پیش فروش ۷ میلیارد واکسن کووید ۱۹ / کشورهای خریداری که ایران در میان آنها نیست!

در نوامبر سال ۲۰۲۰، مردم جهان خبر مسرت بخشی دریافت کردند که اولین واکسن‌های COVID-۱۹ آماده تزریق عمومی است و از آن زمان تاکنون، نزدیک به ۷.۲۵ میلیارد دوز واکسن کرونا توسط کشورهای سراسر جهان پیش خرید شده است.

در این مطلب تعداد دوزهای واکسنی که کشورهای مختلف خریداری کرده‌اند و همچنین شرکت‌ها و سازمان‌هایی که آنها را پیش فروش کرده‌اند، مورد اشاره قرار گرفته است، داده‌ها از طریق Launch و Scale Speedometer در مرکز نوآوری سلامت جهانی دانشگاه دوک و با حمایت بنیاد بیل و ملیندا گیتس گردآوری شده است.

اگرچه کشورهای با درآمد بالا هم اکنون سهم بیشتری از دوزهای واکسن‌ها را پیش خرید می‌کنند، ولی در میان کشورها هند ۱.۵ میلیارد دلار سفارش داده است (بیشتر از هر کشور دیگر)، در مقام مقایسه، ایالات متحده ۱.۰۱ میلیارد دوز را پیش خرید کرده است و اگرچه این تعداد کمتر از تعداد خریداری شده هند است اما توجه کنید جمعیت ایالات متحده حدود ۳۳۰ میلیون نفر در مقایسه با ۱.۳ میلیارد شهروند حال حاضر هند است.

راهکارهای کشورهایی با درآمد پایین‌تر

با توجه به قدرت خرید بالای کشورهای ثروتمند به نظر می‌رسد کشورهای با درآمد کم و متوسط باید از روش‌های دیگری برای دریافت واکسن COVID-۱۹ استفاده کنند، مثل داوطلب شدن در مرحله انجام کارآزمایی‌های بالینی درازای دریافت دوزهای واکسن آماده شده، همانطور که در پرو انجام شد. توانایی هند در خرید دوزهای بالای واکسن از توافقنامه تولید این واکسن‌ها در داخل هند با تولیدکنندگان واکسن‌ها حاصل شده است.

در کل کشورهای با درآمد بالا تقریباً ۵۴٪، معادل ۴ میلیارد دوز واکسن کرونا را خریداری کرده‌اند. در همین حال، کشورهای با درآمد پایین و متوسط کمی بیش از ۲۳٪ خریداری کرده‌اند. قابل توجه اینکه کانادا بالاترین تعداد دوز را در هر فرد نسبت به هر کشور دیگر رزرو کرده است: بیش از ۳۵۰ میلیون دوز واکسن برای حدود ۳۸ میلیون نفر جمعیت.

در حال حاضر در جهان بیش از ۲۰۰ واکسن برای بیماری کووید ۱۹ در حال تولید و انجام کارآزمایی‌های بالینی با سرعت بالا هستند. البته یک موضوع مهم که باید به آن توجه داشت این است که همه واکسن‌هایی که پیش فروش شده‌اند هنوز مراحل کارآزمایی بالینی را نگذرانده‌اند.

واکسن مشترک شرکت آسترازنکا و دانشگاه آکسفورد با بیش از ۲.۵ میلیارد دوز پیش فروش، تاکنون مشهورترین واکسن است. این گروه ۵۰۰ میلیون واکسن به هند و ایالات متحده و همچنین ۴۰۰ میلیون واکسن به اتحادیه اروپا پیش فروش کرده است.

(Novavax) نواواکس ۱.۳ میلیارد دوز را پیش فروش کرده است. جالب است که برندگان اولیه ماران تولید یعنی فایزر – بی ون تک و نیز مودرنا به ترتیب ۱۰ و ۶ درصد از کل دوزهای واکسن تولید شده را پیش فروش کرده‌اند.

از نظر قیمت گذاری، به عنوان مثال فیزر – بی ون تک، واکسن‌های خود را به قیمت هر دوز ۱۹.۵۰ دلار می‌فروشد. یعنی با تعداد فعلی دوزهایی که فروخته است، درآمد فعلی آن بیش از ۱۳ میلیارد دلار است.

راه پیش روی کشورها

بدون دسترسی به واکسن کووید ۱۹، اقدامات ایمنی و بهداشتی مانند فاصله گذاری اجتماعی و قرنطینه احتمالاً برای آینده قابل پیش بینی ثابت خواهد ماند.

با نگاهی فراتر از اینکه کدام کشورها ابتدا واکسن دریافت می‌کنند، سازمان بهداشت جهانی با تمرکز بر کارمندان مراکز درمانی و بهداشتی و نیز افراد مسن، نقشه راهی ارائه داده که شرح می‌دهد کدام افراد باید در اولویت تزریق واکسن قرار بگیرند. حالا و با تولید واکسن آینده‌ای که زندگی تا حدودی به حالت عادی برگشته است در چشم‌انداز قرار دارد، اما برخی کشورها زودتر به آن خواهند رسید.

جدول پیش خرید کشورهای مختلف

۱- اتحادیه اروپا ۱.۶ میلیارد دوز

۲- هندوستان ۱.۵ میلیارد دوز

۳- کوواکس ۷۰۰ میلیون

۴- کانادا ۳۵۸ میلیون

۵- انگلستان ۳۵۷ میلیون

۶- اندونزی ۳۳۸ میلیون

۷- ژاپن ۲۹۰ میلیون

۸- برزیل ۱۹۶ میلیون

۹- مکزیک ۱۴۷ میلیون

۱۰- کشورهای لاتام به جز برزیل ۱۵۰ میلیون

۱۱- استرالیا ۱۱۵ میلیون

۱۲- شیلی ۸۴ میلیون

۱۳- کره جنوبی ۶۴ میلیون

۱۴- مصر ۵۵ میلیون

۱۵- ترکیه ۵۰ میلیون

۱۶- آرژانتین ۴۷ میلیون

۱۷- ازبکستان ۳۵ میلیون

۱۸- بنگلادش ۳۰ میلیون

۱۹- تایلند ۲۶ میلیون

۲۰- هنگ کنگ ۱۸ میلیون

۲۱- رژیم اشغالگر قدس ۱۴ میلیون

۲۲- مالزی ۱۳ میلیون

۲۳- سوئیس ۱۱ میلیون

۲۴- پرو ۱۰ میلیون

۲۵- ونزوئلا ۱۰ میلیون

۲۶- مراکش ۱۰ میلیون

۲۷- اکوادور ۹ میلیون

۲۸- کاستاریکا ۴ میلیون

۲۹- نیوزلند ۴ میلیون

۳۰- فیلیپین ۳ میلیون

۳۱- پاناما ۳ میلیون

۳۲- لبنان ۲ میلیون

۳۳- قزاقستان ۲ میلیون

۳۴- کویت ۱ میلیون

با توجه به اینکه ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا و ۲۰ کشور عضو لاتام هستند و با توجه به اینکه کشورهای عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین، عمان و چند کشور دیگر منطقه واکسن‌های پیش خرید خود را اعلام نکرده‌اند، باید گفت که بیش از ۸۰ کشور جهان واکسن‌های کرونا را پیش خرید کرده‌اند (اطلاعات مربوط به واکسن کووید ۱۹ ساخت روسیه و نیز واکسن سینوفارم چین در این جدول لحاظ نشده است)

به نظر می‌رسد که سایر کشورهای جهان به مکانیسم کووکس دل بسته‌اند و البته تقریباً تمام کشورهای آفریقایی بجز یکی دو کشور در این زمینه اقدام نکرده‌اند.

مترجم: دکتر امیر صدری