‌های شهرستانی و استانی تأمین اعتبار این موضوع هرچه سریعتر در دستور کار قرار گیرد و بار دیگر شهر تاریخ و تمدن هفت‌هزارساله غرب کشور صاحب موزه شود.
