و صدها سئوال بیپاسخ دیگر که این روزها مردمی که نفس کشیدن برای آنها سخت شده، در شبکههای اجتماعی و رسانهها در پی پاسخ هستند و در این شرایط فقط مسئولان رویکرد تکذیب و «کی بود، کی بود؛ من نبودم» را در پیش گرفتهاند.به عنوان مثال آنها یا استفاده از سوخت مازوت را تکذیب میکنند، یا قطعی برق را اتفاقی میدانند، در حالیکه همه میدانند نیروگاهها سوخت کافی ندارند و خاموشی بزرگراهها و خاموشی شبانه شهرها به این دلیل است. در این شرایط و در پی قطعی برق در بسیاری از مناطق شهری و روستایی ، شهروندان میگویند با مشکلاتی از جمله اختلال در امتحان مجازی دانشآموزان، اشتغالهای خانگی، سرما در ساختمان و ناامنی در ترددهای شبانه مواجه شدهاند.پیشتر عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور گفته بود که قطع برق در چند استان و به شکل موردی بوده و امکان افزایش آن وجود دارد؛ اما شهروندان از قطع بدون برنامه در بسیاری از استانها گزارش میدهند. برق در مناطقی از شهرهای رشت، گرگان، تهران، قم، تهران، بجنورد، اسفراین، انزلی در یکشنبه قطع شد. یکی از کاربران شبکههای اجتماعی نوشته است:«وزارت نیرو برق خیابونها رو قطع کرده و مردم نگران ناامنی شبانه خیابونا و تصادف شدن. حالا چرا؟ وزارت نیرو به کمبود گاز اشاره کرده و گفته گاز نیروگاهها رو به نفع بیمارستانها قطع کردن! نکته: ایران بزرگترین مالک گاز جهانه!»
تأمین سوخت مایع برای نیروگاهها، علاوه بر هزینههای اقتصادی، با مشکلاتی از جمله تردد مستمر تانکرهای نفتکش در وضعیت زمستانی راهها همراه است و نتیجه مصرف بیشتر سوخت مایع، آلودگی بیشتر هوا و محیط زیست است. از یکسو مساله آلودگی هوا در زمستان امسال در بسیاری از کلانشهرها به مرز بحران رسیده و مسئولان ذیربط یکی از راهکارهای کاهش آلودگی را حذف سوخت مازوت از سبد سوخت صنایع و نیروگاه ها میدانند و از سوی دیگر در محدودیت تأمین گاز، استفاده از گازوئیل و مازوت به عنوان سوخت جایگزین در دستور کار نیروگاهها قرار گرفته است.این درحالی است که در روزهای اخیر، دو نیروگاه کشور با پلمب مخازن مازوت خود مواجه شدهاند و این اقدام نهادهای ذیربط، فشار مضاعفی را به صنعت برق کشور وارد کرده، چرا که تأمین گاز نیروگاهها با محدودیت شدید همراه است و در صورت عدم امکان مصرف سوخت مایع در این دو نیروگاه در کنار دیگر نیروگاههایی که از قبل، مخازن سوخت مازوت آنها پلمب بوده ممکن است در روزهای آینده چالشآفرین شود.
طی روزهای گذشته با جدیتر شدن مساله سوخت مازوت در نیروگاههای برق و آلودگی هوای ناشی از آن، اعلام کمبود منابع گاز برای تولید برق موجب واکنش از سوی شهروندان شد. به گفته حسین صبوری مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ، میزان مصرف برق در هفته اخیر به بالاترین رقم ثبت شده در تاریخ صنعت برق ایران رسیده که با توجه به پیشبینیهای انجام شده مبنی بر افزایش بیشتر دمای هوا، روند تغییرات مصرف برق به ویژه در روزهای پیش رو، میتواند نگران کننده بوده و سبب نوسانات و خاموشیهای مکرر در سطح کشور شود. طبق یک نظرسنجی ۴۰درصد از مخاطبان معتقدند خاموشیها بیشترین آسیب را به وسایل برقی آنها زده است.۲۱درصد بیشترین آسیب را در به خطر افتادن کسب و کار خود دیدهاند و هشت درصد نیز دچار آسیبهای جسمانی به علت از کار افتادن دستگاههای پزشکی، گرمازدگی و ترس شدهاند. گفتنی است در این بین ۳۱ درصد باقیمانده از شرکتکنندگان در این نظرسنجی اذعان داشتند آسیب خاصی را در اثر خاموشیها متحمل نشدهاند.
خسارت به ریههای مردم
بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، روز گذشته کیفیت هوای پایتخت با شاخص میانگین ۱۲۱ در شرایط ناسالم برای گروههای حساس است همچنین از سویی کیفیت هوا در ۱۹ ایستگاه سنجش در وضعیت قرمز و در شرایط ناسالم برای همه افراد است.بر اساس تحلیل آخرین نقشههای هواشناسی در شهرهای صنعتی پرجمعیت از روز چهارشنبه به بعد با افزایش غلظت آلایندهها مواجه خواهیم بود. این درحالی است که سیدرضا معتمدی، معاون فنی و عملیاتی مرکز اورژانس تهران از افزایش ۱۰ درصدی تماس با اورژانس تهران در پی آلودگی هوا خبر میدهد و میگوید: «با توجه به افزایش میزان آلایندگی هوا، میزان تماسهای اورژانس ۱۰ درصد و انتقال بیماران قلبی و تنفسی نیز هفت درصد افزایش یافته است.» عاطفه عابدینی، یک فوق تخصص ریه مبنی بر آسیبزایی بالای آلاینده مازوت بر سلامت افراد، میگوید:متاسفانه میزان غلظت آلاینده مازوت در تهران از میزان طبیعی بالاتر رفته که این مساله میتواند علاوه بر ایجاد عوامل تحریکزا در راههای هوایی، به بروز بیماریهای دیررس و مزمن نیز منجر شود که این مساله میتواند بسیار خطرناکتر از آسیبهای حاد آن باشد. وی ضمن تاکید بر اینکه مسئولین باید سریعتر در رابطه با محدودسازی تولیدکنندگان مازوت در تهران تصمیمگیری کنند، عنوان کرد: با وجود آسیبزایی بالای مازوت بر سلامت افراد، توصیه اکید عدم حضور افراد مسن، کودکان، افراد دارای بیماریهای زمینهای و خانمهای باردار در فضای باز بوده و توصیه میشود سایر افراد نیز اگر کار ضروری ندارند از منزل خارج نشوند.