حمید زارع در نشست خبری که عصر امروز برگزار شد با بیان اینکه نظام بهره‌برداری کشاورزی یک سازه اجتماعی است، اظهار کرد: این سازه برای افزایش راندمان، بهره‌وری از منابع آب و خاک و تولید اقتصادی نیازمند فرآیند مداوم طراحی، ساخت و ترمیم است. تشکیل یک سازه اجتماعی در قالب یک نهاد سازمان یافته نیاز به مطالعه مدل‌های هزینه، سرمایه و تقویت دائمی دارد.
وی ادامه داد: در توسعه و مدیریت نظام بهره‌برداری اهدافی داریم. ازجمله این اهداف افزایش بهره‌وری از منابع تولیدی، افزایش درآمد بهره‌برداران کشاورزی و افزایش کارایی و اثربخشی نظام‌های بهره‌برداری موجود است.
مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری سازمان مرکزی تعاون روستایی اضافه کرد: اراضی موجود در کشور خرد و پراکنده هستند و اشکال مختلفی دارند. یکی از وظایف ما ساماندهی این اراضی خرد است.
به گفته وی، در توسعه و مدیریت نظام بهره‌برداری، ارتقای ساختار سنتی به سمت ساختارهای نظام‌مند است.
چالش‌های موجود در بخش کشاورزی و الگوهای موجود در نظام بخش بهره‌برداری
وی همچنین به چالش‌های موجود در بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: خرد بودن و پراکنده بودن اراضی، غیراقتصادی بودن واحدهای تولیدی و امثال آن از جمله چالش‌های پیش‌روی بخش کشاورزی است و شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، ما را الزام کرده که نظام‌های بهره‌برداری را ارتقا دهیم.
مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری سازمان مرکزی تعاون روستایی همچنین به الگوهای موجود در نظام بخش بهره‌برداری اشاره کرد و گفت: یکی از این الگوها شرکت‌های تعاونی تولیدی است.
به گفته وی ۱۴۴۵ شرکت تعاونی تولیدی در ایران وجود دارد که سه میلیون و ۳۰۰ هکتار از اراضی کشور تحت پوشش این تعاونی‌های تولیدی هستند و ۴۲۰ هزار نفر نیز در این تعاونی‌ها فعال هستند.
او الگوی دیگر در نظام بهره‌برداری را شرکت‌های سهامی – زراعی دانست که در این شرکت‌ها کشاورزان سهامدار هستند.
به گفته وی، ۳۳ شرکت سهامی زراعی در ایران وجود دارد که ۹۰ هزار هکتار از اراضی کشور را تحت پوشش دارند و ۸۰۰۰ بهره بردار نیز سهامدار آن هستند.
زارع خاطرنشان کرد: از جمله دیگر الگوهای موجود در نظام بهره‌برداری شرکت‌های کشت و صنعت خصوصی است که این شرکت‌ها ۳۶۰۰ هکتار از اراضی را تحت پوشش دارند.
وی آخرین الگوی موجود در نظام بهره‌برداری را نیز نظام بهره‌بردار خانوادگی دانست که به شکل خرده دهقانی است.
طرح‌های ملی کشاورزی در ایران
زارع در ادامه به طرح‌های ملی کشاورزی در کشور اشاره کرد و گفت: فاز نخست طرح احیاء و توسعه ۵۵۰ هزار هکتاری اراضی خوزستان و ایلام در سطح ۲۹۵ هزار هکتار برای حدود ۱۷ هزار و ۸۰۰ بهره‌بردار انجام شد. در فاز نخست این طرح ۱۱۰ شرکت تعاونی تولیدی ایجاد شدند و مشغول فعالیت هستند.
وی همچنین به طرح آبیاری و زهکشی غرب و شمال غرب اشاره کرد و گفت: در استان‌های آذربایجان شرقی، اردبیل، کردستان و ایلام پروژه‌ای با مساحت ۲۲۳ هزار هکتار در نظر گرفته شده است که از ۲۰۰ الگوی بهره‌برداری ۱۷۱ الگو شامل شرکت‌های تعاونی تولیدی، سهامی – زراعی و بعضا کشت و صنعت هستند تشکیل شدند. تعداد بهره‌برداران این پروژه ۵۸ هزار نفر هستند و سیستم مدیریت آن هم مانند طرح خوزستان و سیستان تشکیل گروه‌های هم‌آبی است .
مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری سازمان مرکزی تعاون روستایی با اشاره به طرح آبیاری ۴۶ هزار هکتاری اراضی سیستان که در استان سیستان و بلوچستان و در پنج شهر آن اجرا شده است تصریح کرد: این طرح دارای ۱۷ الگوی نظام بهره‌برداری است و ۱۶ واحد عمرانی نیز برای آن تشکیل شده است. برای این ۴۶ هزار هکتار ۶۵ هزار بهره‌بردار وجود دارد که این ۶۵هزار نفر گروه‌های هم‌آب تشکیل داده‌اند.
تعاونی‌های تولید نیازمند حمایت هستند
وی در پایان گفت: اگر تعاونی‌های تولید توانمند شوند و پایدار بمانند، می‌توانند کمک‌رسان مردم باشند و از تهیه نهاده‌های کشاورزی و مکانیزاسیون تا مدیریت منابع آب به کشاورزان کمک کند. در این تعاونی‌ها کارشناسان کشاورزی بسیاری حضور دارند ولی این تعاونی‌ها نیازمند حمایت هستند تا به مرور زمان توانمند شده و در نهایت به مردم واگذار شوند.
انتهای پیام
