گروه سیاسی: روزنامه اعتماد نوشت: اصولگرایان نه چالش تایید صلاحیت دارند و نه بحران سرمایه اجتماعی بدنه حامی خود را. مثل همیشه خیالشان راحت است که یک مینیبوس یا هر چندتای دیگر که نامزد داشته باشند، تایید صلاحیت خواهند شد.
بدنه رایشان نیز به گواه تحلیلگران ثابت است و کمتر کم و زیاد میشود. شانس آنان در این انتخابات اما گلایه مردم از دولت است. قشر میانه که عموما نقش تعیینکنندهای در نتیجه انتخابات دارد، این بار تاکنون علامتی مثبت به اصلاحات نداده یا شاید جلب نامزد اصولگرا هم شود. خاصه اگر این نامزد ظرفیتی نیز در عرصههای مدیریتی و اجرایی داشته باشد. از باب مسائل فرهنگی و مدنی زاویه کمتری با طبقه متوسط داشته و عامل هراس جامعه هم نشود.
پیدا کردن چنین نامزدی برای اصولگرایان در مقابل ظریف و لاریجانی یا هر نامزد حامی برجام چندان هم ساده نیست. نیروهایشان اغلب یا رایآوری ندارند، یا از نهادهای نظامی و… برآمده و سابقه اجرایی ندارند یا در جریان انتخاباتهای قبلی و… در مظان اتهاماتی قرار دارند. با این حال چارهای نیست و از بین همین گزینههای موجود باید روی یک نفر توافق کرد.
آن یک نفر اما تا همین چند هفته گذشته، سیدابراهیم رییسی تلقی میشد. اجماع سال ۹۶ روی او هم این امیدواری را داده بود که رویای وحدت محقق شود. اکنون اما با نزدیک شدن به انتخابات شاهد تغییراتی در وضعیت انتخاباتی اصولگرایان و مشخصا رییس قوه قضاییه هستیم. از یکسو شایعاتی درباره تمایل او به کاندیداتوری و حتی اقدام به تشکیل ستادها مطرح است اما زمزمههای بیشتری درباره منع شدن او از کاندیداتوری به گوش میرسد. شاید جدی شدن نامزدی ظریف و احتمال توافق در وین موجب تردید رییسی شده باشد و احتمال دوقطبی حول محور برجام را جدی کند. موضوعی که میتواند موجب تردید و تامل بیشتر ایشان شود. به تازگی محمد عطریانفر در گفتوگویی خبر از حمایت کارگزاران از نامزدی ظریف داده که حکایت از برجامی کردن فضای انتخابات خواهد بود.
در عین حال شواهد و قرائنی در کار است که عدم کاندیداتوری او را جدی میکند. مثلا همین لیست ۱۰ نفرهای که شورای وحدت ارایه کرده است. این سازوکار انتخاباتی اصولگرا پیشتر پایش را در یک کفش کرده بود که نامزد ما رییسی است و ولاغیر. اکنون اما ضمن اینکه همچنان نسبت به کاندیداتوری رییسی تمایل نشان میدهد برای سایر افرادی که از نظر این سازوکار شایسته نمایندگی جریان اصولگرا هستند، دعوتنامه فرستاده و ۱۰ نفر اسم میبرد! قابل توجهتر آنکه محمدباقر قالیباف، رییس مجلس در صدر این فهرست قرار گرفته است. از طرف دیگر شورای ائتلاف یعنی سازوکار انتخاباتی موازی اصولگرایان بیکار ننشسته و اگرچه اقدامات خود را به شفافیت و صراحت شورای وحدت بیان نمیکند اما برای رسیدن به نامزد اصلی میکوشد. اخباری نیز به گوش میرسد که گویا جدیترین گزینه در این بخش از جبهه اصولگرایی نیز کسی نیست غیر از رییس مجلس.
نشانههای دیگری هم در راستای تقویت این گمانه وجود دارد که نباید از آن غافل شد. مثلا مدیر مسوول روزنامه صبح نو که از جمله رسانههای نزدیک به قالیباف است در گفتوگویی به خبرگزاری «فارس» میگوید:«در این شرایط گمان میکنم که آقای قالیباف آمادگی حضور در عرصه و برنامه برای اداره دولت را دارد اما به واسطه اینکه نشانههایی مبنی بر ورود آقای رییسی به انتخابات وجود دارد یا حداقل حضور ایشان تاکنون منتفی نشده به نفع جریان نمیداند با تعدد نامزد مواجه شویم که البته سابقه رفتار ایشان در سال ۹۶ اهمیت وحدت نیروهای انقلاب را در نگرش ایشان اثبات میکند و در همین راستا بوده است. در غیر این صورت آقای قالیباف با توجه به تحلیل دولت ائتلافی در صورتی که به هر دلیلی آقای رییسی وارد انتخابات نشوند، نامزد خواهند شد.»
او حتی به طور ضمنی از حمایت شورای ائتلاف از قالیباف گفته و درباره موضع شورای وحدت نسبت به قالیباف میگوید:«اگر آقای رییسی وارد شود این شورا از او حمایت میکند اما در غیر این صورت به نظرم به آقای قالیباف متمایل خواهند شد تا بتوانند فاصلهای میان خود و بخشی از جریان چپ که احتمالا حامی لاریجانی خواهند شد، ایجاد کنند.» یادآوری میشود که سایت «فردا نیوز» که نزدیک به رییس مجلس است نیز در هفته اخیر سلسله مصاحبههایی در جهت زمینهچینی برای نامزدی قالیباف منتشر کرده است. اینطور که به نظر میرسد قالیباف آمادگی کامل دارد تا به جای رییسی وارد میدان شود. این نکته از قبل یعنی همان وقتی که پیرهادی توتیت کرده بود اگر رییسی بیاد دکتر آمادگی کمک به او را دارد(نقل به معنا) معلوم بود اما اکنون که شواهد حاکی از نیامدن رییسی است باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. مخصوصا که این استراتژی قالیباف از طرق مختلف اعلام میشود.
مثلا میبینیم که یک کانال تلگرامی مینویسد:«اخیرا محمدباقر قالیباف در جلسهای خصوصی در بین نزدیکان خود اعلام کرده است: تحلیل من برای جناب آقای رییسی این است که ایشان برای انتخابات ۱۴۰۰ حضور پیدا خواهند کرد و عزم این کار را دارند و در این صورت حضور من به صلاح نخواهد بود.» درست که در این نقل قول- به فرض صحت- قالیباف از نیامدن خود میگوید اما گره زدن بحث نامزدی خود با عدم نامزدی رییسی کافی است که در وضعیت کنونی تصور کنیم آمدن او جدیتر شده است و اصولگرایان تلویحا از نامزد اصلی خود رونمایی کردهاند. نامزدی که به اعتقاد برخی از جناح راست میتواند در مقابل دوقطبی مذاکره شانس بیشتری داشته باشد.