فارغ از برخی تحلیل‌های تحلیگران سیاسی و رسانه‌ای جریان اصولگرا که عباراتی همچون غرب‌زده بودن مردم تهران و یا اهل کوفه خواندن پایتخت نشینان را استفاده کردند، اصولگرایان شاخص در تحلیل‌های جداگانه و منطقی و با رفتاری معقول ضمن پذیرش شکست در مواردی به کسانی که پیروز رقابت انتخابات شده‌اند، تبریک نیز گفته‌اند.
از جمله این افراد غلامعلی حداد عادل سر لیست ائتلاف اصولگرایان و رییس فراکسیون اصولگرایان مجلس نهم است که دلیل شکست اصولگرایان را شرایط خاص تهران دانست که به دلیل همین قشربندی‌های اجتماعی خاص در پایتخت، همیشه یک نتیجه واحد حاصل نمی‌شود و حتی با تشبیه مسائل سیاسی به مسائل ورزشی گفت:« همان طور که در یک شهرآورد ورزشی همیشه یک تیم برنده نیست، در سیاست نیز یک جناح نمی‌تواند همیشه پیروز میدان باشد.»
آیت‌الله محمد یزدی رییس مجلس خبرگان رهبری و یکی از سرلیست‌های اصولگرایان در انتخابات خبرگان نیز در اظهار نظری تامل برانگیز ضمن ابراز خوشحالی از رأی نیاوردنش در دوره بعدی خبرگان و تبریک به همه کسانی که رأی آورده‌اند گفت :«خوشبختانه برای دوره پنجم خبرگان من رأی نیاوردم و در آینده در خدمتتان نیستم. از این اتفاق خوشحالم و خوشحالم که این بار از دوش من برداشته شد.»
محمدرضا باهنر دبیرکل جبهه پیروان خط امام و رهبری و نایب رییس مجلس نهم و از سیاستمداران باتجربه که در این دوره از انتخابات در اقدامی هوشمندانه و تامل‌برانگیز ثبت نام نکرد نیز با قبول شکست لیست اصولگرایان در انتخابات مجلس گفت: «باید به این موضوع ریشه‌ای‌تر نگاه شود.اولا مصلحت نبود فضای تهران دو قطبی شود و شاید بهتر بود فضا سه قطبی می‌شد چون در فضای دو قطبی تبلیغات تندی شد و فضای سنگین تندی در بحث‌های اقتصادی و غیره به وجود آمد که نتیجه این شد. »
هم‌چنین روح الله حسینیان عضو جبهه پایداری و نماینده فعلی مجلس نیز که از جمله اصولگرایانی است که در انتخابات مجلس ثبت نام نکرد، رای آوردن قاطعانه لیست اصلاح طلبان در تهران را امری طبیعی خواند و حتی تاکید کرد :«اصولگرایان نباید ناامید شوند و احساس شکست کنند چون سه دوره اخیر مجلس در دست اصولگرایان بوده است و حالا اگر مخلوطی از اصولگرایان و اصلاح طلبان به مجلس راه پیدا کردند هیچ امر عجیبی اتفاق نیفتاده است.»
بیژن نوباوه از دیگر اعضای ائتلاف اصولگرایان و نماینده تهران در تحلیل دیگری سازماندهی بهتر طرف مقابل را دلیل پیروزی آن ها در انتخابات دانسته و با اشاره به رفتار درست انتخاباتی در این دوره از رقابت‌ها تاکید کرد :«اصولگرایان در تهران با پیگیری اعتراضات از مجاری قانونی و به صورت منطقی درس اخلاقی بسیار خوبی نشان دادند که این به معنای حاکم شدن اخلاق در این گروه سیاسی است.»
احمد سالک از دیگر اعضای جبهه پایداری و منتخب مردم اصفهان در مجلس دهم نیز یکی از دلایلی ناکامی اصولگرایان در انتخابات به خصوص در تهران را تمکین نکردن به لیست واحد دانست و گفت :جامعه اصولگرایی باید به این نتیجه برسد که در شیوه عملش دقت داشته باشد.
مهدی هاشمی نماینده فعلی تهران که نامش در لیست ائتلاف اصولگرایان نبود و به صورت مستقل در رقابت‌ها حاضر شده بود،عملکرد اصولگرایان در مجلس و دولت را عامل تغییر اقبال مردم به این جریان اصولگرایی دانسته و ضمن انتقاد از لیست واحد اصولگرایان در تهران گفت :« این لیست نتوانست همه سلایق و تخصص‌ها را در خود جای دهد لیستی که کارشناسی و منطقی تهیه نشده بود.»
محمد خوش چهره که نامش در لیست صدای ملت قرار داشت ، غرور و خودشیفتگی بیش از حد نسبت به انتخابات را ویژگی بارز لیست ائتلاف اصولگرایان دانسته که این ویژگی باعث شد آنان آمادگی لازم و مطابق با حقایق را در انتخابات نداشته باشند.
هم‌چنین عباس سلیمی نمین از فعالان سیاسی اصولگرا ،عملکرد نیروهای اصولگرا در مجلس نهم ، رسیدن دیرهنگام به وحدت و انسجام و مواجه نشدن با اقبال بدنه اجتماعی را از دلایل شکست اصولگرایان دانست و گفت: « نگاهی که اصولگرایان به لیست داشتند گزینشی بود و برخی افراد را جایگزین کردند.حال این‌که نباید به افراد امتیاز ویژه‌ای داده می‌شد تا سطح تلاش‌ها و فعالیت‌های سیاسی کاهش پیدا کند.»
امیر محبیان از جمله تحلیلگرایان عملگرای جریان اصولگرا نیز در تبیین چرایی شکست اصولگرایان در تهران معتقد است:« اصولگرایان به جامعه این پالس را فرستادند که همه آنها مثل پایداری فکر می‌کنند. ارسال این پالس کافی بود تا مردم تهران رای خود را به نام کسانی بنویسند که در جبهه مقابل ایستاده‌اند.البته نمی گویم آنها دلیل شکست هستند اما وقتی که این پیام از سوی جریان اصولگرایی داده شد که منفعلانه تابعی از جبهه پایداری شده و قریب به نیمی از لیست خود را به آنها اختصاص داده است، باعث واکنش افکار عمومی شد.»
یکی دیگر از واکنش های جالب و قابل تامل از بدنه اصولگرایی مربوط به عزت‌الله ضرغامی است که برخلاف برخی از تصورات در این رقابت ثبت‌نام نکرد و معتقد است:« عملکرد سیاسی اصولگرایان در طول سال‌های قبل به طور جدی قابل نقد است و این جناح بعد از رحلت آیت‌الله مهدوی کنی و حبیب‌الله عسکر اولادی به طور محسوسی از خلاء رهبری رنج می‌برد و صرف ائتلاف به روی یک لیست در روزهای آخر برای همراه کردن مردم کافی نیست.»
بررسی این تحلیل‌های سیاسی گواهی بر پذیرش شکست اصولگرایان در انتخابات تهران با یک مشی معقولانه و با تاکید بر پذیرش قانون و تمکین به آن دارد، رویکردی که باید تمامی جناح های سیاسی دنبال کنند. به تعبیر دقیق‌تر فعالان سیاسی و حتی حامیان آن ها باید نشان دهند که به قواعد بازی سیاسی پایبندند و تحمل شکست را دارند و حتی می‌توانند از این شکست سکو و پلی برای پیروزی‌های بعدی بسازند.
