گروه فرهنگی:طرح‌های فصلی خرید کتاب و نمایشگاه مجازی کتاب تهران در سال ۹۹ فرصتی برای خرید مخاطبان کتاب ایجاد کرد. بنا بر آمار ثبت شده در سایت موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران در سه ماهه نخست سال ۹۹، تعداد ۱۵ هزار و ۵۰۰ عنوان کتاب منتشر شد. از این میان ۱۰ هزار و ۶۱۲ عنوان تالیفی و ۴ هزار و ۸۸۸ عنوان ترجمه هستند. ناشران تهرانی ۱۲ هزار و ۴۷۱ عنوان و ناشران شهرستانی ۳ هزار و ۲۹ عنوان کتاب چاپ و در بازار نشر عرضه کردند. مجموع متوسط شمارگان کتاب در این مدت به ۱۸ میلیون و ۵۷۷ هزار و ۹۵۶ جلد رسید.بیشترین متوسط شمارگان کتاب در سه ماهه نخست امسال به حوزه کودک و نوجوان با ۱۹۶۳ نسخه اختصاص داشت. کمترین میزان شمارگان کتاب هم در حوزه علوم طبیعی و ریاضیات با ۷۲۲ نسخه دیده می‌شود. مجموع قیمت کتاب‌های منتشرشده در سه ماه نخست سال ۹۹، ۵ میلیارد و ۴۳۳ میلیون و ۲۵۹ هزار و ۶۳۳ ریال بود.
افزایش عناوین منتشر شده در فصل تابستان
وضعیت انتشار کتاب در فصل تابستان به گونه دیگری پیش رفت. در فصل تابستان با افزایش عناوین منتشرشده روبرو بودیم. در این مدت ۲۶ هزار و ۶۶ عنوان کتاب منتشرشد. از این میان ۱۸ هزار و ۸۱۷ عنوان تالیفی و ۷ هزار و ۲۴۹ عنوان ترجمه بودند. ناشران تهرانی ۱۷ هزار و ۷۶۷ عنوان و ناشران شهرستانی ۸ هزار و ۲۹۹ عنوان کتاب منتشر و در بازار نشر عرضه کردند.متوسط شمارگان کتاب دراین مدت به ۳۳ میلیون و ۴۶۰ هزار و ۱۵۲ نسخه رسید. در این زمینه هم نسبت به فصل بهار با افزایش روبه رو بودیم. بیشترین متوسط شمارگان کتاب در بخش کودک و نوجوان با ۲ هزار و ۶۴ نسخه و کمترین متوسط شمارگان کتاب در بخش کلیات با ۶۷۰ نسخه دیده می‌شد. قیمت تمام کتاب‌های منتشر شده در این مدت در مجموع به ۱۰ میلیارد و ۷۸۲ میلیون و ۲۵۰ هزار و ۶۹۵ ریال رسید. می‌توان گفت قیمت کتاب در تابستان نسبت به بهار تقریبا ۲ برابر شده است.
کاهش عناوین منتشر شده در پاییز
در فصل پاییز با کاهش عناوین منتشر شده رو به رو بودیم در این مدت ۲۳ هزار و ۱۵۱ عنوان کتاب منتشر شد. از این میان ۱۷ هزار و ۲۳ عنوان تالیفی و ۶ هزار و ۱۲۸ عنوان ترجمه بودند. ناشران تهرانی ۱۷ هزار و ۶۲۶ عنوان و ناشران شهرستانی ۵ هزار و ۵۲۵ عنوان کتاب چاپ و روانه بازار نشر کردند.متوسط شمارگان کتاب در مجموع به ۲۸ میلیون و ۸۸۶ هزار و ۷۴۰ نسخه رسید. بیشترین متوسط شمارگان کتاب در بخش کودک و نوجوان با ۲ هزار و ۱۷۳ نسخه و کمترین شمارگان کتاب در بخش کلیات با ۷۳۱ نسخه وجود داشت. قیمت تمام کتاب‌های منتشر شده در مجموع به ۱۱ میلیارد و ۵۶۴ میلیون و ۱۲۳ هزار و ۶۷۶ ریال رسید. این مسئله نشان می‌دهد در فصل پاییز هم با افزایش قیمت کتاب روبه رو بودیم.
ادامه کاهش عناوین کتاب در اسفند ماه
از اول دی تا ۲۴ اسفند ماه ۱۹ هزار و ۷۴۲ عنوان کتاب منتشر شد. در این مدت ۱۴ هزار و ۱۱۶ عنوان کتاب تالیفی و ۵ هزار و ۶۲۶ عنوان ترجمه بودند. ناشران تهرانی ۱۵ هزار و ۶۰۴ و ناشران شهرستانی ۴ هزار و ۲۹۲ عنوان کتاب منتشر و روانه بازار نشر کردند.مجموع متوسط شمارگان کتاب در اسفند ماه به ۲۶ میلیون و ۸۹۴ هزار و ۳۸۵ نسخه رسید. بیشترین متوسط شمارگان کتاب در این مدت ۲ هزار و ۵۴۲ نسخه و کمترین متوسط شمارگان کتاب ۷۹۳ نسخه بود. قیمت کتاب‌های منتشر شده در زمستان در مجموع به ۱۰ میلیارد و ۳۵۸ میلیون و ۹۴۰ هزار و ۷۵ ریال رسیده بود. قیمت کتاب‌های منتشر شده در زمستان نسبت به پاییزه اندکی کاهش یافت.
فروش حدود ۱۲ میلیاردی کتاب در طرح بهارانه
در سال ۹۹ فروش کتاب به صورت آنلاین و حضوری بود. در این مدت طرح‌های فصلی فروش کتاب و نمایشگاه مجازی کتاب تهران و کرمان برگزار شد. بخشی از خرید کتاب در قالب این طرح‌ها و نمایشگاه‌ها انجام شد. طرح بهارانه کتاب اولین طرح فصلی فروش کتاب بود. با پایان این طرح فصلی ۳۰۴ هزار و ۲۵۵ نسخه کتاب به مبلغ ۱۱۷میلیارد و ۴۸۸میلیون و ۷۱۰هزار و ۵۷۴ریال توسط ۱۰۸ هزار و ۲۵۸نفر خریداری شد.۶۸۵کتابفروشی در طرح بهارانه کتاب۹۹، با فروش بیش از ۳۰۴هزار نسخه کتاب، به مبلغ حدود ۱۲میلیارد تومان به کار خود پایان دادند.از میان ۶۸۵ کتابفروشی در بهارانه کتاب ۹۹، ۱۴۹کتابفروشی در شهرستان‌ها و ۵۳۶کتابفروشی در مراکز استان‌ها در این طرح شرکت کردند. بین ۳۱ استان شرکت‌کننده در طرح بهارانه کتاب۹۹، استان تهران با ۱۰۹ کتابفروشی در صدر قرار دارد و پس از آن، استان اصفهان با ۸۰ کتابفروشی، خراسان رضوی با ۷۰ کتابفروشی در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند. همچنین قم با ۵۷ کتابفروشی، فارس با ۴۵کتابفروشی و کردستان با ۳۸ کتابفروشی در این طرح شرکت داشتند.
در این طرح، استان تهران توانست با ۴۶هزار و ۶۵۱ نسخه کتاب در صدر پرفروش‌ترین استان بر اساس کتاب قرار بگیرد و استان خراسان رضوی با فروش ۳۴ هزار و ۶۲۶ نسخه کتاب رتبه دوم پرفروش‌ترین استان‌ها براساس تعداد کتاب را به خود اختصاص دهد. استان اصفهان با فروش ۳۳ هزار و ۴۱۹نسخه کتاب، رتبه سوم طرح بهارانه کتاب ۹۹ رادر این بخش به دست آورد. استان‌های تهران، اصفهان و خراسان رضوی پرفروش‌ترین استان‌ها بر اساس مبلغ فروش در سیزدهمین دوره طرح توزیع یارانه کتاب از طریق کتابفروشی‌ها شناخته شدند.کتابفروشی‌های کتاب فرازمند از رشت، پاتوق کتاب شیراز از شیراز، دنیای کتاب از قم، کلبه کتاب از جهرم، شهر کتاب مشهد از مشهد، پاتوق کتاب اراک از اراک، کتاب شرق از اهواز، شهر کتاب اصفهان شعبه چهار باغ بالا از اصفهان، پاتوق کتاب شهرکرد از شهرکرد و کتاب آبان از مشهد در صدر پرفروش‌ترین کتابفروشی طرح بهارانه کتاب ۹۹براساس تعداد کتاب قرار گرفته‌اند.
فروش بیش از ۱۹ میلیاردی کتاب در طرح تابستانه
طرح تابستانه کتاب دیگر طرح فصلی بود که در سال ۹۹ به منظور حمایت از نشر برگزار شد. در این طرح ۵۰۸ هزار و ۸۸۱ نسخه کتاب به مبلغ ۱۹۵میلیارد و ۳۷۰میلیون و ۷۴۹ هزار و ۸۳۲ ریال از سوی ۱۲۶هزار و ۲۴نفر خریداری شد. ۳۵میلیارد و ۹۱۷میلیون ریال یارانه به این طرح اختصاص یافت. از این رو می‌توان گفت میزان یارانه اختصاص یافته به طرح تابستانه کتاب نسبت به طرح بهارانه ۴۷ درصد افزایش یافته است.یارانه اختصاص یافته در استان تهران در این دوره از طرح، ۶میلیارد و ۱۶میلیون ریال بوده که در مقایسه با طرح قبلی، ۴۸درصد افزایش پیدا کرده است. همچنین در این دوره، ۲۹میلیارد و ۹۰۱میلیون ریال یارانه به سایر استان‌ها اختصاص داده شده است.در بهارانه کتاب ۹۹، ۲۰میلیارد و ۷۹۲میلیون و ۳۰۶هزار و ۷۳۳ریال یارانه مصرف شده بود، اما در تابستانه کتاب سال جاری این میزان یارانه با افزایش ۶۶درصدی به ۳۴میلیارد و ۶۱۶میلیون و ۳۲۱هزار و ۹۴۶ریال رسید.
در بهارانه کتاب۹۹، ۳میلیارد و ۴۴۶میلیون و ۸۲۸هزار و ۲۹۴ ریال یارانه در استان تهران مصرف شد، اما این رقم در تابستانه کتاب ۹۹، با افزایش ۶۵درصدی به ۵میلیارد و ۶۸۷میلیون و ۸۲۸هزار و ۸۸۰ریال رسید. در بهارانه کتاب۹۹، سایر استان‌ها توانستند ۱۷میلیارد و ۳۴۵میلیون و ۴۷۸هزار و ۴۳۹ریال یارانه مصرف کنند، اما در این دوره از طرح، با افزایش ۶۷درصدی یارانه مصرفی به ۲۸میلیارد و ۹۲۸ میلیون و ۴۹۳هزار و ۶۶ریال در سایر استان‌ها رسیده است.
تعداد خریداران کتاب در تابستانه کتاب ۹۹، با ۱۶درصد افزایش نسبت به بهارانه کتاب۹۹ از ۱۰۸هزار و ۲۵۸ خریدار به ۱۲۶هزار و ۲۴خریدار رسید. در بهارانه کتاب، ۱۷هزار و ۹۱۵خریدار در تهران کتاب خریدند، اما در تابستانه کتاب در تهران ۲۰هزار و ۸۵۵نفر کتاب خریدند که ۱۶درصد افزایش را در تعداد خریداران کتاب شاهد هستیم.
در بهارانه کتاب در سایر استان‌ها نیز ۹۰هزار و ۳۴۳خریدار، کتاب خریدند، اما در تابستانه کتاب، شاهد مشارکت ۱۰۵هزار و ۱۶۹خریدار بودیم. بین ۳۱ استان شرکت‌کننده در طرح تابستانه کتاب۹۹، استان تهران با ۱۱۹ کتابفروشی در صدر قرار دارد و پس از آن استان اصفهان با ۸۵ کتابفروشی و خراسان رضوی با ۷۷ کتابفروشی در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند. همچنین قم با ۶۶ کتابفروشی، کردستان با ۴۴ کتابفروشی و فارس با ۴۳کتابفروشی، آذربایجان شرقی با ۳۸ کتابفروشی، گیلان با ۲۶کتابفروشی، مازندران با ۲۶کتابفروشی و کرمان با ۲۵کتابفروشی به عنوان استان‌های دارای بیشترین کتابفروشی عضو طرح تابستانه کتاب۹۹ شناخته شدند.تهران، با ۳۱میلیارد و ۵۳۳ میلیون و ۵۷۷هزار و ۹۱۳ریال فروش توانست بیشترین میزان فروش کتاب را به خود اختصاص دهد، گفت: استان تهران توانست در این دوره سهم ۱۶درصدی از کل فروش را از آن خود کند. دومین استانی که بیشترین مبلغ کل فروش را از آن خود کرد استان اصفهان است که با فروش ۲۴میلیارد و ۳۵۸ میلیون و ۵۹۷هزار و ۲۱۸ریال سهم ۱۲درصدی از فروش کتاب را به نام خود ثبت کرده است. همچنین خراسان رضوی با فروش ۱۹میلیارد و ۱۱میلیون و ۱۲هزار و ۹۵ ریال در جایگاه سوم قرار گرفته است.
فروش نزدیک به ۲۰ میلیاردی در طرح پاییزه کتاب
طرح پاییزه کتاب ۹۹، از ۲۴ آبان ماه همزمان با هفته کتاب در سراسر کشور آغاز شد و در ۳۰ آبان ماه به پایان رسید. در این طرح ۴۵۸ هزار و ۸۳۳ عنوان کتاب، به مبلغ ۱۹۸ میلیارد و ۱۳۷ میلیون و ۵۹۱ هزار و ۷۳۰ ریال فروخته شد. سال ۹۹، ۱۰۵ کتابفروشی به طرح پاییزه کتاب پیوستند و از این طریق کتاب هایشان را فروختند.در این طرح، ۸۲۰ نفر از کتابفروشی‌های عضو این طرح خرید کردند. ۱۹۵ کتابفروشی عضو این طرح در شهرستان‌ها و ۶۵۲ کتابفروشی در مراکز استان‌ها حضور داشتند و میزان فروش کتاب و مبلغ خرید آن در استان تهران متفاوت بود.در استان تهران ۷۰ هزار و ۵۴۸ کتاب به مبلغ ۳۳ میلیارد و ۱۰۱ میلیون و ۱۳۷ هزار و ۳۶۹ ریال در طرح پاییزه کتاب ۹۹ به فروش رسید. ۱۲۱ کتابفروشی در شهر تهران و ۱۳ کتابفروشی در شهرستان‌های استان تهران در این طرح مشارکت داشته اند.
فروش ۲۱ میلیاردی در طرح زمستانه کتاب
طرح زمستانه کتاب، آخرین طرح فصلی فروش کتاب بود که به منظور حمایت از کتابفروشی‌ها اجرا شد. این دوره از طرح زمستانه کتاب۹۹ با مشارکت و استقبال ۹۳۷ کتابفروشی فعال از ۳۱ استان کشور به پایان رسید.در این دوره از کل کتابفروشی‌های متقاضی طرح، ۷۱۴ کتابفروشی در مراکز استان و ۲۲۳ کتابفروشی در شهرستان‌ها با یارانه ۲۵ درصدی کتاب‌ها را عرضه کردند. استان تهران با ۱۴۷ کتابفروشی، خراسان رضوی با ۱۱۱ کتابفروشی، اصفهان با ۹۸ کتابفروشی، قم با ۷۸ کتابفروشی، آذربایجان شرقی با ۵۸ کتابفروشی و کردستان با ۵۲ کتابفروشی بیشترین مشارکت کتابفروشی‌ها را در این دوره از طرح به خود اختصاص دادند.۴۵۸هزار و ۸۳۳نسخه کتاب به مبلغ ۱۹۸میلیارد و ۱۳۷میلیون و ۵۹۱هزار و ۷۳۰ریال در پاییزه کتاب ۹۹ فروخته شد، اما در زمستانه کتاب ۹۹ این آمار به ۴۴۰ هزار و ۲۷۶ نسخه کتاب به مبلغ ۲۱۴ میلیارد و ۳ میلیون و ۱۹۹ هزار و ۶۷۴ ریال رسیده است.کتابفروشی استان تهران در پاییزه کتاب ۹۹ توانستند ۷۰هزار و ۵۴۸نسخه کتاب بفروشند، اما در زمستانه کتاب، ۱۴۷ کتابفروشی این استان توانستند با فروش ۳۷ میلیارد و ۸۵۰ میلیون و ۶۶۵ هزار و ۸۵۸ ریالی سهم ۱۸ درصدی از کل فروش را به خود اختصاص دهند.استان‌های تهران، خراسان رضوی، اصفهان، قم، فارس، کردستان، آذربایجان شرقی، گیلان، مازندران و خوزستان جزو پرفروش‌ترین استان‌ها بر اساس مبلغ فروش بودند و استان‌های تهران، خراسان رضوی، اصفهان، قم، فارس، گیلان، آذربایجان شرقی، مازندران، خوزستان و مرکزی جز پرفروش‌ترین استان‌ها بر اساس تعداد کتاب شناخته شدند.
فروش ۶۴ میلیاردی در نمایشگاه مجازی کتاب تهران
مشکلات سایت این نمایشگاه در روز‌های اول و دوم باعث شد، این رویداد فرهنگی که قرار بود ششم بهمن ماه به کار خود خاتمه دهد تا هشت بهمن ماه تمدید شود؛ پس از آن هم دوباره نمایشگاه مجازی کتاب تهران تمدید شد. این رویداد فرهنگی با فروش یک میلیون و ۲۵۴ هزار و ۵۹۹ نسخه کتاب، به ارزش ۶۴ میلیارد و ۲۵۸ میلیون و ۷۷هزار و ۵۶۸ تومان به کار خود پایان داد. در این نمایشگاه ۲۲۳ هزار و ۸۶۷ سفارش ثبت شده است
در این رویداد فرهنگی هزار و ۷۳۲ ناشر داخلی با بیش از ۱۰۰ هزار عنوان کتاب و ۱۸۰ ناشر خارجی با ۲۰ هزارعنوان کتاب حضور داشتند. ۱۵ میلیارد تومان یارانه خرید کتاب در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران به طلاب، دانشجویان، استادان حوزه و دانشگاه و اهالی قلم اختصاص یافت. میزان یارانه اختصاص یافته به دانشجویان ۲۰۰ هزار تومان، استادان دانشگاه و حوزه ۴۰۰ هزار تومان و اهالی قلم بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان بود. به بیش از ۸۰ هزار دانشجو بن کتاب اختصاص یافت. میزان آن نسبت به سال‌های قبل ۲۵ درصد افزایش داشت.
