او که تا دو ماه پیش تنها گاه گاهی به جهت سخنانش درباب خط امام و انحراف از آن در صفحه نخست رسانه ها دیده می شد به جهت نامزدی در انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری، نقل محافل سیاسی و رسانه ای کشور شده است. از همان زمانی که شایعاتی درباره نامزدیش مطرح بود، تا ثبت نامش در این انتخابات و نحوه احراز اجتهادش به عنوان شرط تداوم نامزدیش. موضوعی که این روزها حتی بر حمایت یا عدم حمایت از نامزدی آیت الله هاشمی رفسنجانی از سوی جامعتین نیز سایه افکنده و مهمتر جلوه کرده است.
پس از هفته‌ها گمانه زنی سیاسی و رسانه‌ای، بالاخره سیدحسن خمینی به دعوت حامیانش و حتی جمعی از مراجع، لبیک گفت و عزمش را برای نامزدی در انتخابات خبرگان جزم کرد. بر خلاف برخی چهره‌های سرشناسی که نماینده‌شان را برای ثبت نام در انتخابات خبرگان فرستاده بودند، او شخصا برای این منظور در وزارت کشور حضور یافت که با استقبال خبرنگاران رسانه‌ها و صلوات حاضران در وزارت کشور روبرو شد. او به منتقدان نامزدیش در انتخابات خبرگان گفت که «برای تحکیم انقلاب، از آبرویم گذشتم». یادگار امام اظهار داشت: امام به ما آموختند برای حفظ و تحکیم این انقلاب از همه چیز خود بگذریم و من نیز برای انقلاب از آبروی خود خواهم گذاشت. او همچنین تاکید کرد که به شکل «مستقل» نامزد انتخابات خبرگان شده است. استقلالی که به گفته حجت الاسلام حسین ابراهیمی عضو جامعه روحانیت مبارز،می‌تواند جمعیت خاکستری را به انتخابات بیاورد. علی مطهری هم ورود افرادی که جاذبه قوی دارند را موجب پدید آمدن شور و شوق بیشتر و رقابت جدی‌تر دانست. برخی رسانه‌ها نیز با این عنوان که «سیدحسن از جنس خمینی است»، به استقبال از نامزدی وی رفتند.
اما از همان روز هجمه‌ها به سیدحسن خمینی برای ورودش به آزمون خبرگان آغاز شد. توهین مسئول دفتر آیت الله مصباح یزدی به او از یکسو و مقاله مطول کیهان با عنوان « بازی با نام‌‌ها اسم رمز تخریب و تحریف امام(ره)» از سوی دیگر، مقدمهای بود برای ورود دوباره و اظهارنظرهای کسانی که مدعی بودند خاندان امام خمینی(ره) بنا بر توصیه ایشان نباید به عرصه‌های سیاسی ورود یابند. ماجرا تا آنجا پیش رفت که حتی برخی آرزو کردند که سیدحسن از نامزدی در انتخابات خبرگان منصرف شود.
گام بعدی برای ممانعت از حضور وی در این عرصه هم حدس و گمانه‌هایی بود که برخی رسانه‌ها به آن دامن می‌زدند و آن پیش بینی رد صلاحیت سیدحسن خمینی بود. اقدامی که از منظر دیگران، تنها برآمده از اهداف سیاسی‌ای میتوانست باشد که بی طرفی شورای نگهبان را زیر سوال می‌برد.
اما پاسخ سیدحسن خمینی به همه این هجمه‌ها تنها یک کلام بود و آن اینکه «سخن و راه درست هزینه دارد؛ مسیر روزی پلو دارد و روزی ناسزا شنیدن».
سید حسن و دو راهی شرکت در آزمون اجتهاد
فاز بعدی در مانع تراسی برای حضور سیدحسن خمینی در انتخابات خبرگان، در هفته جاری کلید خورد. از ابتدای هفته این سوال در رسانه‌های مختلف مطرح می‌شد که سیدحسن خمینی به شرکت در آزمون خبرگان دعوت شده است یا نه؟ و هریک متناسب با موضع خود به آن پاسخ می‌دادند. برخی به استناد سخنان آیت الله مؤمن که گفته بود «کسی که … در حوزه تدریس می‌کند، نوارهای جلسات درس او نیز موجود است، خوب هم درس می‌دهد، ملا است و در مسائل سیاسی هم اظهارنظر کرده و مواضعش روشن است؛ این فرد نیازی به امتحان اجتهاد ندارد» بر این باور بودند که حجت الاسلام سیدحسن خمینی نیازی به حضور در آزمون اجتهاد ندارد. علاوه بر این رییس شورای استفتائات مقام معظم رهبری هم گفته بود که «سیدحسن همه شرایط علمی، سیاسی و اعتقادی برای خبرگان را دارد».
سایت جماران به عنوان رسانه نزدیک به سیدحسن خمینی با این استدلال نوشت: این سیره در دوره‌هاى گذشته به قدرى قوى بوده که تقریبا هیچ یک از اعضای ادوار گذشته مجلس خبرگان در امتحان شرکت نکرده اند. از آن زمره مى توان با اسامى آیات هاشمى رفسنجانی، یزدى، جنتى، مومن، شاهرودى، مشکینى، منتظرى، امینى، موسوى اردبیلى، جوادى آملی، فاضل لنکرانى، سید احمد خمینى، راستى کاشانى، ملکوتى، صانعى، موسوى خوینى، رى شهرى و…اشاره کرد.
گمانه‌های رسانه‌ای تا آنجا ادامه یافت که سام سوادکوهی عضوشورای نگهبان در گفت و گو با خبرآنلاین اعلام کرد که از آقایان امجد و خمینی برای آزمون خبرگان دعوت شده است. خبری که بلافاصله از سوی نزدیکان این دو نفر تکذیب شد. چه آنکه حجت الاسلام سید على خمینى گفت: براى حاج حسن آقا دعوتنامه آزمون خبرگان ارسال نشده است. اما سیامک ره پیک رئیس هیات نظارت بر انتخابات هم گفت که دعوت از نامزدهای خبرگان برای شرکت در این آزمون از طریق سامانه پیامکی شورای نگهبان بوده است. خبرگزاری تسنیم در خبری نوشت: پیامک دعوت برای سیدحسن خمینی ارسال شده است.
سخنگوی شورای نگهبان هم که گفته بود «دعوتنامه شخصی برای هیچکس نفرستادیم، اما پیامک برای همه ارسال شده است؛ در گفت و گو با خبرآنلاین، اعلام کرد که «شرکت نکردن دعوت‌شدگان به آزمون خبرگان، به مثابه عدم احراز صلاحیت آنهاست». اتمام حجت نهایی ابراهیمیان با نامزدهای انتخابات خبرگان آنجا بود که او از اظهارنظر درباره هر نامزدی خودداری کرد و همه را به اطلاعیه شورای نگهبان ارجاع داد که اگر مشمول آن هستند، باید در آزمون شرکت کنند. بر اساس این اطلاعیه تنها «اعضای فعلی مجلس خبرگان»، « کسانی که در گذشته در آزمون خبرگان تأیید شده‌اند» و «کسانی که در آزمون پانزدهم شهریور ۱۳۹۴ شرکت نموده‌اند» از حضور در این آزمون مستثنی شده بودند. اگرچه پاسخ ابراهیمیان شفاف نبود اما از آنجا که سیدحسن خمینی در زمره هیچ یک از این استثناها نبود، به نظر می‌رسید که تلویحا از سوی شورای نگهبان به شرکت در آزمون فراخوانده شده است.
اما او در آزمون روز سه شنبه که در دبیرخانه مجلس خبرگان در قم برگزار شد، شرکت نکرد. همزمان کانال تلگرامی سیدحسن خمینی تصویری را منتشر کرده که نشان میداد او در زمان برگزاری آزمون شورای نگهبان به تدریس مشغول بوده است.
همان شب نجات الله ابراهیمیان سخنگوی شورای نگهبان درباره عدم حضور سیدحسن خمینی و بیش از ۱۰۰ داوطلب مجلس خبرگان رهبری در آزمون تشخیص اجتهاد، در یک برنامه تلویزیونی گفت: عدم حضور این اشخاص راه احراز اجتهاد را مسدود کرد و آنها احراز صلاحیت نمیشوند. سخنانی که از روز بعد در برخی رسانه‌ها به منزله انصراف سیدحسن خمینی از حضور در رقابت‌های خبرگان تلقی شد اما باز هم منابع نزدیک به وی اعلام کردند که او انصراف نداده است.
راههای احراز اجتهاد سیدحسن خمینی
سخنان سخنگوی شورای نگهبان درباره عدم احراز صلاحیت نامزدهایی که در آزمون اجتهاد حضور نیافتند، بار دیگر فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور را با این سوال مواجه کرد که بالاخره سیدحسن خمینی امکان حضور در رقابت‌های پنجمین انتخابات خبرگان را خواهد یافت یا نه؟
از آنجا که در مواردی به جز شرکت در انتخابات خبرگان، اجتهاد روحانیون باید به تایید مراجع عظام تقلید برسد، برخی چهره‌های سیاسی به اعلام اسامی علمایی پرداختند که صلاحیت علمی سیدحسن خمینی را تایید کرده اند. عبدالواحد موسوی‌لاری، وزیر کشور دولت اصلاحات، اعلام کرد که سیدحسن اجازه اجتهاد خود را از طرف آیت‌الله وحید‌خراسانی دریافت کرده است. فرزند صادق آهنگران هم در صفحه اینستاگرام خود نوشت: آیت‌الله موسی شبیری‌زنجانی، آیت‌الله امینی، آیت‌الله محقق داماد، آیت‌الله سیدجعفر کریمی و آیت‌الله غضنفری‌خوانساری از‌جمله آیاتی هستند که اجتهاد سیدحسن را تأیید و امضا کرده‌اند. آیت‌الله حاج شیخ عباس محفوظی هم او را صاحب مدارج علمی دانشگاهی در مباحث فلسفه و الهیات و غیره برشمرد. آیت الله سیدعلی محقق داماد هم اعلام کرد که «سیدحسن» به رتبه اجتهاد و قدرت استنباط نائل آمده است.
حجت الاسلام هاشم هاشم‌زاده هریسی عضو مجلس خبرگان رهبری نیز در گفت و گو با خبرآنلاین، از چهار راه تشخیص اجتهاد از سوی شورای نگهبان خبر داد که عبارت بودند از «شهرت به اجتهاد»، «کتب تحقیقی نشان دهنده اجتهاد»، «کلاس‌های درس نشان دهنده اجتهاد» و «آزمون». او که از دعوت سیدحسن خمینی به آزمون اجتهاد بی اطلاع بود، افزود: شورای نگهبان بر اساس کتب و کلاس‌های درس او نیز می‌تواند اجتهاد وی را تایید کند، مگر آنکه آن را کافی نداند. محسن غرویان، دیگر چهره‌ای بود که به استناد سخنان آیت الله مومن می‌پنداشت برای احراز صلاحیت چهره‌هایی مانند سیدحسن خمینی راه‌هایی به جز آزمون هم وجود دارد.
بروز ابهامات جدی در باره نحوه احرازصلاحیت کاندیداهای خبرگان؛ این سوال را آفرید که اساسا اظهارات سخنگوی شورای نگهبان درباره اینکه عدم شرکت در آزمون خبرگان، منجر به عدم احراز صلاحیت نامزدها می شود، قابل استناد است یا نه؟ چرا که علاوه بر سیدحسن خمینی چهره‌های دیگری همچون مرتضی آقاتهرانی و سیدمحمد غروی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز در این آزمون شرکت نکرده‌اند. همچنین بر اساس قانون، تنها فقهای شورای نگهبان حق اظهارنظر درباره اجتهاد نامزدهای خبرگان را دارند که ابراهیمیان در زمره آنها نیست. تناقض گفته‌های وی با مواضع آیت الله مومن هم مزید بر همه این علت‌هاست که بر ابهامات می‌افزاید./خبرانلاین
