حال دراینبین در کنار اینکه یک پتانسیل در قالب رویدادی همزمان با «روز جهانی چوب» برای استان همدان مطرح شده است، نیاز است تا به وضعیت فعلی صنایعدستی و گردشگری در دوران یکساله شیوع ویروس کرونا نیز نگاهی داشته باشیم.
در این دوران هر بار که پای صحبتهای فعالین حوزههای مختلف گردشگری و صنایعدستی بهویژه در حوزه مبل و منبت استان همدان نشستیم، با مشکلات بیکاری، فراموششدن، گرانی مواد اولیه و بالا رفتن هزینه تولید، مشکلات فروش و کاهش چشمگیر صادرات محصولات هنری و صنایعدستی روبرو شدیم بدینسان که تن نحیف گردشگری همدان بهعنوان پایتخت تاریخ و تمدن در طول این یک سال ضربههای بسیاری دید و بهراستیکه گردشگری همدان را به کما برده است و صنایعدستی همدان نیز چشمانتظار رسیدن به جایگاه مطلوب و شایسته خود است، برگزاری یک رویداد آنهم در حوزه صنایعدستی خاص شهرستانهای ملایر و تویسرکان میتواند بارقهای از امید را ایجاد نماید.
در این راستا برآن شدیم تا با حسین بختیاری؛ مدیرعامل مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران صنایعدستی کشور و عضو باشگاه یونسکو، علیرضا باوندپور؛ نماینده حقیقی «روز جهانی چوب» در ایران و از منبتکاران و پیکرتراشان بنام کشور، فیروز ناصری هرسینی؛ نایبرئیس مجمع ملی هنرمندان صنایعدستی کشور و رئیس مجمع هنرمندان و صنعتگران صنایعدستی استان کرمانشاه گفتگویی ترتیب دهیم تا از چندوچون این رویداد آگاه شویم و وضعیت همدان را در این زمینه جویا شویم که در ادامه متن این گفتگوها را میخوانید:
ملایر و تویسرکان توانایی میزبانی را دارند
مدیرعامل مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران صنایعدستی کشور در گفتگو با خبرنگار حوزه میراث فرهنگی و گردشگری قلم با بیان اینکه هر اقدامی که در جهت ترویج و توسعه هنر بهویژه هنرهای سنتی ما صورت گیرد، میتواند قدم مهم باشد، تصریح کرد: چنین قدمهایی میتواند زمینه را برای ایجاد معرفی هرچه مناسبتر پتانسیلها، کارآفرینی، ایجاد اشتغال و غیره مهیّا سازد.
حسین بختیاری با تأکید بر اینکه برگزاری رویدادهای بینالمللی و منطقهای نهتنها بازدهی فرهنگی مناسبی را به همراه دارد، بلکه به لحاظ اقتصادی نیز نقش تأثیرگذاری دارند، اظهار کرد: دراینبین میتوان به ارزآوری و رونق دوباره صنایعدستی و ایجاد زمینههای گردشگری و به حرکت درآمدن چرخ اقتصاد در این دو حوزه اشاره کرد.
وی ادامه داد: این موارد شاخصههایی است که رویداد مربوط به «روز جهانی چوب» میتواند برای استان همدان بهویژه در شهر جهانی مبل و منبت ملایر و اشترمل تویسرکان بهعنوان روستای ملی منبت گلریز مؤثر واقع شود و این نقاط توانایی میزبانی این رویداد را دارند.
عضو باشگاه یونسکو در خصوص نقش مسئولین استان همدان و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی برای اینکه نام همدان در زمره استانهای میزبان رویداد «روز جهانی چوب» قرار گیرد، عنوان کرد: ترویج صنایعدستی ایران بر عهده همه است، حال اگر دراینبین بخواهیم از نقش و رسالت مسئولین و نمایندگان مجلس سخن بگوییم، به سبب خاص بودن موقعیت آنها، این شاخصه و مسئولیت ارزشمندتر است.
به دستاوردهای رویداد «روز جهانی چوب»، امیدوار و خوشبین هستم
بختیاری با بیان این موضوع خاطرنشان کرد: ترویج و توسعه هنر، فرهنگ، اشتغالزایی و کارآفرینی بهواسطه هنر ایرانی در عرصههای جهانی شاخصههایی است که مسئولیت مدیر و مسئول را بیشتر میکند بدینسان امید است تا نمایندگان مجلس کمک کنند تا دیگران به این رویداد بپیوندند و مسئولین مربوطه را ترغیب کنند تا مؤثر وارد این مسیر شوند و نقش خود را ایفا کنند.
وی در پاسخ به اینکه آیا به نتایج و دستاوردهای رویداد «روز جهانی چوب» خوشبین هستید و آیا همدان را مناسب این میزبانی میدانید یا خیر؟ اظهار کرد: بسیار در این زمینه امیدوار و خوشبین هستم. اگر در شرایط موجود (اقتصادی و شیوع ویروس کرونا) بتوان یک قدم برداشت و شرایط را به سمت جهش و بهبودی پیش برد باید آن قدم را برداشت. اگرچه نتایج این رویداد قطعاً بیشتر از اینها است.
مدیرعامل مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران صنایعدستی کشور با تأکید بر اینکه برگزاری این رویداد قطعاً نتایج، فرآیند و بازدهیهای خوبی را در پی خواهد داشت، عنوان کرد: برگزاری این رویداد میتواند در جهت معرفی هنرمندان ایران بهویژه خطه غرب کشور؛ صنعتگران و هنرمندان ملایر و تویسرکان نقش مؤثری داشته باشد.
مسئولین همدان با عزمی ملی وارد کار شوند
بختیاری ادامه داد: حال که قرار است که میزبانی رویداد «روز جهانی چوب» هرساله به یکی از استانها اختصاص یابد، نیاز است تا مسئولین استان همدان همه ظرفیتهای همدان در قالب صنایع مرتب با چوب را در نظر بگیرند و با یک خرد جمعی و عزم ملی وارد این مسیر شوند تا این رویداد جهانی در استان همدان برگزار شود.
وی با بیان اینکه برگزاری این رویداد میتواند علاقهمندان به حوزه صنایعدستی بهویژه در بخش چوب را به این استان جذب کند، تصریح کرد: از سویی، فعالیتهای حوزه چوب، مبل، منبت و صنایعدستی این حوزه به صادرکنندگان مربوطه معرفی میشود و این امر میتواند در بازارهای فروش و صادراتی فعالین و هنرمندان این عرصه تأثیر بسزایی داشته باشد.
مدیرعامل مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران صنایعدستی کشور در بخش پایانی این گفتگو ضمن تشکر از آقایان ناصری و باوندپور، عنوان کرد: برای برگزاری این اتفاق مهم به تمامی افرادی که میخواهند قدمی بردارند، کمک خواهیم کرد و آمادگی مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران صنایعدستی کشور را در مشارکت، همفکری، کمک و همیاری در این مسیر اعلام میدارم.
نام اصفهان، شیراز و یزد نیز در لیست موجود است
در ادامه نایبرئیس مجمع ملی هنرمندان صنایعدستی کشور در گفتگو با قلم با بیان اینکه منطقه زاگرسنشین با توجه به تعدد و تکثر رویش درخت بلوط و چوب یکی از مناطقی است که تولید چوب و مشتقات مربوطه زیادی دارد، عنوان کرد: خیلی از کارهایی که برای تسهیل امور روزمره انسانها به کار گرفته میشود، مربوط به صنایع چوبی است.
فیروز ناصریهرسینی به بُعد هنری صنایع چوبی نیز اشاره کرد و گفت: سوای اینکه احترام و صیانت از خصیصه طبیعت را در نظر داریم اما هنرهای چوبی از معرق، منبت، مبلمانسازی و غیره نیز، هنرهایی هستند که بهواسطه چوب نقشآفرینی کرده و میکنند.
وی ادامه داد: منطقه زاگرسنشین، شهرستان ملایر را داریم که بهعنوان شهر جهانی مبل و منبت شناخته میشود و حال باشگاه یونسکو بهترین ظرفیت است که میتوان پتانسیلهای شهر ملایر را در زمینه مبل و منبت در سطح ملی و بینالمللی معرفی کرد.
رئیس مجمع هنرمندان و صنعتگران صنایعدستی استان کرمانشاه با بیان اینکه برگزاری این رویداد در بین ۱۰۰ کشور تبلیغ میشود، خاطرنشان کرد: امیدواریم بتوانیم این رویداد را به نحو مناسب برگزار کنیم و در حال حاضر بهجز شهرستان ملایر، اصفهان، شیراز و یزد نیز در اولویت برگزاری این رویداد هستند اما جمعاً روی شهرستان ملایر توافق نظر داریم و هماکنون، منتظریم تا استان همدان در این زمینه اعلام نظر کند.
ناصری هرسینی با بیان اینکه سال گذشته، برنامه و شعار مدنظر در زمینه «حفاظت از میراث فرهنگی» بود، اضافه کرد: در سال جاری، این موضوع روی «حفاظت از محیطزیست» است.
وی خاطرنشان کرد: پتانسیلهای مناسبی در شهرستان ملایر در این زمینه وجود دارد که اگر مسئولین مربوطه در این استان همراهی و همکاری داشته باشند، میتوان ملایر را بهنحویکه شایسته آن است در عرصه چوب معرفی نمود.
نایبرئیس مجمع ملی هنرمندان صنایعدستی کشور با بیان اینکه هماکنون استان اصفهان مشتاق به این میزبانی است و زیرساختهای مربوطه را نیز برای برگزاری این رویداد مهیّا ساخته است، اظهار کرد: اما نظر ما روی استان همدان است و درصورتیکه مسئولین مربوطه در این استان تمایل به این میزبانی نداشته باشند، میزبانی این رویداد به اصفهان خواهد رسید.
ناصری هرسینی با اشاره به اینکه احتمالاً این رویداد را پس از ماه مبارک رمضان برگزار کنیم تا بتوان آنطور که شایسته است، برگزار شود، اظهار کرد: برای رعایت پروتکلهای بهداشتی، همراه گروه، یک پزشک بهصورت شبانهروزی حضور خواهد داشت و برگزاری رویداد با توجه به پروتکلهای مربوطه خواهد بود و نگرانیای در این زمینه وجود ندارد.
وی در بخش پایانی این گفتگو با بیان اینکه استان همدان در زمینه محصولات کشاورزی و سایر سوغاتها در حوزه صنایعدستی قابلیت معرفی در سطح ملی و بینالمللی را دارد، خاطرنشان کرد: میتوان در کنار برگزاری این رویداد در حوزه چوب، سایر هنرها و پتانسیلهای همدان را نیز به لحاظ میراث فرهنگی، صنایعدستی، گردشگری، محصولات کشاورزی و غیره معرفی و شاهد تحولات خاص و چشمگیر در این منطقه بود.
برگزاری این رویداد بازتاب فوقالعاده عالی در سطح ملی و بینالمللی دارد
نماینده حقیقی «روز جهانی چوب» در ایران در گفتگو با قلم با بیان اینکه «روز جهانی چوب»، جشنوارهای است که در دنیا هرساله برگزار میشود و در آن نمایندگان ۱۰۰ کشور در کشور میزبان جمع میشوند، عنوان کرد: این رویداد در سه روز برگزار و در نهایت یک طرح برتر انتخاب میشود.
علیرضا باوندپور با بیان اینکه در سه سال ۲۰۱۶، ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ که این رویداد در اتریش، کمبریج و نپال برگزار شد، حائز طرح برتر شدیم، عنوان کرد: در سال ۲۰۲۱ که میزبانی این رویداد در کشور چین بود، قرار شد تا به سبب شیوع ویروس کرونا این رویداد را هر کشور برگزار نماید و نمایندگان مربوطه در کشور خودشان به برگزاری رویداد روز جهانی چوب اهتمام ورزند.
وی ادامه داد: بدین ترتیب، ما شانزدهمین کشوری هستیم که نمایندگی رسمی «روز جهانی چوب» را گرفته و دفتر آن را در استان کرمانشاه راهاندازی کردهایم.
این منبتکار و پیکرتراش بنام کشور با بیان اینکه ۲۵ اردیبهشتماه در هر سال به نام ایران در این زمینه به ثبت رسیده است، خاطرنشان کرد: برگزاری این رویداد میتواند از سویی صنایعدستی را در حوزه چوب به معروفیت برساند و از سویی، میتواند زمینه را برای معرفی زیرساختها و پتانسیلهای گردشگری در سطح ملی و بینالمللی مهیّا سازد.
باوندپور با تصریح بر اینکه سال گذشته این رویداد در استان کرمانشاه برگزار شد، مطرح کرد: درصورتیکه میزبانی این رویداد را برای سال پیش رو استان همدان بپذیرد، فراخوانی خواهیم داد تا هنرمندان کل استان همدان در گروههای زن و مرد که مهارتهایی در حوزه چوب و منبت دارند، اعلام آمادگی کنند.
وی با بیان اینکه هرساله یک شعار برای «روز جهانی چوب» در نظر گرفته میشود و بر مبنای آن یک طرح روی چوب پیاده میشود، خاطرنشان کرد: برای سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ طرحی مدنظر است که به نقش درخت در محیطزیست اشاره دارد.
نماینده حقیقی «روز جهانی چوب» در ایران با بیان اینکه شعار دوره پیشین در خصوص حفاظت از میراث فرهنگی بود، بدینسان طرح پیاده شده روی چوب را به کتیبه جهانی بیستون اختصاص پیدا کرد، گفت: درصورتیکه استان همدان میزبانی این دوره را بپذیرد بایستی با هنرمندان و صنعتگران این عرصه به گفتگو بنشینیم و طرحی را برای این دوره انتخاب کنیم.
باوندپور با تأکید بر اینکه برگزاری این رویداد بازتاب فوقالعاده عالی در سطح ملی و بینالمللی دارد، عنوان کرد: دراینبین نیاز است که پشتیبانهای طرح مشخص شوند تا بتوان گروهی حرفهای برای مستندسازی داشته باشیم و بتوانیم چنانکه در استان کرمانشاه، زیرساختهای گردشگری و پتانسیلهای صنایعدستی آن بهخوبی در فیلم معرفی شد، این قدمها را نیز برای این دوره از رویداد «روز جهانی چوب» برداریم.
میزبانی رویداد تا پایان سال مشخص میشود
وی با بیان اینکه پوشش خبری «روز جهانی چوب» منطقهای و ملی است اما بازخوردهای آن در سطح بینالمللی خواهد بود، اظهار کرد: نمایندگان کشورهای دیگر نظرات مثبت خود را در زمینه رویداد «روز جهانی چوب» که در کرمانشاه برگزار شد، ارائه کردند و مستندات مربوطه در فضای مجازی و در سطح بینالمللی گسترش یافت.
نماینده حقیقی «روز جهانی چوب» در ایران در بخش پایانی سخنان خود مطرح کرد: در اسفندماه سال جاری، میزبان «روز جهانی چوب» در این دوره مشخص خواهد شد.
یک سال از درگیری گردشگری و صنایعدستی همدان با شیوع ویروس کرونا میگذرد، ویروسی که بهراستی گردشگری در همدان را زمینگیر کرده و متخصصین و افراد حرفهای این حوزه را نا امیدانه در شغلی دیگر جای داده است.
صنایعدستی همدان نیز روزگارشان گره خورده با کاهش فروش و صادرات و همواره چشم امیدشان به روزهای بهتر و البته ماندگاریشان در این عرصه به سبب علاقه است.
حال میتوان با برگزاری یک رویداد که قرعه آن به نام همدان افتاده است، پتانسیلهای شهرستانهای ملایر (بهعنوان شهر جهانی مبل و منبت) و تویسرکان (بهعنوان دارنده نشان جغرافیایی مبل و منبت) و روستای اشترمل (بهعنوان روستای ملی منبت گلریز) را در سطح ملی و بینالمللی معرفی نمود و در کنار آن بازارچههای مجازی، استارتآپها و دیگر برنامههایی را برگزار کرد تا نهتنها در حوزه گردشگری و صنایعدستی وابسته به چوب بلکه در معرفی دیگر صنایعدستی، سوغاتهای همدان، گردشگری کشاورزی و روستایی نیز قدمهای بسیار مناسب برداشت.
بدینسان امید است تا مسئولین مربوطه در استان همدان به این مهم توجه داشته و با عزمی جدی وارد این مسیر شوند. حال باید دید که «روز جهانی چوب» میتواند احیاگر ملایر و تویسرکان در دوران کرونا و پساکرونا باشد؟ و بهراستی میزبانی «روز جهانی چوب» از آنِ همدان میشود و یا اصفهان؟