چهل سال ناجوانمردانه و بی‌گناه دربند بود اما گویا کافی نیست. حتی حکم قاضی‌القضات و وساطت مردم شهر نیز نتوانست آزادی او را تسریع کند و هنوز از پشت دیوارهای بلند زندان برای دیدن تصاویر شهر بر نوک پنجه پاهایش می‌ایستد و در انتظار روز آزادی چشم به آسمان و رقص پرندگانش دوخته است.
کاروانسرای شاه‌عباسی سمنان در گذشته یکی از املاک سازمان زندان‌های کشور بود که تا چند ماه پیش به عنوان زندان سمنان استفاده می‌شد و آزادسازی آن از مطالبات ویژه مردم سمنان به شمار می رفت. اکنون زندان سمنان به خارج از شهر منتقل شده و در دومین روز از بهمن سال جاری، حجت الاسلام و المسلمین سید ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه در سفر به استان سمنان حکم آزادی این کاروانسرا و واگذاری بهره‌برداری آن به شهرداری سمنان را صادر کرد.
۲ روز پس از این سفر، شهرداری سمنان با همفکری کارشناسان میراث فرهنگی اقدامات اولیه تخریب الحاقات و نمایان کردن کاروانسرا از بیرون دیوارهای بلند زندان را آغاز کرد و فراهم شدن امکان بازدیدمردم از این بنا در عید نوروز وعده داده شد؛ اما هنوز اقدام چشمگیری در راستای تغییر کاربری این بنای تاریخی انجام نشده و این بنای ۴۰۰ ساله یک ماه و نیم پس از آزادی‌اش همچنان پای‌بند زندان است.
در صورت اختصاص ساختمان مناسب، اداره کل زندان‌ها و دادگاه انقلاب به سرعت جابه‌جا می‌شود
رئیس کل دادگستری کل استان سمنان گفت: انتقال ساختمان اداره کل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان و دادگاه انقلاب اسلامی مرکزاستان به محض تخصیص یک ساختمان مناسب از جانب شهرداری انجام می‌شود.
محمدجعفر عبداللهی بیان کرد: دغدغه مدیرکل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان سمنان، مکان مناسب و درخور کارکنان این اداره کل است.
وی افزود: اگر شهرداری ساختمان مناسبی پیشنهاد دهد، انتقال ساختمان اداره کل زندان‌ها سریع انجام می‌شود.
رئیس دادگستری کل استان سمنان گفت: روند انتقال ساختمان دادگاه انقلاب اسلامی مرکز استان نیز به همین ترتیب است.
عبداللهی گفت: لازم است در انتقال ساختمان اداره کل زندان‌ها و دادگاه انقلاب، با انعطاف بیشتری بررسی و عمل شود.
فضای ساختمان فعلی اداره کل زندان‌ها درخور کارمندان نیست
مدیرکل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان سمنان گفت: بعد از انتقال زندان سمنان به مکان جدید، این امکان برای مردم شهر به وجود آمد که بعد از مدت‌های طولانی از این مکان تاریخی استفاده کنند.
امیدکهربایی بیان کرد: مقرر شده بود جابه‌جایی ساختمان اداره کل زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان سمنان و تغییر کاربری کاروانسرا با همکاری این اداره کل و شهرداری و با نظارت استانداری، انجام شود.
وی افزود: در بحث انتقال سوله زندان، مقرر شد شهرداری سوله جدید بسازد.
مدیرکل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان سمنان گفت: فضای ساختمان فعلی اداره کل زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان سمنان درخور کارمندان نیست و امنیت کارمندان تامین نمی‌شود.
وی افزود: بعد از سفر رئیس قوه قضاییه و علیرغم دستور وی، شائبه‌ها و مسایلی مانع از اجرای دستور رئیس قوه قضاییه شد.
کهربایی ادامه داد: نامه‌ای از اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان سمنان در روند اجرای این طرح ایجاد مانع و وقفه کرد.
انتقال مالکیت کاروانسرا به شهرداری قانونی نیست
معاون هزینه و رئیس خزانه اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان سمنان گفت: انتقال مالکیت یا بهره‌برداری از هر بنای تاریخی مانند کاروانسرای شاه عباسی سمنان دارای ملاحظات قانونی است که اکنون باید مدنظر مدیران و نهادها قرار گیرد.
نبی‌الله فولادی بیان کرد: کاروانسرای شاه‌عباسی سمنان مانند سایر بناهای تاریخی ثبت میراث فرهنگی است و مالکیت آن باید در ابتدا به میراث فرهنگی انتقال داده شود و پس از آن میراث فرهنگی بهره‌برداری آن را برای مدتی مشخص به شهرداری بسپارد.
وی تاکید کرد: اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان سمنان با اجرای این طرح مخالفتی ندارد و تمام تلاش در راستای اجرای قانونی این طرح است.
فولادی بیان کرد: بر اساس قانون، در تنظیم و امضای توافق‌نامه جابه‌جایی مالکیت، اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان به عنوان نماینده دولت حضور داشته باشد و نظر کارشناسی این اداره کل لحاظ شود.
وی افزود: بر اساس قانون برخی بناها را نمی‌شود انتقال مالکیت داد.
معاون هزینه و رئیس خزانه اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان سمنان بیان کرد: سند املاک دولتی به نام دولت جمهوری اسلامی ایران است و بهره بردار هر دستگاه می تواند باشد. اگر بخواهد بهره‌بردار عوض شود، باید اصلاح سند انجام شود اما مالکیت سند منتقل شدنی نیست.
مدیرکل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان سمنان نیز گفت: این اداره کل آمادگی واگذاری بهره‌برداری از بنای کاروانسرای شاه‌عباسی سمنان را به شهرداری در قالب قانون دارد.
در اجرای مطالبات مردمی سختگیری نشود
استاندار سمنان اما با تاکید بر تسریع در روند مرمت و تغییر کاربری کاروانسرای عباسی مرکز استان گفت: اجرای این طرح مغایرتی با قانون ندارد و بهانه اجرای قانون نباید سبب تاخیر در اجرای مطالبات مردم درباره این بنای تاریخی شود.
علیرضا آشناگر با بیان اینکه انتقال مالکیت کاوانسرا در تفاهم‌نامه شهرداری و اداره کل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان وجود ندارد ابراز داشت: سپردن یک بنای تاریخی به شهرداری به منظور بهره‌برداری، به معنای انتقال مالکیت نیست و مغایرتی با قانون ندارد.
وی افزود: آزاد شدن این اثر تاریخی از مطالبات مردمی است و اجرای قانون نباید سبب تاخیر در اجرای مطالبات مردمی شود.
استاندار سمنان گفت: ساختمان اداره کل زندان‌ها بنایی خراب و خطرناک است و برای جان شهروندان خطر دارد، شهرداری بر اساس قانون می‌تواند به استناد رفع خطر این ساختمان را تخریب کند.
آشناگر گفت: هرچه سریع تر ساختمان فعلی اداره کل زندان ها و دادگاه انقلاب تخلیه شود و در اختیار شهرداری قرار بگیرد.
وی بیان کرد: شهرداری در محوطه سازی کاروانسرا نظر کارشناسان میراث را لحاظ کند.
شهرداری اخیار شکایت از مانع‌تراشان را دارد
استاندار سمنان از ناهماهنگی برخی دستگاه‌ها در پیشرفت این طرح انتقال گلایه کرد و گفت: شهرداری سمنان می‌تواند در صورت همکاری نکردن دستگاه‌های مربوط و اجرا نکردن بندهای تفاهم نامه از آن‌ها بخاطر رعایت نکردن از قوانین شکایت کند.
استاندار سمنان با اشاره به سخنان رئیس قوه قضاییه در سفر به استان سمنان گفت: کار را گرو نگیرید و در اجرای این طرح و عمران و آبادانی شهر سمنان همکاری داشته باشید.
آشناگر افزود: اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان سمنان اگر نظر یا پیشنهادی دارد به استانداری منتقل کند و حق مکاتبه با سایر ادارات را ندارد.
وی بیان کرد: وقتی این کاروانسرا سالها به عنوان زندان استفاده می شد کمتر نهادها و ادارات پیگیر تغییر کابری این بنا بودند، بنابراین حال که قرار است ساختمان مخروبه اداره کل زندان‌ها تخریب و یک طرح عمرانی درشهر اجرا شود نیز مانع نشوند.
استاندار سمنان گفت: رسانه ها نیز باید روند اجرای مطالبات مردمی را نقد کنند و به اطلاع مردم برسانند.
آشناگر گفت: هر اداره در حوزه کاری خود وارد شود و اگر شکایتی در خصوص تخلفات ادارات دیگر بود به دستگاه قضایی اعلام شود.
وی بیان کرد: اداره کل زندان‌ها اگر در انتقال ساختمان مصمم است، زودتر این کار را انجام دهد، زیرا ممکن است چند ماه دیگر چنین فرصتی به دست نیاید.
استاندار سمنان با تاکید بر اجتناب از سختگیری در اجرای مطالبات مردمی افزود: سمنان اولین استانی است که در اجرای طرح‌های عمرانی و آبادانی سختگیری می‌شود وگویا برخی از مسئولین شرایط فعلی را می‌پسندند
آشناگر بیان کرد: همان‌طور که محوطه ساختمان معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری بدون اصلاح سند در اختیار مردم قرار گرفت ، در تغییر کاربری کاروانسرا نیز نیازی به اصلاح سند نیست.
وی با اشاره به ارسال گزارش‌های مکرر در خصوص این طرح به رئیس قوه قضاییه گفت: اشکالات موجود در تفاهم‌نامه سریع برطرف شود و تا عید نوروز دیوارهای زندان تخریب شده باشد.
توافق اولیه انتقال ساختمان اداره کل زندان‌ها انجام شد
شهردار سمنان گفت: توافق اولیه در خصوص ساختمان اداره کل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان سمنان حاصل شد و در صورت تایید نهایی در یک یا ۲ روز این جابه‌جایی انجام می‌شود.
سید محمد ناظم‌رضوی افزود: ۲ روز پیش از سفر رئیس قوه قضاییه به استان سمنان، طی نشستی در شورای اسلامی شهر تفاهم‌نامه‌ای در رابطه با تحویل کاروانسرای شاه عباسی با اداره کل زندان‌ها امضا شد.
وی افزود: از همان ابتدا با هماهنگی کارشناسان مرمت آثار تاریخی عملیات بازسازی با حذف الحاقات آغاز شد.
شهردار سمنان گفت: در نشستی با رئیس دادگستری کل استان سمنان نیز توافقاتی در خصوص انتقال ساختمان دادگاه انقلاب مرکز استان انجام شد.
ناظم‌رضوی با بیان اینکه مساحت زمین و محوطه کاروانسرا ۸ هزار مترمربع است گفت: ۷۰ درصد از ساختمان دادگاه انقلاب و ۵۰ درصد از ساختمان اداره کل زندان‌ها در طرح تعریض خیابان قرار دارد و باقی زمین نیز به محدوده پیرامون کاروانسرا می پیوندد.
وی افزود: طرح مرمت کاروانسرا با کمک مشاوران خبره میراث فرهنگی آماده شد و با تخلیه و تحویل ساختمان اداره کل زندان‌ها و دادگاه انقلاب آغاز می‌شود.
شهردار سمنان گفت: امید است بابرداشته شدن دیوارهای زندان، وعده‌ای که در خصوص بازدید از این طرح در نوروز به مردم داده شد محقق شود.
وقتی مردم مطالبه می‌کنند و رئیس قوه قضاییه دستور می‌دهد، بیش از این تاخیر در اجابت جایز نیست. کاروانسرای سمنان متعلق به مردم است و به واسطه قرار گرفتن در مرکز شهر، دیوارهای بلند اطرافش چهره شهررا بیشتر غمگین و نامطلوب می‌کند. کار به جایی رسیده که حتی صدای تک تک آجرهای آن به گوش می‌رسد که می‌گویند: به که از من باز بستانند و زحمت کم کنند / غیر ازین زنجیر اگر چیزی به من بخشیده‌اند.
