گروه علمی: دبیر ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ساخت ماشین آلات موردنیاز برای راه اندازی خطوط تولید محصولات نانو را یکی از اولویت های اصلی توسعه صنعت نانو دانست و گفت: تاکنون ۲۸ نوع دستگاه تولیدی توسط شرکت های فناوری نانو داخلی در ۵۰ خط تولید صنعتی مورد بهره برداری قرار گرفته اند.در این مسیر پر فراز و نشیب، ایجاد زیست‌بومی برای حمایت از ایده‌های نوآورانه، فناوری‌ها و محصولات این حوزه، نقشی اثربخش در پیشرفت کشور و قرار گرفتن در مسیر توسعه و پیشرفت ایفا کرد. سال گذشته و با وجود شیوع ویروس کرونا، شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه نانوفناوری به تامین نیازهای فناورانه کشور پرداختند و در حمایت از این روند، ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، گام‌های اثربخشی را برداشت.
گام بلند دانش‌بنیان‌ها در توسعه فناوری نانو
سعید سرکار دبیر ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با اشاره به برخی از مهمترین اقدامات و دستاوردهای کشور در توسعه این فناوری در سال ۱۳۹۹ بیان کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان به یاری کشور آمدند و محصولات نانو برای مقابله با ویروس کرونا مورد استفاده قرار گرفتند. با استفاده از فناوری الکتروریسی، روزانه ۲۵۰ هزار مدیا و ماسک با استاندارد N95 تولید شده است. همچنین بیش از ۲۰۰ تن مواد ضدعفونی کننده دست و سطوح در روز توسط ۷ شرکت داخلی تولید شد.
وی از تولید تجهیزات ضدعفونی کننده هوا با استفاده از فناوری نانو به کمک فعالان دانش‌بنیان کشورمان گفت و ادامه داد: دستگاه پلاسمای ضدعفونی‌کننده هوا (باکتری و ویروس) با استفاده از فناوری نانو نیز ساخته شده و دستگاه تست تشخیص سریع کرونا در کمتر از ۳۰ ثانیه به تأیید وزارت بهداشت و به تولید صنعتی رسیده است.
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ساخت ماشین آلات موردنیاز برای راه اندازی خطوط تولید محصولات نانو را یکی از اولویت های اصلی توسعه صنعت نانو دانست و افزود: تاکنون ۲۸ نوع دستگاه تولیدی توسط شرکت های فناوری نانو داخلی در ۵۰ خط تولید صنعتی مورد بهره برداری قرار گرفته اند.
وی به رونمایی از خط تولید دستمال‌های خشک آنتی‌باکتریال با استفاده از فناوری نانو در سال گذشته اشاره کرد و گفت: همچنین علاوه بر تأمین تجهیزات صنعتی برای صنایع داخل کشور، برخی از این تجهیزات و خطوط تولید از جمله خط تولید صنعتی نانوالیاف، خط تولید پوشش‌های سخت نانو و سامانه نانو تصفیه صنعتی پساب به کشورهای کره جنوبی، چین و مالزی صادر شده است.
افزایش صادرات محصولات نانویی ایران‌ساخت
دبیر ستاد توسعه نانوفناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از رشد دوبرابری سالانه حجم بازار محصولات ایران‌ساخت این حوزه گفت و افزود: هم‌اکنون ۷۲۵ محصول نانو در بیش از ۱۰ حوزه صنعتی مبتنی بر فناوری‌های داخلی تولید و روانه بازار می‌شود.در سال ۱۳۹۸، رقم کلی فروش محصولات نانو ساخت ایران معادل ۴۴.۴۸۷ میلیارد ریال بوده است. طبق روند رشد سالانه فروش حجم بازار محصولات نانو برای پنجمین سال متوالی حدوداً دوبرابر شده است.وی با اشاره به گسترش برنامه‌های صادراتی محصولات نانو در سال‌های اخیر و ایجاد پایگاه‌های صادراتی نانو در کشورهای آسیایی گفت: کشورهای چین، هند، اندونزی، سوریه، ترکیه و عراق میزبان، تجهیزات و خدمات فناوری نانو ایران به شده‌اند.دبیر ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ادامه داد: تاکنون محصولات نانو ایران‌ساخت به ۴۹ کشور از ۵ قاره جهان صادر شده است. همچنین در سال ۹۹ شاهد صادرات رادیاتورهای ایرانی مبتنی بر فناوری نانو به عراق، آذربایجان و افغانستان بودیم. فروم تجاری و نمایشگاه مجازی ایران و اندونزی در حوزه سلامت نیز در این سال برگزار شد.
رسوخ فناوری نانو در صنایع
سرکار با اشاره به رفع نیازهای فناورانه صنایع کشور بر بستر شبکه تبادل فناوری نانو افزود: در این شبکه، ۶۳ کارگزار تبادل فناوری در ۱۱ استان کشور مشغول فعالیت هستند و تا شهریورماه ۱۳۹۹ بالغ بر ۳۱۹۰ تقاضای صنعتی احصا شده که ۲۴۸ پروژه همکاری فناوران با شرکت‌های صنعتی در کشور به‌صورت موفق به اتمام رسیده است.وی همچنین بیان کرد: در سال ۱۳۹۹ این شبکه علاوه بر ادامه فعالیت در فناوری نانو در سایر حوزه‌های فناوری‌های راهبردی نیز فعال شده است و ۲۵ پروژه موفق تبادل فناوری در این سال، مربوط به سایر حوزه‌های دانش‌بنیان است.دبیر ستاد فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به ایجاد زیرساخت‌های تولید نیمه‌صنعتی نانو در سال ۹۹ افزود: نانوفب نقش مهمی در تسریع تجاری‌سازی فناوری‌های توسعه‌یافته به کاربردهای صنعتی ایفا می‌کند و تاکنون مراکز مختلف تولید نیمه‌صنعتی نانو از جمله مرکز صنعتی‌سازی نانوفناوری کاربردی راه اندازی شده است.سرکار با بیان این‌که مرکز صنعتی سازی نانوفناوری کاربردی شامل۶ پایلوت تجهیزات نیمه‌صنعتی را دربر می‌گیرد ادامه داد: در این مرکز، فب نانوداروی ضد سرطان، نانوفب باتری پیشرفته، فب الکترونیک چاپی و مرکز توسعه نانوالکترونیک راه‌اندازی شده است. نخستین فب میکرونانو در پارک فناوری پردیس با حضور معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور از مهمترین رویدادهای این حوزه در سال ۹۹ به شمار می‌رود.
ایران پیشتاز در حوزه تولید علم نانو
وی با اشاره به حرکت رو به جلوی کشور در مسیر تولید علم نانو بیان کرد: در حوزه تولید علم نانو، محققان ایرانی با انتشار بیش از ۱۲ هزار مقاله در مجلات معتبر نمایه‌شده در ISI در سال ۲۰۲۰، رتبه چهارم جمهوری اسلامی ایران در دانش نانو را در دنیا تثبیت کردند. این در حالی است که در سال ۲۰۰۱ میلادی، کشور با انتشار ۱۰ مقاله دارای رتبه ۵۷ بود.
توجه ویژه به آموزش دانش‌آموزی
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری، به ایجاد زمینه‌های لازم برای آموزش و ترویج این فناوری در میان دانش‌اموزان گفت و ادامه داد: با هدف شناسایی و پرورش استعدادها، تاکنون بالغ بر یک میلیون و دویست هزار دانش‌آموز در قالب برنامه‌های متنوع آموزشی ازجمله کارگاه، جشنواره، مسابقه و المپیاد، با مبانی و کاربردهای فناروی‌نانو آشنا شده‌اند. همچنین در سال ۹۹ یازدهمین آزمون المپیاد دانش آموزی نانو برگزار شد.سرکار، با بیان این‌که در هر استان حداقل یک آزمایشگاه دانش‌آموزی آموزش فناوری‌نانو با تجهیزات تخصصی ایران‌ساخت راه‌اندازی شده است، گفت: در این برنامه‌ها تلاش می‌شود تا افراد مستعد و برگزیدگان این مسابقات و المپیادها، در قالب کانون برگزیدگان باشگاه نانو ساماندهی شده تا به نقش‌آفرینی در زیست‌بوم فناوری‌نانو مشغول شوند.
