گروه علمی: چه باور کنید چه نکنید، واقعیت این است که شیوه‌های درست و نادرستی برای تنفس وجود دارد و احتمال این‌که روش تنفس شما درست نباشد زیاد است. بسیاری از ما به طور ناخودآگاه سه اشتباه تنفسی متداول مرتکب می‌شویم: نفس کشیدن زیاد، تنفس ناخودآگاه از طریق دهان و تنفس کم‌عمق از قفسه سینه. ما این اشتباهات را هر روز هزاران بار تکرار می‌کنیم غافل از این‌که با یادگیری تنفس درست، می‌توانیم زندگی‌مان را به شکل چشمگیری تغییر دهیم. مطالعه نکات زیر کمک می‌کند درک بهتری از انواع مختلف تنفس و مفیدترین نوع آن برای سلامت عمومی داشته باشید.
از بینی نفس نمی‌کشید
تنفس دهانی نه تنها می‌تواند برای اطرافیان آزاردهنده باشد، بلکه ممکن است به سلامت شما آسیب برساند. تنفس از طریق دهان باعث می‌شود بدن از نیتریک اکسید که یک ترکیب شیمیایی تقویت کننده سیستم ایمنی و تنظیم کننده جریان خون است و مجاری بینی آن را تامین می‌کند، محروم شود.«استیون لین» دندان پزشک از دانشگاه سیدنی استرالیا در این باره می‌گوید «در بزرگسالان، تنفس دهانی می‌تواند در پیشرفت آپنه انسدادی خواب که یک بیماری مرتبط با نارسایی قلبی، فشار خون بالا و آلزایمر است نقش داشته باشد. در انسان، تنفس دهانی صرفا مکانیسمی برای زنده ماندن است که درصورت غیرممکن بودن تنفس از راه بینی باید از آن استفاده شود.»
دیگر فواید مهمی که ما با تنفس از راه دهان آنها را از دست می‌دهیم شامل موارد زیر است:
از بین بردن باکتری‌ها و عوامل بیماری‌زای موجود در هوا
رساندن اکسیژن بیشتر به مغز و بدن
گرم و مرطوب کردن هوای ورودی
حفظ دمای بدن
داشتن عملکرد ورزشی بهتر
در صورتی که مشکل انسداد بینی ندارید، آگاهانه تلاش کنید دهان‌تان را در طول روز بسته نگه دارید. در نهایت شما به طور طبیعی از طریق بینی تنفس خواهید کرد.
تند نفس می‌کشید
شاید عجیب به نظر برسد، اما این امکان وجود دارد که تعداد تنفس شما زیادتر از حد طبیعی باشد. تشخیص این حالت همیشه آسان نیست. «پاتریشیا لادیس» متخصص رفتارهای تنفسی و فیزیوتراپیست می‌گوید: «وقتی تنفس شما بیشتر از حد لازم است شما بدون این‌که حتی متوجه باشید، دی‌اکسیدکربن زیادی را از ریه‌ها خارج می‌کنید و اکسیژن زیادی به داخل می‌کشید.»واقعیت عجیب این است که تعداد نفس‌های بیشتر باعث کاهش میزان اکسیژنی می‌شود که به بافت‌های بدن می‌رسد. دلیلش این است که دی‌اکسیدکربن (CO۲) به هموگلوبین (بخشی از گلبول‌های قرمز خون)، در انتقال اکسیژن به بافت‌ها کمک می‌کند. اگر هموگلوبین را به عنوان یک در قفل شده در نظر بگیرید دی‌اکسید کربن عاملی است که این قفل را باز می‌کند و اجازه می‌دهد اکسیژن از آن عبور کند. بدون وجود CO۲ کافی در خون، ریه‌های پر از هوا هیچ فایده‌ای برای ما نخواهد داشت. تنفس بیش از حد، CO۲ بیشتری را از ریه‌ها خارج می‌کند.
دکتر کلود لوم متخصص قلب می‌گوید: «تنفس تند، باعث بروز مجموعه‌ای از علایم عجیب می‌شود که اغلب از نظر ظاهری غیرمرتبط با تنفس هستند. این علایم ممکن است روی اعضا یا سیستم‌های مختلف بدن تاثیر بگذارد.»
این علایم می‌تواند از مشکلات گوارشی، قلبی عروقی و تنفسی گرفته تا خستگی مفرط را شامل شود. برای رفع این مشکل تند تنفسی، متخصصان توصیه می‌کنند روزانه به مدت چند دقیقه تنفس آرام از طریق بینی را تمرین کنید تا این کار کم‌کم برایتان به یک عادت در طول روز تبدیل شود. (در انسان سالم بزرگسال، تعداد تنفس طبیعی بین ۱۲ تا ۲۰ بار در دقیقه تعریف شده است.)
تنفس شکمی ندارید
ما دو نوع تنفس داریم: سطحی و عمیق. در تنفس سطحی فرد سعی می‌کند برای بالا بردن حجم ریه، شانه‌ها را بالا و پایین ببرد که البته روش درستی نیست. در تنفس عمیق یا دیافراگمی پرده دیافراگم که حایل بین شکم و ریه است به پایین متمایل می‌شود تا جا برای ریه‌ها بازتر شود. تنفس‌هایی که از شکم شروع می‌شود اکسیژن را به حفره‌های بزرگ تحتانی ریه‌ها می‌رساند. تنفس شکمی فواید زیادی برای سلامت دارد که یکی از بزرگترین و شناخته شده‌ترین آنها کاهش استرس به دلیل کاهش سطح کورتیزول است.
دیگر تاثیرات فیزیولوژیکی عمیق تنفس شکمی:
ضربان قلب پایین‌تر
تقویت توان و تحمل فرد برای فعالیت‌های ورزشی
انعطاف‌پذیری بیشتر در برابر آسیب
تقویت تخلیه لنفاوی (سم و بقایای سلولی)
تکنیک‌های تمدد اعصاب، همگی تنفس عمیق را در اولویت قرار می‌دهد. با تمرین کردن می‌توانید تنفس عمیق و کارآمد را برای خود به یک عادت تبدیل کنید.
